دیگوکسین از جمله داروهایی است که برای درمان نارسایی احتقانی قلب و درمان آریتمی قلبی مصرف می شود. این دارو به دسته گلیکوزید قلبی تعلق دارد و با تاثیر خود بر روی برخی مواد معدنی مانند سدیم و پتاسیم داخل سلول های قلب، نقش خود را ایفا می کند.
دیگوکسین چیست؟
دیگوکسین به همراه داروهای دیگر برای درمان نارسایی قلبی تجویز می شود. داروی دیگوکسین باعث افزایش نیروی انقباض قلب و کاهش هدایت الکتریکی آن می شود. به نظر می رسد افزایش سرعت و نیروی انقباضی عضله قلب ناشی از مهار یون های سدیم و پتاسیم از غشاء سلولی عضله قلب باشد. دیگوکسین از فشار روی قلب می کاهد و به حفظ ضربان طبیعی، طولانی و قوی قلب کمک می کند.
نحوه مصرف دیگوکسین
پیش از استفاده از دارو نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- قبل از مصرف دارو بروشور داخل آن را مطالعه کنید. این بروشور اطلاعات کاملی در مورد دارو و عوارض جانبی احتمالی آن به شما خواهد داد.
- دوز و نحوه مصرف این دارو می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. بنابراین دارو را تنها با تجویز پزشک مصرف کنید. از مصرف خودسرانه دارو پرهیز کنید و از کم یا زیاد کردن دوز مصرفی خودداری نمایید.
- این دارو را به شکل منظم مصرف کنید و دوره درمان را حتی در صورت بهبودی کامل نمایید.
- از قطع ناگهانی این دارو پرهیز کنید زیرا ممکن است وضعیت شما را بدتر کند.
- دوز مایع این دارو را با ابزارهای مخصوص اندازه گیری کنید و از قاشق های معمولی استفاده نکنید.
- فرم تزریقی این دارو به شکل تزریق عضلانی و یا وریدی می باشد.
- اگر دوز مصرفی دارو را فراموش کردید به محض یادآوری آن را مصرف نمایید. اگر کمتر از 12 ساعت به دوز بعدی مانده از مصرف آن خودداری کنید و دوز بعدی را مصرف نمایید. هیچ گاه دوز دارو را دو برابر نکنید. اگر به مدت دو روز یا بیشتر دارو را فراموش کردید با پزشک برای مصرف آن مشورت کنید.
- این دارو به طور معمول برای 1 بار در روز تجویز می شود و می توانید آن را همراه غذا یا بدون غذا مصرف کنید.
- اگر از داروهای خاص یا غذاهایی با حجم فیبر بالا استفاده می کنید ممکن است بدن نتواند دیگوکسین را کامل جذب کند. به همین دلیل حداقل 2 ساعت قبل یا بعد این غذاها دارو را مصرف کنید. داروهایی مانند کلیسترامین، کولستیپول و پسیلیوم باید حدود دو ساعت پس از دیگوکسین مصرف شوند. همچنین آنتی اسیدهایی مانند کلیسترامین، کولستیپول و پسیلیوم را با فاصله نسبت به دیگوکسین مصرف کنید.
موارد منع مصرف داروی دیگوکسین
به تاریخ مصرف دارو توجه داشته باشید. در صورت اتمام از مصرف دارو خودداری کنید. اگر شرایط یا بیماری خاصی دارید پیش از تجویز دارو با پزشک خود در میان بگذارید.
شرایط زیر نیازمند مشورت با پزشک هستند:
- حساسیت به این دارو یا دیگر داروها و مواد
- مشکلات قلبی
- مشکلات کلیوی
- اختلالات تیروئید
- اختلالات تنفسی
- عدم تعادل الکترولیت مانند سطح پایین کلسیم، پتاسیم یا منیزیم در خون
- بارداری
- شیردهی
- تجربه اسهال یا استفراغ اخیر
تداخلات دارویی دیگوکسین
توجه به تداخلات دارویی بسیار مهم می باشد. تداخلات دارویی می تواند در نحوه عملکرد و تاثیر دارو تغییراتی ایجاد کند. همچنین عوارض جانبی دارو می تواند بر اثر تداخلات دارویی افزایش یابد. بنابراین پیش از استفاده از دارو پزشک خود را از مصرف تمام داروهای تجویزی و غیرتجویزی خود مانند داروهای مکمل و گیاهی مطلع نمایید.
بخشی از داروهایی که با دیگوکسین تداخل دارند عبارتند از:
- آمیودارون
- درونیدرونات
- پروپافنون
- ضد قارچ های آزولی مانند ایتراکونازول
- آنتی بیوتیک های ماکرولید مانند کلاریترومایسین، اریترومایسین
- ریفامایسین ها مانند ریفامپین
- مخمر سنت جان
همچنین بهتر است در مورد مصرف داروهایی مانند مکمل های رژیم غذایی، داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (مانند ایبوپروفن، ناپروکسن)، داروهای سرفه و سرماخوردگی با پزشک خود مشورت نمایید.
عوارض جانبی دیگوکسین
همه داروها دارای عوارض جانبی می باشند. بسیاری از مصرف کنندگان دچار عارضه جانبی نمی شوند و بسیاری از عوارض جانبی پس از چند روز برطرف می گردند. در صورت مشاهده عوارض زیر با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض جانبی شایع
- ضعف
- تهوع
- اسهال
- راش
- سردرد
- سرگیجه
- اضطراب
- افسردگی
عوارض جانبی جدی
- افکار یا رفتار غیرمعمول
- توهم
- گیجی
- ضربان قلب سریع، آهسته یا ناهموار
- تورم یا حساسیت پستان
- درد معده
- تهوع
- استفراغ
- اسهال
- مدفوع سیاه، خونی یا قیر مانند
- ضعف
- احساس سبکی سر
- مشکلات بینایی مانند تاری دید
- درد معده، کاهش وزن، تأخیر رشد، تغییر رفتار در کودکان و نوزادان
علائم مصرف بیش از حد دارو
- تهوع
- استفراغ
- احساس خستگی
- کاهش اشتها
هشدار و احتیاط ویژه حین مصرف داروی دیگوکسین
به نکات زیر در هنگام مصرف دیگوکسین توجه داشته باشید:
- در طول دوره درمان با دیگوکسین در زمان های مقرر به پزشک مراجعه کنید و آزمایشات تجویزی را منظم انجام دهید.
- در طول درمان فشار خون و ضربان قلب را روزانه چک کنید.
- این دارو می تواند باعث گیجی در شما شود. الکل و ماری جوانا می توانند این حالات را تشدید کنند. بنابراین از انجام فعالیت هایی که نیاز به هوشیاری دارند تا زمانیکه هشیاری کامل ندارید خودداری کنید و از مصرف الکل و ماری جوانا در دوره درمان با دارو پرهیز کنید.
- میزان مواد طبیعی در خون مانند منیزیم، کلسیم و پتاسیم می تواند روی کارایی داروی دیگوکسین اثر بگذارد. برخی داروها مانند قرص های آب (دیورتیک ها) می توانند میزان این مواد معدنی را در خون تغییر دهند. بنابراین اگر از این قرص استفاده می کنید یا تجربه عدم تعادل مواد طبیعی در خون داشته اید به پزشک اطلاع دهید.
- پیش از انجام جراحی یا عمل های قلبی مانند کاردیورسیون الکتریکی یا اعمال دندانپزشکی به پزشک خود در مورد مصرف این دارو اطلاع دهید.
- نوزادان و کودکان ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به عوارض این دارو و خصوصا تاثیر آن بر روی تپش قلب داشته باشند.
شرایط نگهداری داروی دیگوکسین
- دارو را در جای خشک و خنک و دور از گرما و تابش نور خورشید نگهداری کنید.
- دارو را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
نام های تجاری دگوکسین
| نام محصول | مقدار | حجم |
|---|---|---|
| آمپول دیگوکسین ساندوز | 0.5 میلی گرم | 2 میلی لیتر |
| قرص دیگوکسین زهراوی | 0.25 میلی گرم | – |
| الگزیر دیگوکرن | 0.05 میلی گرم/میلی لیتر | 60 میلی لیتر |
| آمپول لانوکسین | 0.25 میلی گرم/میلی لیتر | 2 میلی لیتر |
| قرص دیگوکسی کرن | 0.25 میلی گرم | – |
| الگزیر لاناکوردین پدیاتریکو | 0.05 میلی گرم/میلی لیتر | 60 میلی لیتر |
| قرص لانوکسین | 250 میکروگرم | – |
| الگزیر دیگوکسین تئوفارما | 0.05 میلی گرم/میلی لیتر | 60 میلی لیتر |
| قرص دیگوکسین ریشتر | 250 میکروگرم | – |
| الگزیر لانوکسین | 0.05 میلی گرم/میلی لیتر | 60 میلی لیتر |
| آمپول دیگوکسین استروپ | 0.5 میلی گرم | 2 میلی لیتر |
