آلتپلاز دارویی است که می تواند لخته های خون را پس از حمله قلبی حل کند. لخته های خون مجموعه های ژل مانندی از خون هستند که وقتی خون از مایع به نیمه جامد تبدیل می شود، در رگ ها یا شریان ها تشکیل می شوند. یک پزشک این دارو را به صورت تزریقی، در بیمارستان یا کلینیک به شما می دهد.
آلتپلاز چیست؟
آلتپلاز با نام تجاری Activase®، می‌تواند لخته‌های خون را که پس از حمله قلبی در قلب، رگ‌های خونی یا ریه‌ها تشکیل می‌شوند را حل کند. این دارو بلافاصله پس از بروز علائم حمله قلبی برای بهبود بقای بیمار استفاده می شود.
موارد مصرف
آلپتلاز پس از علائم سکته مغزی، برای بهبود و کاهش احتمال ناتوانی در بیماران مبتلا به علائم سکته و همچنین برای درمان لخته شدن خون در ریه ها (آمبولی ریه) استفاده می شود.
موارد احتیاطی قبل از مصرف آلتپلاز
در تصمیم گیری برای استفاده از یک دارو، خطرات مصرف دارو باید در مقابل فواید آن سنجیده شود. این تصمیمی است که شما و پزشکتان خواهید گرفت. برای مصرف این دارو، تیم پزشکی باید بدانند که شما یکی از این شرایط را دارید:
- یک واکنش غیرمعمول یا آلرژیک به آلتپلاز، سایر داروها، غذاها، رنگ ها یا مواد نگهدارنده
- آنوریسم
- مشکلات خونریزی یا مشکلات لخته شدن خون
- بیماری عروق خونی یا رگ های خونی آسیب دیده
- رتینوپاتی دیابتی
- آسیب یا تومور سر
- فشار خون بالا
- عفونت
- ضربان قلب نامنظم
- سکته قبلی
- بیوپسی یا جراحی اخیر
- بارداری یا تلاش برای باردار شدن
- تغذیه با شیر مادر
نحوه مصرف آلتپلاز
این دارو برای تزریق در ورید است که توسط پزشک در بیمارستان یا کلینیک ارائه می شود. در مورد استفاده از این دارو در کودکان، با پزشک کودک خود صحبت کنید زیرا احتمال دارد به مراقبت ویژه نیاز باشد. توجه داشته باشید که این دارو فقط برای شما است و آن را با دیگران به اشتراک نگذارید.
تداخل دارویی با آلتپلاز
این دارو را با هیچ یک از داروهای آمینوکاپروئیک اسید، آپروتینین و ترانگزامیک اسید مصرف نکنید. این دارو همچنین ممکن است با داروهای زیر تداخل داشته باشد:
- داروهای ضدالتهابی،NSAID ها مانند ایبوپروفن
- آسپرین و داروهای مشابه آسپرین
- رقیق کننده های خون، مانند وارفارین، هپارین یا انوکساپارین
- دی پیریدامول
این فهرست احتمالاً تمام تعاملات ممکن را توصیف نکند. بنابراین تمام داروها، گیاهان دارویی، داروهای بدون نسخه یا مکمل های غذایی که استفاده می کنید را به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین اگر سیگار می‌کشید، مشروبات الکلی یا مواد مخدر مصرف می کنید، به پزشک بگویید زیرا برخی از موارد می توانند با داروی شما تداخل داشته باشند.
هنگام استفاده از آلتپلاز باید مراقب چه نکاتی باشم؟
در حین دریافت این دارو، وضعیت شما به دقت بررسی می شود. توصیه های پزشک خود را دقیقاً دنبال کنید. احتمال دارد برای به حداقل رساندن خطر خونریزی، به استراحت در بستر نیاز داشته باشید. این دارو می تواند شما را براحتی دچار خونریزی کند. این اثر می تواند چندین روز ادامه داشته باشد. بنابراین در مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن دندان های خود دقت ویژه ای داشته باشید.
آسپرین، ایبوپروفن یا سایر مسکن‌های بدون نسخه را در طول درمان با آلتپلاز یا تا چند روز پس از آن مصرف نکنید، مگر اینکه پزشک شما دستور دیگری داده باشد. احتمال دارد که احساس سرگیجه یا سبکی سر داشته باشید. برای جلوگیری از خطر سرگیجه یا غش کردن، به آرامی بنشینید یا بلند شوید، به خصوص اگر مسن هستید.
عوارض جانبی آلتپلاز
یک دارو در کنار اثرات مورد نیاز خود، احتمال دارد که عوارض ناخواسته ای نیز ایجاد کند. اگرچه همه این عوارض جانبی ممکن است رخ ندهند، اما در صورت بروز احتمالاً به مراقبت های پزشکی نیاز داشته باشند. بنابراین در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی زیر فوراً با پزشک خود مشورت نمایید:
- واکنش های آلرژیک مانند بثورات پوستی، خارش یا کهیر، تورم صورت، لب ها یا زبان
- علائم و نشانه های خونریزی مانند مدفوع خونی یا سیاه رنگ و قیری. ادرار قرمز یا قهوه ای تیره؛ تف کردن خون یا مواد قهوه ای رنگی که شبیه تفاله قهوه است. لکه های قرمز روی پوست؛ کبودی یا خونریزی غیر معمول از چشم، لثه یا بینی، خونریزی از محل زخم، افزایش جریان قاعدگی یا خونریزی واژینال
- علائم و نشانه های سکته مغزی مانند تغییر در بینایی، گیجی، مشکل در صحبت کردن یا درک کردن، سردرد شدید، بی حسی یا ضعف ناگهانی صورت، بازو یا پا، مشکل در راه رفتن، سرگیجه، از دست دادن تعادل یا هماهنگی، مشکل در تنفس یا بلع
- ضربان قلب آهسته یا سریع
- غش کردن
- درد در قفسه سینه، کشاله ران یا پاها، به خصوص ساق پا
- درد، قرمزی یا تورم در بازو یا پا
- تنفس سریع و کم عمق
- لب ها و ناخن های آبی رنگ
- اضطراب
- تشنج
- اسپاسم عضلانی یا تکان دادن تمام اندام ها
- درد یا ناراحتی در بازوها، فک، پشت یا گردن
برخی از عوارض جانبی که معمولاً نیازی به مراقبت پزشکی ندارند عبارتند از سرگیجه، تب، سبکی سر، حالت تهوع و استفراغ. با این حال، اگر این موارد از بین نرفتند و یا بدتر شدند با پزشک خود تماس بگیرید. سایر عوارض جانبی که ذکر نشده نیز احتمال دارد که در برخی از بیماران رخ دهد. اگر متوجه عوارض دیگری شدید، با پزشک خود مشورت نمایید.
759,000 تومان
احتمال تداخل آلتپلاز با سایر مشکلات پزشکی
وجود سایر مشکلات پزشکی می تواند بر استفاده از این دارو تأثیر بگذارد. در صورت داشتن هر گونه مشکل پزشکی دیگر، به خصوص موارد زیر، حتما به پزشک خود اطلاع دهید:
- مشکلات خونریزی یا سابقه خونریزی در هر قسمت از بدن
- مشکلات عروق خونی (مانند آنوریسم یا ناهنجاری شریانی وریدی)
- بیماری مغزی یا تومور
- فشار خون بالا و کنترل نشده
- سابقه سکته مغزی
- جراحی یا آسیب به مغز یا ستون فقرات (در عرض سه ماه گذشته)، این دارو نباید در این شرایط استفاده شود.
- سابقه لخته شدن خون
- مشکلات چشمی دیابتی (مانند رتینوپاتی هموراژیک)
- عفونت های قلبی (مانند پریکاردیت یا اندوکاردیت)
- تزریق به رگ خونی
- بیماری کلیوی شدید
- بیماری کبد
- جراحی یا آسیب از هر نوع، که احتمال خونریزی جدی می تواند افزایش یابد.
- ترومبوز وریدی عمقی (لخته شدن خون در پاها)
- سابقه کلسترول بالا، احتمال داشتن یک عارضه جانبی جدی افزایش می یابد.
- مشکلات ریتم قلب که می تواند این وضعیت را بدتر کند.
نکات پایانی
تزریق آلتپلاز برای حل کردن لخته های خونی که در رگ ها ایجاد شده اند استفاده می شود. تزریق این دارو می تواند باعث خونریزی شود که معمولاً جدی نیست. با این حال، برای کمک به جلوگیری از خونریزی جدی، هر دستورالعملی را که پزشکتان داده است به دقت دنبال نمایید. تا حد امکان کمتر حرکت کنید و به تنهایی از رختخواب خارج نشوید، مگر اینکه پزشک به شما بگوید که انجام این کار درست است.
مراقب هر گونه خونریزی یا تراوش روی پوست خود باشید، مانند اطراف محل تزریق یا جایی که خون از بازوی شما گرفته شده است. همچنین، وجود خون در ادرار یا حرکات روده را بررسی کنید. اگر متوجه خونریزی یا عوارضی بر اثر مصرف این دارو شدید، فورا به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید.
منابع:
The effect of alteplase drug on the treatment of heart diseases
