کرم آزلادرم (Azeladerm) یک فرآوردهٔ موضعی پوستی است که بر پایه‌ی اسید آزلائیک (Azelaic Acid) ساخته شده و در درمان مشکلات شایع پوستی مانند آکنه، روزاسه، ملاسما و هایپرپیگمانتاسیون کاربرد گسترده‌ای دارد. مادهٔ مؤثر این دارو، اسید آزلائیک، یک ترکیب طبیعی با خواص ضدباکتری، ضدالتهاب و روشن‌کننده پوست است. این اسید به‌طور طبیعی توسط مخمری به نام Malassezia furfur روی پوست انسان تولید می‌شود و همچنین می‌توان آن را به‌صورت صنعتی از طریق فرآیند اوزونولیز اسید اولئیک استخراج کرد. به‌واسطهٔ عملکرد چندگانهٔ آن در مهار باکتری‌های مولد آکنه، کاهش التهاب و تنظیم کراتین‌سازی، آزلائیک اسید جایگاه ویژه‌ای در درمان بیماری‌های پوستی پیدا کرده است.
کرم آزلادرم چیست؟
آزلادرم حاوی ۲۰٪ اسید آزلائیک است و به‌صورت کرم موضعی عرضه می‌شود. این دارو برای درمان ضایعات التهابی (مانند پاپول‌ها و قرمزی) و غیرالتهابی (مانند کومدون‌ها) در آکنه و همچنین کاهش علائم روزاسه به‌کار می‌رود. اسید آزلائیک با خواص آنتی‌باکتریال، ضدالتهابی و تنظیم‌کنندهٔ رشد سلول‌های پوستی، به بهبود وضعیت پوست در افراد مبتلا به این اختلالات کمک می‌کند. کرم آزلادرم معمولاً توسط پزشک برای کاهش جوش‌های فعال، قرمزی، لکه‌های تیره و حتی بافت ناهموار پوست تجویز می‌شود.
ترکیبات و فرمولاسیون کرم آزلادرم
کرم آزلادرم حاوی مادهٔ مؤثرهٔ اسید آزالئیک به فرم میکرونیزه‌شده با غلظت ۲۰ درصد است. این فرم ریز و یکنواخت از اسید آزالئیک، باعث افزایش قدرت جذب پوستی و اثربخشی بهتر دارو می‌شود.
برای بهبود عملکرد و پایداری این کرم، ترکیبات دیگری نیز به فرمول افزوده شده‌اند، از جمله:
- پروپیلن گلیکول (Propylene Glycol): نقش حلال و کمک‌حلال را ایفا می‌کند و به نفوذ بهتر مادهٔ فعال به داخل پوست کمک می‌نماید.
- گلیسیرین: با خاصیت مرطوب‌کنندگی، از خشکی و تحریک پوست جلوگیری می‌کند.
- امولسیفایرها (Emulsifiers): به ایجاد ساختار یکنواخت کرم و پایداری امولسیون کمک می‌کنند.
اسید آزالئیک ابتدا به‌صورت پودر کریستالی یا لیوفیلیزه تهیه می‌شود و سپس در بستر کرم (Cream Base) به‌طور یکنواخت پراکنده می‌گردد. نتیجهٔ این فرآیند، محصولی با بافت مناسب برای استفادهٔ روزانه و سازگار با پوست‌های حساس و آکنه‌دار است.
ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی کرم آزلادرم
- شکل دارویی: کرم موضعی جهت استعمال خارجی (Topical Cream for External Use)
- غلظت مادهٔ مؤثره: ۲۰٪ اسید آزالئیک
- رنگ و بو: ظاهر کرم به‌صورت سفید تا شیری‌رنگ است و معمولاً دارای بوی خفیف و غیرتحریک‌کننده می‌باشد.
- pH فرمولاسیون: بین ۴.۵ تا ۵.۵ تنظیم شده تا ضمن حفظ پایداری محصول، بیشترین اثربخشی اسید آزالئیک را فراهم کند و در عین حال با pH طبیعی پوست نیز سازگار باشد.
مکانیسم اثر کرم آزلادرم
اسید آزالئیک، مادهٔ فعال اصلی کرم آزلادرم، دارای چندین مکانیسم اثر مهم است که در کنار هم باعث اثربخشی آن در درمان آکنه، روزاسه و اختلالات رنگدانه‌ای پوست می‌شود:
- خاصیت ضدباکتریایی: اسید آزالئیک با کاهش رشد و کلونی‌سازی باکتری Cutibacterium acnes که در ایجاد آکنه نقش دارد، باعث کاهش التهاب و ضایعات التهابی پوستی می‌شود. این اثر یکی از پایه‌های مهم در کنترل آکنه‌های ملتهب به‌شمار می‌آید.
- تنظیم چرخهٔ سلولی پوست :این ترکیب با مهار رشد بیش از حد سلول‌های کراتینوسیت و جلوگیری از تجمع کراتین در منافذ پوست، به باز شدن کومدون‌ها (جوش‌های سرسیاه و سرسفید) کمک می‌کند. این مکانیسم به‌ویژه در پیشگیری از بسته‌شدن فولیکول‌های مو نقش دارد و از تشکیل جوش‌های جدید جلوگیری می‌کند.
- خواص ضدالتهابی: اسید آزالئیک با کاهش تولید سیتوکین‌های التهابی و کاهش استرس اکسیداتیو در سلول‌های پوستی، نقش مهمی در کنترل التهاب دارد. همچنین با مهار مسیرهای دخیل در التهاب به کاهش قرمزی، تورم و پاپول‌های التهابی در روزاسه کمک می‌کند.
- مهار سنتز ملانین (ضد لک): در دوزهای بالا (۱۵ تا ۲۰ درصد)، اسید آزالئیک با مهار آنزیم تیروزیناز، تولید ملانین در ملانوسیت‌ها را کاهش می‌دهد. این ویژگی آن را به یک گزینهٔ درمانی مؤثر برای اختلالات رنگدانه‌ای مانند ملاسما، لک‌های ناشی از التهاب و تیرگی پوست پس از جوش تبدیل می‌کند.
فارماکوکینتیک کرم آزلادرم
- جذب: پس از مصرف موضعی کرم آزلادرم، تنها حدود ۳ تا ۴ درصد از اسید آزالئیک وارد جریان خون می‌شود. باقی‌ماندهٔ دارو در لایه‌های سطحی و عمقی پوست باقی می‌ماند و همان‌جا اثر خود را اعمال می‌کند.
- توزیع: این ماده عمدتاً در لایه‌های اپیدرم و قسمت بالایی درم متمرکز می‌شود.
- متابولیسم و دفع: بخش اندکی که جذب خون می‌شود، بیشتر به‌صورت دست‌نخورده از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود. تنها مقدار کمی از آن در کبد تحت بتا-اکسیداسیون قرار می‌گیرد و به ترکیبات بی‌ضرر تبدیل می‌شود. این فرآیند باعث می‌شود خطر بروز عوارض سیستمیک بسیار پایین باشد.
موارد مصرف کرم آزلادرم
- آکنه ولگاریس (جوش معمولی): کرم آزلادرم ۲۰٪ برای درمان آکنه‌های خفیف تا متوسط مؤثر است. این دارو با کاهش کومدون‌ها، پاپول‌ها و پوسچول‌ها، می‌تواند در مدت ۴ تا ۱۲ هفته نتایج مطلوبی نشان دهد. اثربخشی آن با داروهایی مانند بنزوئیل پراکسید ۵٪، ترتینوئین و حتی آنتی‌بیوتیک‌هایی مثل اریترومایسین قابل مقایسه است، در حالی‌که عوارض کمتری دارد.
- روزاسه (Rosacea): در نوع التهابی و آفتابی روزاسه، آزلادرم با اثر ضدالتهابی خود به کاهش قرمزی و حساسیت پوست کمک می‌کند. مصرف منظم کرم طی چند هفته می‌تواند پاپول‌ها و تورم را کاهش دهد، بدون آن‌که اثری بر عروق خونی داشته باشد.
- اختلالات رنگدانه‌ای (Hyperpigmentation): این کرم در درمان لک‌های تیره، ملاسما و تیرگی‌های پس از التهاب (PIH) کاربرد دارد. با مهار آنزیم تیروزیناز، تولید ملانین کاهش یافته و رنگ پوست به‌تدریج یکنواخت‌تر می‌شود. نتایج قابل‌مشاهده معمولاً طی ۸ تا ۱۲ هفته ظاهر می‌شود.
699,800 تومان
نحوه مصرف و دوزاژ کرم آزلادرم
برای استفاده از این کرم ، ابتدا پوست خود را با آب ولرم و یک شوینده‌ی ملایم به‌آرامی بشویید و کاملاً خشک کنید. سپس مقدار کمی از کرم آزلادرم را به‌صورت یک لایه‌ی نازک روی ناحیه‌ی مورد نظر بمالید و به‌آرامی ماساژ دهید تا کاملاً جذب شود.
به‌طور معمول، این کرم دو بار در روز، صبح و شب، استفاده می‌شود؛ مگر آن‌که پزشک توصیه‌ی دیگری داشته باشد.
دوز نگهدارنده:
پس از بهبود نسبی، پزشک ممکن است مصرف کرم را به یک بار در روز یا چند بار در هفته کاهش دهد تا از عود علائم جلوگیری شود.
عوارض جانبی کرم آزلادرم
کرم آزلادرم (حاوی اسید آزلائیک) به‌طور کلی دارویی ایمن و قابل‌تحمل است، اما مانند هر داروی موضعی در برخی افراد باعث بروز عوارضی می شود. این عوارض معمولاً خفیف و موقتی هستند، اما در صورت تداوم یا شدت یافتن، نیاز به ارزیابی پزشکی دارند.
شایع‌ترین عوارض عبارتند از:
- سوزش، خارش یا گزگز در محل استفاده
- خشکی و پوسته‌ریزی پوست
- قرمزی یا التهاب خفیف
- احساس گرما یا سوزش گذرا
عوارض کمتر شایع اما قابل‌توجه:
- تحریک شدید پوستی
- درماتیت تماسی (واکنش آلرژیک پوستی)
- تیره یا روشن شدن موقتی رنگ پوست (بیشتر در افراد با پوست تیره)
در موارد نادری، ممکن است فرد به دارو واکنش آلرژیک نشان دهد که با علائمی مانند تورم صورت یا زبان، کهیر یا تنگی نفس همراه است. در چنین شرایطی، مصرف دارو باید فوراً قطع شده و مراقبت پزشکی فوری دریافت شود.
موارد منع مصرف کرم آزلادرم
گرچه کرم آزلادرم معمولاً ایمن و قابل‌تحمل است، اما در برخی شرایط نباید استفاده شود یا باید با احتیاط مصرف گردد.
- حساسیت یا آلرژی به اسید آزلائیک یا سایر ترکیبات موجود در فرمولاسیون کرم.
- در پوست‌های بسیار حساس یا ملتهب که دچار تحریک، بریدگی، آفتاب‌سوختگی یا اگزمای فعال هستند.
- استفاده همزمان با سایر داروهای لایه‌بردار یا محرک پوست .
- دوران بارداری و شیردهی.
- کودکان زیر ۱۲ سال.
تداخلات دارویی کرم آزلادرم
کرم آزلادرم (حاوی اسید آزلائیک) از طریق پوست جذب بسیار محدودی دارد و به‌همین دلیل، تداخلات دارویی سیستمیک قابل‌توجهی گزارش نشده است. با این حال، استفاده‌ی همزمان آن با برخی داروها یا محصولات موضعی دیگر می‌تواند باعث افزایش خشکی، سوزش، تحریک یا کاهش تحمل پوستی شود.
مهم‌ترین تداخلات موضعی:
- محصولات حاوی رتینوئیدها (مثل ترتینوئین، آداپالن، تازاروتن)
- بنزوئیل پراکسید
- محصولات حاوی الکل، عطر یا مواد لایه‌بردار قوی مانند تونرها یا اسکراب‌های قوی
- کورتیکواستروئیدهای موضعی
پیش از افزودن هر محصول جدید به روتین پوستی، به‌ویژه اگر حاوی ترکیبات فعال باشد، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
احتیاطات و توصیه‌های کلی در مصرف کرم آزلادرم
برای استفاده‌ی ایمن و مؤثر از کرم آزلادرم، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:
- پیش از شروع درمان، مقدار کمی از کرم را روی ناحیه‌ای کوچک از پوست سالم (مانند پشت گوش یا داخل ساعد) بمالید. اگر پس از ۲۴ ساعت واکنش غیرطبیعی مانند سوزش شدید، خارش یا قرمزی مشاهده نشد، می‌توانید درمان را آغاز کنید.
- از تماس کرم با چشم، دهان، بینی و سایر نواحی مخاطی خودداری کنید. در صورت تماس تصادفی، فوراً با مقدار زیادی آب شستشو دهید.
- برای پیشگیری از خشکی یا تحریک پوست، ۱۰ تا ۱۵ دقیقه پس از جذب کامل کرم، از یک مرطوب‌کننده‌ی ملایم و بدون عطر استفاده کنید. این کار به حفظ سد دفاعی پوست کمک می‌کند.
- اگرچه اسید آزلائیک به‌تنهایی حساسیت به نور ایجاد نمی‌کند، اما به دلیل خاصیت لایه‌برداری ملایم، استفاده از ضدآفتاب با SPF حداقل ۳۰ در طول روز ضروری است. این کار از ایجاد لک، تیرگی یا آسیب ناشی از اشعه UV جلوگیری می‌کند.
- از مصرف کرم روی نواحی دارای زخم باز، خراش یا سوختگی اجتناب کنید؛ زیرا جذب ناخواسته‌ی دارو و افزایش تحریک رخ می دهد.
- در افراد با پوست تیره‌تر، احتمال کاهش بیش از حد رنگدانه‌های پوستی وجود دارد. در صورت مشاهده‌ی لک‌های روشن غیرطبیعی یا تفاوت رنگ پوست، مصرف دارو را متوقف کرده و با پزشک مشورت کنید.
مقایسه کرم آزلادرم با سایر درمان‌های موضعی آکنه
کرم آزلادرم (حاوی اسید آزلائیک) یکی از گزینه‌های مؤثر و چندمنظوره در درمان آکنه است، اما در مقایسه با سایر داروهای موضعی دارای تفاوت‌هایی از نظر قدرت، تحمل‌پذیری و عوارض جانبی است:
- رتینوئیدها (رتینوئین): رتینوئیدها اثر لایه‌برداری و ضدکومدونی قوی‌تری دارند و برای آکنه‌های شدیدتر توصیه می‌شوند، اما تحریک پوستی بالاتری نسبت به آزالادرم ایجاد می‌کنند.
- بنزوئیل پراکسید: بنزوئیل پراکسید خواص ضدباکتریال و لایه‌برداری نسبتاً قوی دارد و در آکنه‌های التهابی مؤثر است، اما معمولاً سبب خشک‌شدن بیشتر و تحریک ناگهانی پوست می‌شود؛ بنابراین بیماران با پوست حساس ممکن است آزالادرم را بهتر تحمل کنند.
- آنتی‌بیوتیک موضعی (کلندامایسین، اریترومایسین): کاهش بار باکتریال رخ می‌دهد، اما مقاومت باکتریایی در طولانی‌مدت نگران‌کننده است. آزالادرم با اثر چندگانهٔ خود (آنتی‌باکتریال، ضدالتهاب و تنظیم کراتینیزاسیون) به‌عنوان جایگزین یا مکمل جهت کاهش مصرف آنتی‌بیوتیک توصیه می‌شود.
کرم آزلادرم یک گزینهٔ متعادل و چندکاره است که در درمان آکنه‌های خفیف تا متوسط، تحمل‌پذیری بالاتری نسبت به بسیاری از درمان‌های رایج دارد. همچنین به دلیل نداشتن اثرات مقاومت باکتریایی و تحریک شدید، می‌تواند انتخاب مناسبی برای درمان طولانی‌مدت یا بیماران با پوست حساس باشد.
نکات پایانی
کرم آزلادرم یک گزینه مؤثر و ایمن برای درمان آکنه، ملاسما و روزاسه است. با توجه به تحمل‌پذیری بالا و عوارض جانبی کم، می‌تواند جایگزین مناسبی برای درمان‌های سنتی مانند ترتینوئین یا هیدروکینون باشد. با این حال، برای دستیابی به نتایج مطلوب، نیاز به استفاده منظم و طولانی‌مدت دارد.
منبع:
