ویروس زیکا باعث یک بیماری ویروسی شده که توسط پشه های Aedes پخش می شود. همچنین این بیماری می تواند از طریق رابطه جنسی سرایت کند. اگر یک فرد باردار به این ویروس آلوده شود، می تواند ویروس را به جنین منتقل کند. این می تواند باعث ایجاد شرایط مادرزادی جدی از جمله رشد نامناسب مغز و مشکلات بینایی شود. در این مقاله به علائم این ویروس و راه های پیشگیری و درمان آن می پردازیم.
ویروس زیکا چیست؟
ویروس زیکا یا تب زیکا یک بیماری است که توسط انواع خاصی از پشه ها (Aedes aegypti و Aedes albopictus) انتقال پیدا می کند. این بیماری توسط یک فلاوی ویروس ایجاد می شود که از سلول های شما برای ساختن نمونه های بیشتری از خود استفاده می کند. ویروس هایی که باعث تب دنگی و عفونت نیل غربی می شوند نیز از انواع فلاوی ویروس هستند. اکثر مردم متوجه نمی شوند که به این ویروس مبتلا هستند زیرا یا بدون علامت هستند و یا علائم بسیار خفیفی دارند.
عفونت ویروس زیکا در دوران بارداری می تواند باعث تولد نوزادان با میکروسفالی و سایر ناهنجاری های مادرزادی و همچنین زایمان زودرس و سقط جنین شود. عفونت ویروس زیکا با سندرم گیلن باره، نوروپاتی و میلیت در بزرگسالان و کودکان مرتبط است. پشه های حامل زیکا در بسیاری از نقاط جهان یافت می شوند. شیوع زیکا در قاره آمریکا، دریای کارائیب و بخشی از آفریقا و آسیا وجود داشته است.
علائم بیماری زیکا
اکثر افراد آلوده به ویروس زیکا علائمی ندارند. از هر 5 نفر مبتلا به زیکا فقط 1 نفر علائم دارد که معمولاً 3 تا 14 روز پس از شروع عفونت شروع می شوند و به طور کلی خفیف هستند از جمله بثورات پوستی، تب، ورم ملتحمه، درد عضلات و مفاصل، ضعف و سردرد که معمولاً 2 تا 7 روز طول می کشند. این علائم در سایر بیماری های آربوویروسی و غیرآربوویروسی مشترک است. بنابراین، تشخیص عفونت ویروس زیکا نیاز به تایید آزمایشگاهی دارد.
ویروس زیکا چگونه منتشر می شود؟
ویروس زیکا می تواند به طرق مختلفی منتشر شود. پشه های آئدس رایج ترین راه برای ابتلا به زیکا از طریق نیش زدن هستند. این پشه ها عمدتاً در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری وجود دارند و معمولاً در طول روز نیش می زنند. این پشه ها زمانی که فردی آلوده را نیش می زنند و سپس شخص دیگری را نیش می زنند، زیکا را پخش می کنند.
اگر باردار هستید و عفونت زیکا دارید، این ویروس می تواند از طریق جفت به جنین منتقل شود. زیکا می تواند باعث شود فرزند شما با شرایط مادرزادی مانند میکروسفالی متولد شود. همچنین ویروس زیکا میتواند هفتهها تا ماهها پس از عفونت در مایعات بدن مانند مایع منی باقی بماند. حتی اگر علائمی نداشته باشید یا علائم شما از بین رفته باشد، این ویروس می تواند از طریق رابطه جنسی دهانی، مقعدی یا واژینال به افراد دیگر سرایت کند. مقامات بهداشتی در گذشته از انتقال زیکا از طریق انتقال خون نیز خبر داده اند.
زیکا چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشکان با جستجوی علائم ویروس در خون یا ادرار، بیماری زیکا را تشخیص می دهند. پزشکان معمولاً فقط در صورتی آزمایش میدهند که به مکانی با خطر ابتلا به این بیماری سفر کرده باشید و علائم آن را داشته باشید.
ویروس زیکا چگونه درمان می شود؟
هیچ درمان خاصی برای عفونت یا بیماری ویروس زیکا وجود ندارد. پزشک می تواند به کاهش علائم این بیماری کمک کند و به شما بگوید که چگونه از انتشار ویروس به دیگران جلوگیری نمایید. اگر باردار هستید و آزمایش زیکا مثبت است، پزشک به شما کمک می کند تا علائم خود را با خیال راحت مدیریت نمایید.
افرادی که علائمی مانند راش، تب یا درد مفاصل دارند باید استراحت کافی داشته باشند، مایعات بنوشند و علائم را با داروهای ضد تب و یا مسکن درمان کنند. تا زمانی که عفونت ویروس دنگی به دلیل خطر خونریزی رد نشود، باید از مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی خودداری شود. در صورت تشدید علائم، بیماران باید به دنبال مراقبت های پزشکی و مشاوره باشند.
روش های پیشگیری از بیماری زیکا
هنوز هیچ واکسنی برای پیشگیری یا درمان عفونت ویروس زیکا در دسترس نیست و همچنان یک حوزه فعال تحقیقاتی است. اما راه هایی برای کاهش خطر ابتلا یا انتشار عفونت زیکا وجود دارد که شامل موارد زیر است:
- از خود در برابر پشه محافظت نمایید: اگر به منطقهای سفر میکنید که در معرض خطر شیوع زیکا است، پوست خود را با لباس بپوشانید و از دافع حشرات استفاده نمایید. همچنین در اتاقی بخوابید که صفحه نمایش در پنجره ها وجود دارد یا زیر پشه بند استراحت نمایید. حداقل تا سه هفته پس از بازگشت از سفر نیز از نیش پشه جلوگیری نمایید.
- از کاندوم استفاده کنید یا از رابطه جنسی خودداری نمایید: اگر به منطقه ای سفر کرده اید که در معرض خطر زیکا است، از کاندوم استفاده کنید یا تا سه ماه پس از بازگشت از رابطه جنسی خودداری نمایید، حتی اگر علائمی ندارید.
- اگر باردار هستید از سفر به مناطق مبتلا به زیکا خودداری نمایید: اگر به منطقه ای سفر می کنید که در معرض خطر زیکا است، به پزشک خود اطلاع دهید و مراقب علائم زیکا باشید. اگر زمانی که باردار هستید در محلی که زندگی می کنید شیوع پیدا کرد، اقدامات احتیاطی را برای جلوگیری از نیش پشه انجام دهید و در حین رابطه جنسی از کاندوم استفاده نمایید.
- اگر قصد بارداری دارید، اقدامات احتیاطی را انجام دهید: اگر شما یا همسرتان به منطقهای سفر کرده اید که در معرض خطر ابتلا به زیکا است یا به زیکا مبتلا شدهاید، برای اقدام به باردار شدن صبر کنید. این کار خطر انتقال عفونت به جنین را کاهش می دهد. دستورالعملهای کنونی نشان میدهند که پس از سفر یا شروع علائم، بیخطرترین حالت این است که سه ماه برای اقدام به بارداری صبر کنید. اگر در حالی که در تلاش برای باردار شدن هستید در منطقه ای زندگی می کنید که زیکا شیوع دارد، با پزشک خود در مورد نحوه جلوگیری از عفونت صحبت نمایید.
عوارض زیکا
تعداد کمی از افراد مبتلا به زیکا (حدود 2 نفر از هر 10000 نفر) به سندرم گیلن باره (GBS) مبتلا می شوند، یک اختلال خود ایمنی که می تواند باعث ضعف و فلج شود. اکثر افراد در عرض چند هفته تا چند ماه از GBS بهبود می یابند.
عفونت ویروس زیکا در دوران بارداری علت میکروسفالی (سر کوچکتر از حد متوسط نوزاد) و سایر ناهنجاریهای مادرزادی در نوزاد از جمله انقباضات اندام، تون عضلانی بالا، ناهنجاریهای چشمی و کاهش شنوایی است. این ویژگی های بالینی در مجموع به عنوان سندرم مادرزادی زیکا نامیده می شود.
خطر ناهنجاری های مادرزادی به دنبال این عفونت در بارداری، ناشناخته باقی مانده است. تخمین زده می شود 5 تا 15 درصد از نوزادان متولد شده از زنان آلوده به ویروس زیکا در دوران بارداری، شواهدی از عوارض مرتبط با زیکا دارند. ناهنجاری های مادرزادی به دنبال عفونت علامت دار و بدون علامت رخ می دهد. عفونت زیکا در بارداری نیز می تواند عوارضی مانند از دست دادن جنین، مرده زایی و زایمان زودرس ایجاد کند.
عفونت ویروس زیکا همچنین می تواند باعث نوروپاتی و میلیت به ویژه در بزرگسالان و کودکان بزرگتر شود. تحقیقات برای بررسی خطر و اثرات عفونت ویروس زیکا بر پیامدهای بارداری، راهبردهای پیشگیری و کنترل، و اثرات عفونت بر سایر اختلالات عصبی در کودکان و بزرگسالان ادامه دارد.
روش های کاهش پشه
پشههای Aedes در مجموعههای کوچکی از آب در اطراف خانهها، مدارس و محلهای کار تولید مثل میکنند. از بین بردن این مکانها، از جمله پوشاندن ظروف ذخیرهسازی آب، حذف آب راکد در گلدانها و تمیز کردن زبالهها و لاستیکهای مستعمل بسیار مهم است. ابتکارات اجتماعی برای حمایت از دولت محلی و برنامه های بهداشت عمومی برای کاهش مکان های تولید مثل پشه ضروری است. مقامات بهداشتی همچنین می توانند استفاده از حشره کش ها را برای کاهش جمعیت پشه ها و گسترش بیماری توصیه کنند.
نکات پایانی
ویروس زیکا که توسط نیش پشه آئدس منتقل می شود، معمولاً برای بزرگسالان و کودکان بی خطر است. اما آلودگی در افراد باردار، می تواند منجر به اختلال در سلامتی جنین شود. اگر باردار هستید و زیکا در شما تشخیص داده شده است، پزشک می تواند شما را راهنمایی کند.
اگرچه زیکا می تواند باعث بیماری های مادرزادی شود، اما به یاد داشته باشید که بیشتر نوزادانی که از فرد مبتلا به زیکا متولد می شوند، بیماری های مرتبط با زیکا را ندارند. هنگام سفر و هنگام رابطه جنسی نیز بهتر است اقدامات احتیاطی را برای جلوگیری از ابتلا به زیکا انجام دهید. اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید و نگرانی هایی در مورد زیکا در محل زندگی خود یا در طول سفر دارید، با پزشک خود مشورت نمایید.

ارسال نقد و بررسی