کولیک (Baby colic) با گریه طولانی و شدید در نوزاد سالم مشخص می شود که معمولاً در چند هفته تا چند ماه اول زندگی او رخ می دهد. این عارضه یک تجربه چالش برانگیز برای نوزادان و والدین است. علت کولیک به طور کامل شناخته نشده است، اما اعتقاد بر این است که ترکیبی از عوامل مختلف از جمله مشکلات گوارشی، سیستم عصبی نابالغ و شاید حساسیت به برخی غذاها یا محرک های محیطی باعث بروز آن می باشد که در این مقاله به آن ها می پردازیم.
کولیک کودک چیست؟
کولیک زمانی است که نوزاد برای مدت طولانی و بدون هیچ دلیل واضحی گریه می کند. کولیک در 6 هفته اول زندگی شایع تر است و معمولاً در سن 3 تا 4 ماهگی، خود به خود از بین می رود. از هر 4 نوزاد تازه متولد شده 1 نوزاد ممکن است به آن مبتلا باشد. Baby colic به صورت گریه نوزاد تعریف می شود:
- بیش از 3 ساعت در روز دوام دارد.
- بیش از 3 روز در هفته اتفاق می افتد.
- بیش از 3 هفته رخ می دهد.
کولیک اغلب به طور ناگهانی، با گریه بلند و بی وقفه شروع می شود. این گریه مداوم و شدید می تواند برای والدین بسیار استرس زا و سخت باشد. نوزادان مبتلا اغلب بداخلاق هستند و خوب نمی خوابند. اما به طور طبیعی رشد کرده و وزن اضافه می کنند.
در حالی که این شرایط می تواند برای والدین ناراحت کننده باشد، اما دانستن اینکه معمولاً در عرض چند ماه خود به خود برطرف می شود، اطمینان بخش است. با این حال، مدیریت این شرایط می تواند خسته کننده و استرس زا باشد. والدین اغلب تکنیک های آرام بخش مانند قنداق کردن، تکان دادن ملایم، ایجاد صدای آرامش بخش، تغییر در تکنیک های تغذیه و یا مکمل های گوارشی را برای کمک به کاهش ناراحتی کودک خود امتحان می کنند.
انواع دیگر کولیک
انواع دیگر کولیک شامل کولیک صفراوی (انسداد مجرای صفراوی مشترک یا مجرای کیستیک توسط سنگ کیسه صفرا)، کولیک دوون یا نقاش (بیماری ناشی از مسمومیت با سرب)، کولیک اسب (یک وضعیت بسیار دردناک ناشی از جابجایی یا انسداد روده که اسب ها تجربه می کنند) و کولیک کلیوی(درد در پهلو و مشخصه سنگ کلیه) می باشند.
چه چیزی باعث کولیک می شود؟
کارشناسان هنوز یک علت واحد را برای این عارضه مشخص نکرده اند. با این حال چندین نظریه سعی در توضیح علت وقوع آن دارند:
- حساسیت و سازگاری: نوزادان در حال تطبیق با دنیای خارج از رحم هستند که می تواند با محرک های جدیدی مانند نورها، صداها و احساسات بسیار زیاد باشد. برخی از نوزادان ممکن است به زمان بیشتری برای سازگاری نیاز داشته باشند که این منجر به افزایش گریه می شود. این نظریه نشان می‌دهد که گریه کردن راهی برای نوزادان است تا احساسات خود را در حالی که به محیط اطراف خود عادت می‌کنند، ابراز کنند.
- سیستم عصبی نابالغ: سیستم عصبی نوزادان هنوز در حال رشد است و برخی از نوزادان ممکن است در تسکین خود یا تنظیم پاسخ های خود به محرک ها مشکل داشته باشند. همانطور که نوزادان رشد می کنند و سیستم عصبی آنها بالغ می شود، کولیک ممکن است به طور طبیعی برطرف شود.
- حساسیت به گاز: در حالی که برخی معتقدند دفع گاز ممکن است به این عارضه کمک کند، شواهد محدودی برای حمایت از این نظریه وجود دارد. دفع گاز معمولاً علائم را کاهش نمی‌دهد و هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که نوزادان کولیکی گاز بیشتری نسبت به سایرین تولید کنند. افزایش دفع گاز در نوزادان ممکن است در نتیجه گریه طولانی مدت و بلع هوا باشد.
- حساسیت یا عدم تحمل شیر: برخی بر این باورند که حساسیت به شیر یا عدم تحمل پروتئین شیر گاو می تواند باعث کولیک شود، زیرا ممکن است منجر به ناراحتی شکمی شود. با این حال، این نظریه فاقد شواهد قابل توجه است، زیرا نوزادان مبتلا معمولاً علائم دیگری مانند اسهال مرتبط با آلرژی به شیر را نشان نمی دهند. همچنین تغییر به فرمول های غیر لبنی نیز علائم را بهبود نمی بخشد.
عوامل دیگر ایجاد کولیک
نوزادان دارای خواهر و برادر یا سایر اعضای خانواده که کولیک داشته اند، همچنین نوزادانی که با شیر خوردن از شیشه مشکل دارند بیشتر در معرض خطر می باشند. تحقیقات نشان می دهد که برخی از عوامل مانند سیگار کشیدن در دوران بارداری یا پس از تولد، ممکن است خطر ابتلا به این عارضه را در نوزادان افزایش دهد. همچنین عواملی مانند قرار گرفتن در معرض دود، سر و صدای زیاد یا محیط های استرس زا نیز می توانند در ایجاد آن نقش داشته باشند.
در حالی که این عوامل ممکن است خطر ابتلا به این عارضه را افزایش دهند، مهم است توجه داشته باشید که هر نوزاد بدون توجه به این عوامل ممکن است به کولیک مبتلا شود. این یک تجربه مشترک برای بسیاری از خانواده ها است و برای والدین ضروری است که به دنبال حمایت برای مقابله با این مرحله چالش برانگیز باشند.
علائم وجود کولیک در نوزاد
علائم کولیک معمولاً شامل گریه شدید با زمان های طولانی است که اغلب در اواخر بعد از ظهر یا عصر رخ می دهد. گریه کولیکی از گریه معمولی متمایز است، بلندتر است و آرام کردن نوزاد سخت تر است. همچنین نوزادان ممکن است علائم فیزیکی مانند آروغ زدن مکرر، دفع گاز، صورت برافروخته، شکم سفت، حلقه کردن پاها و مشت کردن را نشان دهند.
کولیک چگونه تشخیص داده می شود؟
کولیک معمولاً بر اساس علائم کودک و معاینه فیزیکی انجام شده توسط پزشک تشخیص داده می شود. پزشک ممکن است سوالاتی در مورد گریه نوزاد، محرک‌ها و پاسخ به روش‌های آرام کردن او بپرسد. بطور مثال پزشک معمولا در مورد مدت زمان و تعداد دفعات گریه، زمان های گریه کردن، تغذیه و یا تغییر در محیط نوزاد از والدین سوال می کند.
در برخی موارد، ممکن است آزمایش‌های اضافی برای رد سایر مشکلات سلامتی توصیه شوند. این آزمایش ها شامل آزمایش خون و تصویربرداری مانند اشعه ایکس می باشد. با این حال، این آزمایش‌ها معمولاً برای تشخیص ضروری نیستند و تنها در صورتی انجام می‌شوند که نگرانی در مورد سایر مسائل زمینه‌ای وجود داشته باشد.
کولیک چگونه درمان می شود؟
چندین استراتژی وجود دارد که والدین می توانند برای کمک به آرام کردن کودک خود و کاهش علائم او انجام دهند:
- تکنیک های تغذیه: اگر کودک شما با شیشه شیر تغذیه می شود، استفاده از یک بطری خمیده و نگه داشتن کودک در وضعیت عمودی در حین تغذیه می تواند به کاهش میزان هوای بلعیده شده کمک کند. آروغ زدن کودک در حین و بعد از شیر خوردن نیز می تواند ناراحتی را به حداقل برساند.
- درک نشانه های کودک: یادگیری تشخیص علائم گرسنگی و خستگی کودک می تواند به جلوگیری از گریه های شدید کمک کند. در حالی که اطمینان از تغذیه مناسب کودک بسیار مهم است، اگر کودک شما علاقه ای به تغذیه ندارد از تغذیه اجباری خودداری نمایید.
- موقعیت یابی: آزمایش با موقعیت های مختلف مانند نگه داشتن کودک به صورت عمودی یا قرار دادن او به سمت جلو در حین حمل، می تواند حواس پرتی های مختلفی را ایجاد کند و ممکن است به آرامش او کمک کند.
- تحریک: فراهم کردن چیزهای جالب برای نگاه کردن کودک، صحبت کردن یا آواز خواندن آرام، تکان دادن، راه رفتن، حمام آب گرم یا استفاده از تاب کودک در یک محیط آرام می تواند به منحرف کردن حواس و تسکین کودک کمک کند.
- صداهای آرامش بخش: استفاده از دستگاه های نویز سفید، پنکه، سی دی های ضربان قلب یا صداهای لوازم خانگی مانند جاروبرقی یا ماشین لباسشویی می تواند صدای پس زمینه آرامش بخشی را برای کودک شما ایجاد کند.
- لمس آرامش بخش: در آغوش گرفتن و مالش آرام پشت یا شکم کودک می تواند آرامش و اطمینان را به او بدهد.
- پستانک: مکیدن پستانک ممکن است به آرام کردن کودک کمک کند.
- حداقل تحریک: به حداقل رساندن تحریک ها مانند کاهش نورهای روشن، صداهای بلند و دست زدن بیش از حد، می تواند به آرام کردن نوزاد بیش از حد تحریک شده کمک کند.
اگر این روش ها به طور موثر علائم کولیک نوزادتان را کاهش ندادند، با پزشک خود مشورت نمایید. آنها ممکن است استفاده از یک شیر خشک بدون شیر را برای نوزادانی که با شیشه شیر می‌خورند یا تغییرات رژیم غذایی را برای مادران شیرده توصیه کنند، مانند پرهیز از غذاهایی که ممکن است باعث واکنش‌های آلرژیک در نوزاد شوند.
نکات پایانی
علت دقیق کولیک نامشخص است و احتمالاً ترکیبی از عوامل مرتبط با رشد و سازگاری کودک با دنیای بیرون است. کولیک می تواند هر نوزادی را صرف نظر از پیشینه خانوادگی یا محیط تحت تاثیر قرار دهد. ضمن مطالعه مجله سلامت داروخانه آنلاین به یاد داشته باشید که به عنوان والدین نوزاد کولیکی حتما استراحت کنید و در صورت نیاز به دنبال پشتیبانی باشید.
مواجهه با این شرایط می تواند استرس زا باشد و برای حفظ سلامتی و توانایی خود برای مراقبت موثر از کودک، اولویت دادن به مراقبت از خود ضروری است. درخواست کمک از اعضای خانواده، دوستان یا پرستاران کودک می‌تواند آرامش والدین را فراهم کند.
