پیشگیری از بیماری های کبدی با سبک زندگی

پیشگیری از بیماری های کبدی اهمیت زیادی دارد، زیرا کبد حدود ۵۰۰ وظیفه حیاتی دارد. کبد شما تمام سموم را دفع کرده، داروها را از بدنتان پاکسازی و تمام غذاهای شما را تجزیه می‌کند. همچنین سطح کلسترول را تنظیم کرده، پروتئین می‌سازد و صفرا تولید می‌کند که به شما در جذب چربی‌ها یاری می رساند. قند را برای زمانی که واقعاً به آن نیاز دارید ذخیره می‌کند و سطح هورمون‌ها را تنظیم می‌کند.

خلاصه مقاله:

پیشگیری از بیماری‌ های کبدی به دلیل نقش حیاتی کبد در بدن، اهمیت زیادی دارد. بیماری های کبدی مانند سیروز و کبد چرب می‌توانند به سلامت کبد آسیب جدی برسانند و باعث مشکلات جدی از جمله نارسایی کبد و سرطان شوند. 

یک رژیم غذایی متعادل و کاهش مصرف قند و چربی‌های ناسالم می‌تواند به پیشگیری از بیماری‌ های کبدی کمک کند. مصرف مواد غذایی سالم مانند سبزیجات، میوه‌ها و پروتئین‌های بدون چربی و همچنین محدود کردن غذاهای فرآوری‌ شده از نکات مهم در پیشگیری از بیماری های کبدی است. علاوه بر این، ورزش منظم، کنترل وزن، مدیریت استرس و خواب کافی نیز تأثیر زیادی بر سلامت کبد دارند.

تشخیص زودهنگام بیماری های کبدی از طریق آزمایش‌های خون و چکاپ منظم، به پیشگیری از بیماری‌ های کبدی و درمان به موقع آن ها کمک می‌کند. همچنین، باید از مصرف خودسرانه مکمل‌ها و داروها اجتناب کرد، زیرا این موارد می‌توانند به کبد آسیب برسانند.

بیماری های کبدی چیست و چگونه ایجاد می شوند؟

احتمالاً سلامت کبد در اولویت شما نباشد، اما از لحظه‌ای که دچار نقص شود، چیز دیگری در ذهن شما نخواهد بود. سیروز، که در آن سلول‌های کبدی با بافت اسکار جایگزین می‌شوند، می‌تواند مانع از انجام وظایف حیاتی کبد شما شود. بیماری کبد چرب غیرالکلی، یک بیماری همه ‌گیر در بین افراد چاق است که می‌تواند منجر به سیروز و در برخی موارد سرطان کبد شود.

اگر کبد شما از کار بیفتد، سم زدایی طبیعی انجام نمی‌شود، نمی‌توانید غذای خود را هضم کنید و داروها هرگز از بدن شما خارج نمی‌شوند. خبر خوب این است که می توانید با روش های پیشگیری از بیماری های کبدی از طریق رژیم غذایی کبد سالم و سبک زندگی سالم برای کبد، اغلب این بیماری های را بهبود دهید یا پیشگیری نمایید.

کبد چرب و انواع آن

بیماری کبد چرب زمانی رخ می‌دهد که چربی اضافی در سلول‌های کبد شما تجمع می‌یابد و توانایی کبد برای عملکرد صحیح را مختل می‌کند و با گذشت زمان منجر به التهاب یا آسیب می‌شود. دو نوع اصلی بیماری کبد چرب وجود دارد:

1. بیماری کبد چرب مرتبط با اختلال عملکرد متابولیک (MASLD)، که قبلاً با نام بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) شناخته می‌شد و با عادات غذایی نامناسب، قند خون بالا، اختلال عملکرد متابولیک و چاقی شکمی مرتبط است.
2. بیماری کبد چرب مرتبط با الکل (ALD) که مستقیماً از مصرف بیش از حد الکل ناشی می‌شود.

بیماری های کبدی و هپاتیت ها

برای پیشگیری از بیماری های کبدی، از هپاتیت A، B و C جلوگیری کنید زیرا این ها بیماری های ویروسی کبد هستند. در حالی که بسیاری از کودکان واکسینه شده‌اند، بسیاری از بزرگسالان هنوز واکسین هپاتیت دریافت نکرده اند.

رابطه جنسی ایمن را رعایت کنید زیرا در صورت ابتلا به هپاتیت B و C آن ها می‌توانند به بیماری های مزمن تبدیل شوند که در نهایت احتمال دارد کبد شما را از بین ببرند. آنها از طریق خون و سایر مایعات بدن منتقل می‌شوند. دست‌هایتان را مرتب بشویید زیرا هپاتیت A از طریق تماس با غذا یا آب آلوده منتقل می‌شود.

ضرورت پیشگیری از بیماری های کبدی و پیامدهای عدم توجه به آن

پیشگیری از بیماری های کبدی از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا ابتلا به بیماری های کبدی و عدم رسیدگی زودهنگام می‌تواند منجر به التهاب، زخم و در نهایت آسیب شدید کبدی شوند. بیماری کبد چرب اغلب خاموش است، به این معنی که افراد مبتلا معمولاً سالم به نظر می رسند. به همین دلیل پیشگیری از کبد چرب و آزمایش عملکرد کبد برای تشخیص مشکلات قبل از بروز عوارضی مانند نارسایی کبد بسیار مهم است.

سبک زندگی سالم برای پیشگیری از بیماری های کبدی

کبد منعکس کننده نحوه رفتار ما با بدنمان است. بنابراین تمرکز بر این پنج عامل قابل اصلاح سبک زندگی، می‌تواند به پیشگیری از بیماری های کبدی کمک کند و از سلامت کبد شما پشتیبانی کند.

رژیم غذایی سالم و کاهش قند و چربی

غذایی که می‌خورید مستقیماً بر میزان کارکرد کبد شما تأثیر می‌گذارد. یک رژیم غذایی متعادل به کاهش التهاب کمک می‌کند و سطح قند خون را ثابت نگه می‌دارد. مقدار زیادی سبزیجات تازه، میوه‌ها، غلات کامل (مانند جو دوسر و برنج قهوه‌ای) و پروتئین‌های بدون چربی مانند ماهی، حبوبات یا مرغ مصرف کنید.

مصرف غذاهای فرآوری شده را محدود کنید. کاهش چربی‌های اشباع شده از کره، بیکن و غذاهای سرخ شده و همچنین کاهش مصرف الکل و قندهای اضافه شده و کربوهیدرات‌های تصفیه شده از کیک‌ها، شیرینی‌ها و نوشیدنی‌های را اولویت قرار دهید. زیرا این موارد می‌توانند به تجمع چربی در کبد شما کمک کنند.

نشان داده شده است که غذاهایی مانند روغن زیتون، محصولات تازه، آجیل و ماهی، تری گلیسیرید را کاهش داده و حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشند که هر دو برای سلامت کبد مفید هستند. همچنین جایگزینی چربی‌های ناسالم با چربی‌های مفید، سلامت کبد و قلب شما را تقویت کرده، کنترل وزن و چربی خون را در پی خواهند داشت. پس برای پیشگیری از بیماری های کبدی، روغن زیتون فرابکر، آووکادو، آجیل و ماهی‌های چرب مانند ماهی سالمون را در اولویت قرار دهید.

ورزش منظم و کنترل وزن برای پیشگیری از بیماری های کبدی

وزن اضافی بدن و چربی شکمی می‌تواند میزان چربی ذخیره شده در کبد را افزایش دهد. ورزش و سلامت کبد در ارتباط هستند، حتی حرکات ملایم نیز کمک می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که فقط ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن خود را از دست می‌دهند، می‌توانند چربی و التهاب کبد را به میزان قابل توجهی کاهش دهند.

مدیریت استرس و خواب منظم

استرس خود را مدیریت کنید و خوب بخوابید. استرس مزمن و خواب نامناسب می‌تواند سطح کورتیزول و قند خون شما را افزایش دهد. هر شب ۷ تا ۹ ساعت خواب بدون وقفه داشته باشید تا بدن شما بتواند بهبود یابد و به پیشگیری از بیماری های کبدی کمک کند.

مکمل های تقویت کبد برای پیشگیری از بیماری های کبدی

داروها و مکمل های کبد نمی‌توانند بیماری های کبدی را درمان کنند و جایگزینی برای عادات سالم نیستند. اما محققان در حال بررسی این موضوع هستند که چگونه برخی ویتامین ها و مواد مغذی برای کبد می‌توانند در کنار تغییرات سبک زندگی، به پیشگیری از بیماری های کبدی بپردازند و از سلامت کبد حمایت کنند.

ویتامین E یک آنتی‌اکسیدان است، به این معنی که به محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب کمک می کند. تحقیقات نشان می‌دهد که این ویتامین می تواند آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی کبد را تقویت کند، به کاهش التهاب و زخم کبد کمک کند و از تجمع چربی جلوگیری نماید.

کورکومین نیز آنتی‌اکسیدان موجود در زردچوبه است. برخی تحقیقات نشان می‌دهند که مکمل کورکومین مانند کپسول سیناکورکومین 40 اکسیر نانو سینا می تواند التهاب، چربی و زخم کبد را کاهش دهد.

اسیدهای چرب امگا ۳، چربی‌های سالمی هستند که می‌توانند التهاب را تسکین داده و از سیستم ایمنی بدن پشتیبانی کنند. روغن ماهی منبع غذایی اسیدهای چرب امگا ۳ است. برخی تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف مکمل های امگا ۳ مانند کپسول امگا 3 روغن ماهی فرمولیتد ساینسز می توانند چربی کبد را کاهش دهند و احتمال دارد زخم کبد را کند یا حتی معکوس کنند.

برخی از مکمل ها نیز به عنوان سم زدایی کبد معرفی می شوند. اگرچه امتحان کردن مکملی که وعده «سم‌زدایی» کبد را می‌دهد می‌تواند وسوسه‌انگیز باشد، اما استفاده از این نوع مکمل معمولاً ایده خوبی نیست. برخی از مکمل‌هایی که ادعا می‌کنند به کبد کمک می‌کنند، در واقع می‌توانند به آن آسیب برسانند. بهترین راه برای پیشگیری از بیماری های کبدی، اتخاذ شیوه‌های زندگی سالم است.

تست ها و چکاپ های مهم برای پیشگیری از بیماری های کبدی

بیماری مزمن کبد می‌تواند بی‌سروصدا پیشرفت کند، بنابراین تشخیص زودهنگام آن بسیار مهم است. تست سلامت کبد توسط نمونه خون، راهی مطمئن برای نظارت بر سلامت کبد است. آزمایشات کبد، نشانگرهایی از جمله ALT، AST، ALP، GGT، بیلی‌روبین و پروتئین را اندازه‌گیری می‌کنند. اگر نتایج خارج از محدوده طبیعی باشد، پزشک شما احتمال دارد آزمایش‌های بیشتری درخواست دهد یا شما را به یک متخصص کبد ارجاع دهد.

آزمایش منظم به شما و پزشک شما کمک می‌کند تا هرگونه تغییری را پیگیری کنید و قبل از پیشرفت مشکلات، تنظیمات آگاهانه‌ای را در رژیم غذایی یا سبک زندگی خود انجام دهید.

اشتباهات رایج در سبک زندگی و تأثیر آن بر سلامت کبد

• رژیم غذایی نامناسب: مصرف منظم غذاهای فرآوری شده، نوشابه‌ها و غلات تصفیه شده می‌تواند منجر به ذخیره چربی اضافی در کبد شود.
• چاقی و عدم فعالیت بدنی: داشتن وزن اضافی بدن، مقاومت به انسولین را افزایش می‌دهد و کبد را به ذخیره چربی بیشتر تشویق می‌کند.
• مصرف بیش از حد الکل: نوشیدن طولانی مدت یا زیاد الکل می‌تواند از طریق التهاب و ایجاد زخم، به کبد شما آسیب برساند.
• داروها و آلاینده ها: برخی از داروهای تجویزی و آلاینده‌های محیطی می توانند بر عملکرد کبد تأثیر بگذارند.
• استفاده از آفت‌کش‌ها و سموم: این مواد می‌توانند به سلامت کبد شما آسیب برسانند.
• سیگار کشیدن: ارتباط بین سیگار کشیدن و آسیب کبدی، در تحقیقات نشان داده است. سیگار کشیدن همچنین خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهد.

باورهای غلط در رژیم غذایی

اگر فکر می‌کنید فقط کسانی که مرتباً الکل مصرف می‌کنند به سیروز کبد مبتلا می‌شوند، اشتباه می‌کنید. فقط 120 میلی لیتر مشروبات الکلی در طول روز برای مردان و 60 میلی لیتر برای زنان، می‌تواند شروع به آسیب رساندن به کبد شما کند. بنابراین برای پیشگیری از بیماری های کبدی مصرف الکل را ترک و یا بسیار محدود کنید.

مصرف خودسرانه مکمل ها

مراقب داروها و گیاهان دارویی باشید زیرا دلیل اصلی توقف آزمایش‌های بالینی یا حذف داروها از بازار، آسیب کبدی است. در واقع 20 درصد از آسیب‌های کبدی ناشی از مکمل‌ها است. پس برای پیشگیری از بیماری های کبدی، فقط داروهایی را که نیاز دارید و توسط پزشک توصیه شده‌اند را مصرف کنید. در مورد تمام مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید، حتی اگر فکر می‌کنید بی‌خطر هستند، به پزشک خود اطلاع دهید و مطمئن شوید که دستورالعمل‌های دوز را به دقت رعایت می‌کنید.

جمع بندی و برنامه روزانه پیشگیری از بیماری های کبدی

کبد شما منعکس کننده عادات روزانه شماست. آنچه می‌خورید، میزان تحرک شما و سلامت کلی شما، همگی بر عملکرد آن تأثیر می‌گذارند. کبد یکی از مهمترین اندام‌های بدن است که سموم را فیلتر می‌کند، صفرا و پروتئین تولید می‌کند، قند را ذخیره کرده و از متابولیسم پشتیبانی می‌کند. بیماری کبد اغلب بی‌سروصدا پیشرفت می‌کند و علائم کمی را تا زمانی که پیشرفته شود، نشان می‌دهد. خوشبختانه، پیشگیری از بیماری های کبدی با حفظ رژیم غذایی سالم، مدیریت وزن، ورزش منظم و محدود کردن الکل، امکان پذیر است.

مکمل‌های سلامت کبد را همین حالا از داروخانه آنلاین سفارش دهید.

منبع: Preventing liver disease with lifestyle