داروی میرتازاپین چیست؟ کاربرد و عوارض مصرف آن

میرتازاپین یک داروی ضد افسردگی است که معمولا برای درمان اختلال افسردگی اساسی در بزرگسالان استفاده می شود. از این دارو به عنوان داروی ضد اضطراب، خواب آور، ضد تهوع و محرک اشتها نیز استفاده می شود. افسردگی معمولا با علائمی همراه است و باعث تداخل در فعالیت های اجتماعی فرد می شود. اما خوشبختانه قابل درمان است و داروی میرتازاپین یکی از روش های درمان آن است که در این مقاله به نحوه عملکرد، نحوه مصرف و عوارض جانبی احتمالی آن می پردازیم.

افسردگی چیست؟

افسردگی (اختلال افسردگی اساسی) یک اختلال روانی شایع و جدی است که بر احساس، تفکر، عملکرد و درک فرد از جهان تأثیر منفی می گذارد. تقریباً از هر ده بزرگسال سه نفر در مقطعی از زندگی خود، افسردگی را تجربه می کنند. زنان بیشتر از مردان و بزرگسالان جوانتر بیشتر از افراد مسن به افسردگی مبتلا می شوند.

علائم افسردگی می تواند از خفیف تا شدید متفاوت باشد و در هر فردی می تواند متفاوت ظاهر شود. این علائم می تواند شامل  احساس غمگینی، تحریک پذیری، پوچی، ناامیدی و از دست دادن علاقه به فعالیت هایی که زمانی از آن لذت می بردید باشد.

همچنین تغییر قابل توجه در اشتها یا وزن، خوابیدن خیلی کم یا زیاد، کاهش انرژی، کند شدن حرکات یا گفتار، احساس بی ارزشی یا احساس گناه بیش از حد، مشکل در تفکر یا تمرکز و افکار مرگ نیز از علائم دیگر افسردگی هستند.

تشخیص افسردگی مستلزم آن است که علائم فوق در بیشتر روز و برای بیش از دو هفته، همراه با تغییر واضح در عملکرد روزانه فرد رخ دهد. اما خوشبختانه افسردگی به راحتی قابل درمان است.

مکانیسم دارویی میرتازاپین

میرتازاپین با نام‌های تجاری رمرون یا سولتاب، در بازار دارویی موجود می باشد. نحوه عملکرد این دارو هنوز به طور کامل شناخته نشده است اما تصور می‌شود که این دارو بر ارتباط بین سلول‌های عصبی در سیستم عصبی مرکزی تأثیر مثبت می‌گذارد و یا تعادل شیمیایی را در مغز باز می‌گرداند و از این طریق باعث درمان افسردگی می شود.

نحوه مصرف میرتازاپین

میرتازاپین را باید دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف نمایید. پزشک ممکن است گاهی دوز مصرفی شما را تغییر دهد. دارو را هر روز در ساعتی معین و با آب مصرف نمایید. ممکن است چند هفته طول بکشد تا علائم شما بهبود یابد. به استفاده از دارو طبق دستور ادامه دهید و اگر علائم پس از 4 هفته بهبود نیافت، به پزشک خود اطلاع دهید.

مصرف میرتازاپین را به طور ناگهانی قطع نکنید، زیرا ممکن است علائم ناخوشایندی مانند سرگیجه، استفراغ، بی قراری، تعریق، گیجی، بی حسی، گزگز یا احساس شوک الکتریکی ایجاد نماید. از پزشک خود بپرسید که چگونه با خیال راحت مصرف این دارو را متوقف نمایید.

دوز مصرف میرتازاپین

دوز مصرف این دارو بر اساس تشخیص پزشک، سن ، داروهای مصرفی و پاسخ دهی به درمان تجویز می شود. معمولا پزشکان درمان را با دوز کمتر شروع می کنند و دوز را هر 1 تا 2 هفته، با توجه به پاسخ بیمار افزایش می دهند. همچنین بیمار باید به صورت دوره ای مورد ارزیابی مجدد قرار گیرد تا نیاز به ادامه مصرف این دارو مشخص شود.

موارد احتیاط قبل از مصرف میرتازاپین

• اگر به میرتازاپین حساسیت دارید، نباید این دارو را مصرف نمایید.
• اگر در 14 روز گذشته از مهارکننده های MAO استفاده کرده اید، از میرتازاپین استفاده نکنید. ممکن است یک تداخل دارویی خطرناک رخ دهد. مهارکننده های MAO عبارتند از ایزوکاربوکسازید، لینزولید، تزریق متیلن بلو، فنلزین، ترانیل سیپرومین و غیره.
• اگر تا به حال یکی از این بیماری ها را داشته اید به پزشک خود اطلاع دهید: تعداد کم گلبول های سفید خون، گلوکوم، بیماری کبد یا کلیه، سطوح پایین سدیم در خون، تشنج، افسردگی، افکار یا اعمال خودکشی، اختلال دوقطبی (در شما یا یکی از اعضای خانواده)، مشکلات قلبی یا سکته، کلسترول یا تری گلیسیرید بالا، سندرم QT طولانی (در شما یا یکی از اعضای خانواده) یا فشار خون پایین.
• مطمئن شوید که پزشکتان می‌داند که از داروهای محرک، داروهای مخدر، محصولات گیاهی، داروهای افسردگی یا بیماری‌های روانی، بیماری پارکینسون، سردردهای میگرنی، عفونت‌های جدی یا پیشگیری از تهوع و استفراغ نیز استفاده می‌کنید. این داروها ممکن است با میرتازاپین تداخل داشته باشند و باعث بیماری جدی به نام سندرم سروتونین شوند.
• برخی از جوانان در اولین مصرف یک داروی ضد افسردگی افکار خودکشی دارند. پزشک باید در ویزیت های منظم پیشرفت بیمار را بررسی کند. خانواده یا سایر مراقبان نیز باید نسبت به تغییرات خلق و خو یا علائم بیمار هوشیار باشند.
• اگر باردار هستید یا در دوران شیردهی هستید به پزشک خود اطلاع دهید.
• قرص متلاشی شونده خوراکی ممکن است حاوی فنیل آلانین باشد و در صورت ابتلا به فنیل کتونوری (PKU) مضر باشد.
• مصرف میرتازاپین برای افراد کمتر از 18 سال تایید نشده است.
• نوشیدن الکل می تواند عوارض جانبی خاصی از میرتازاپین را افزایش دهد.
• میرتازاپین ممکن است تفکر یا واکنش شما را مختل کند. اگر رانندگی می کنید یا کاری انجام می دهید که نیاز به هوشیاری دارد، مراقب باشید.

عوارض جانبی میرتازاپین

عوارض جانبی شایع میرتازاپین شامل خواب آلودگی، سرگیجه، افزایش اشتها یا افزایش وزن می باشد. در موارد نادر ممکن است عوارض جانبی جدی تر رخ دهد. در صورت داشتن علائم واکنش آلرژیک به میرتازاپین (کهیر، درد مفاصل، تب، تنفس دشوار، تورم در صورت یا گلو) یا یک واکنش پوستی شدید (گلودرد، سوزش چشم، درد پوست، قرمزی) کمک فوری پزشکی دریافت نمایید.

اگر هرگونه علائم جدید مانند تغییرات خلق و خو یا رفتار، اضطراب، حملات پانیک، مشکلات خواب، احساس تکانش، تحریک پذیری، بی قراری، پرخاشگری، بیش فعالی (ذهنی یا فیزیکی)، احساس شادی یا غم شدید، افکار خودکشی یا صدمه زدن به خود دارید فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. در موارد بسیار نادر، اگر علائم زیر رخ داد فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:

• تاری دید، دید تونلی، درد یا تورم چشم، دیدن هاله در اطراف نورها.
• احساس سبکی مثل اینکه ممکن است بیهوش شوید.
• تشنج

تداخلات دارویی با میرتازاپین

استفاده از میرتازاپین با سایر داروهایی که باعث خواب آلودگی می شوند می تواند این اثر را بدتر کند. قبل از استفاده از داروهای مخدر، قرص خواب، شل کننده عضلانی یا داروی اضطراب و تشنج از پزشک خود سوال نمایید. همچنین در مورد تمام داروهای فعلی خود به پزشک اطلاع دهید. بسیاری از داروها می توانند بر میرتازاپین تأثیر بگذارند به ویژه:

• سایمتیدین
• دیازپام
• ترامادول
• تریپتوفان یا ال-تریپتوفان
• آنتی بیوتیک ها مانند کلاریترومایسین، ریفامپین، ریفامپیسین، تلیترومایسین
• داروهای ضد قارچ مانند ایتراکونازول، کتوکونازول
• داروهای ضد ویروس برای درمان HIV/AIDS مانند ایندیناویر، نلفیناویر، ریتوناویر، ساکویناویر
• دارو برای درمان اختلالات خلقی، اختلالات فکری یا بیماری های روانی مانند لیتیوم و سایر داروهای ضد افسردگی یا داروهای ضد روان پریشی.
• داروهای سردرد میگرنی مانند سوماتریپتان، ریزاتریپتان، ایمیترکس، ماکسالت و…
• داروهای تشنج مانند کاربامازپین، فنی توئین

نکات پایانی

میرتازاپین یک داروی ضد افسردگی است که توسط پزشکان برای درمان اختلال افسردگی اساسی، اضطراب، بی‌خوابی، تهوع و کاهش اشتها در بزرگسالان تجویز می شود. برای کاهش عوارض جانبی احتمالی، هنگام مراجعه به پزشک تمام داروهایی را که مصرف می کنید اعم از داروهای نسخه ای، غیر نسخه ای و داروهای گیاهی را به او اطلاع دهید. همچنین ضمن مطالعه مجله سلامت داروخانه آنلاین به یاد داشته باشید که این دارو و سایر داروها را دور از دسترس کودکان قرار دهید، هرگز داروهای خود را با دیگران به اشتراک نگذارید و از میرتازاپین فقط برای موارد تجویز شده استفاده نمایید.