آیا حافظه به درستی کار می کند و قابل اعتماد است؟

الیزابت لوفتوس یکی از محققان سرشناس در زمینه حافظه بر این باور است که حافظه انسان به خوبی کار نمی کند. خاطرات ما با گذر زمان تغییر می کنند و سبب می شوند اتفاقات را جور دیگری به یاد بیاوریم نه جوری که واقعا بودند.

احساسات تاثیر زیادی در تغییر خاطرات دارد. مغز ما حتی می تواند خاطراتی را به یاد بیاورد که هرگز رخ نداده اند! اندکی وقت بگذارید تا با هم این مقاله تاثر انگیز را بخوانیم.

حافظه چیست؟

حافظه انسان بخشی از وجود اوست که به او هویت می بخشد. اگر حافظه از بین برود زندگی انسان به زندگی گیاهان تبدیل می شود. در واقع حافظه این توانایی را به انسان می بخشد تا بتواند رویدادها را ضبط کند و بعدها به خاطر بیارود. این بخش وجودی از انسان مانند یک سیستم کامپیوتری عمل نمی کند بلکه بر رویکرد و جهان بینی او اثر می گذارد.

حافظه اپیزودیک چیست؟

یادآوری گذشته کاری است که همگی ما روزانه چندین بار انجام می دهیم. حافظه ایپزودیک حافظه ای است که شما را به سفری دور در گذشته می برد! شما قادر هستید به طور کامل گذشته های دور را تصور کنید. به طور مثال پیش خدمتی بطری شامپاین را با آن صدای دلنشین باز می کند.

هنگامی که این مایع غلیظ را می نوشید، حباب های آن بینی شما را نوازش می کنند. درحالیکه به چشمان همسرانتان نگاه می کنید لیوان نوشیدنی را بالا می برید. به او می گویید: سالگردمان مبارک عشق من! این همان حافظه اپیزودیک است. حافظه اپیزودیک به شما این امکان را می دهد تا به اپیزودهای مختلفی از زندگی خود سفر کنید و جزییات آن را به طور واضح ببینید.

همچنین از این حافظه استفاده می کنید تا نام شخصی را که اخیرا در یک مهمانی دیده اید به یاد بیاورید. در واقع با استفاده از این حافظه گذشته را یادآوری می کنید! این حافظه به شما کمک می کند از یک مسیر انحرافی برای ورود به گذشته و خارج شدن از زندگی معمول خود استفاده کنید.

در واقع بیشتر زمانی که شما در مورد حافظه صحبت می کنید؛ در حال صحبت از حافظه اپیزودیک خود هستید که بخش های مختلفی از مغز را درگیر می کند. اگر خطی میان گوشهای خود بکشید از مهم ترین ساختار حافظه اپیزودیک،هیپوکامپوس، عبور می کند. هیپوکامپوس مانند یک اسب آبی است که دارای سر، بدن و دم است.

این بخش همیشه روشن است؛ افکار و احساساتی را که از بخش های مختلف بدن بر می خیزند ضبط می کند. یک بخش از هیپوکامپوس بخش های جدا از یک تجربه را به هم وصل می کند. بخش دیگر آن شاخصی به این افکار می دهد و به حافظه اجازه می دهد در طی دقایق، ساعتها و سالهای بعد خاطرات و وقایع را به یاد بیاورید. به طور کلی حافظه اپیزودیک به شما کمک می کند گذشته خود را مانند گنجینه ای حفظ کنید.

آیا حافظه انسان به خوبی کار می کند؟

الیزابت لوفتوس  بر این باور است حافظه انسان به گونه ای که تا به امروز تصور می شد کار نمی کند. او می گوید وقتی وارد رشته روانشناسی شد فردی بی هدف بود.

او می گوید: «به عنوان دانشجوی فارغ التحصیل از رشته روانشناسی ریاضی از دانشگاه استندفورد هنوز انرژی کافی نداشتم، اغلب اوقات در آخر سمینارهای می نشستم، خسته می شودم و به عمو جو نامه می نوشتم و یا با دامنم بازی می کرد.»

روزی کلاس روانشناسی اجتماعی اشتیاق را در من بیدار کرد و علاقه مند به مطالعه این موارد شدم چگونه حافظه کار می کند و معنا کلمات در ذهن می ماند و مردم چگونه ان را به یاد می آورند!

اما در این میان برای او خلایی وجود داشت. مطالعات او در زمینه هرگز او را راضی نمی کرد. او می گوید:«روزی در حال خوردن ناهار با یکی از پسرعموهایم بودند و به او در مورد کشفیاتم در مورد اینکه مردم را حتر می توانند جمله: « پرنده ای که زرد است» را در مقایسه با «پرنده زرد» به خاطر بیاروند، صحبت کردم»

اما پسرعمویش به این موضوع توجهی نکرد و به صحبتهایش در مورد مالیات و مسائل مرتبط با آن پرداخت. در همینجا بود که لوفتوس تصمیم گرفت بر روی موارد بیشتری کار کند.

او توانست در سال 1974 بورسیه تحصیلی برای کار بر روی شواهدات مرتبط با حافظه و تصادفات بپردازد و به زودی اولین مقاله تاثیر گذار خود را به چاپ رساند.در تمام این مدت با تلاش فراوان توانست به نتایج بدیع و تازه ای در زمینه حافظه دست پیدا کند.

مطالعات لوفتوس در  زمینه حافظه چه چیزی را نشان می دهند؟

در ساعات اولیه 9 سپتامبر سال 1984، شخصی عجیب از پنجره به خانه خانم M در کالیفرنیا وارد شد. وقتی این شخص خانم M را در خواب دید تصمیم گرفت به او تجاوز کند، اما با جیغ خانم M افراد دیگر در خانه از خواب بیدار شدند و آن مرد فرار کرد.

خانم M آن مرد را برای پلیس به این صورت توصیف کرد: «او سیاه پوست بود، وزنش تقریبا نزدیک 170 پوند بود و بلندی قد او 57 و یا 59 بود، موهایش بافت داشت و کلاه آبی رنگ بیس بال بر سر گذاشته بود.»

ماموران که خانه او را زیر نظر گرفته بودند، متوجه شدند شخصی با چنین مشخصات در همسایگی این فرد وجود دارد. نام این مرد ژوزف پاسلی بود و می گفت ماشینش خراب شده است و به دنبال کسی است تا به او کمک کند تا ماشینش را درست کند.

اما این فرد به عنوان متهم دستگیر شد و به زندان فرستاده شد. محقق امور حافظه، الیزابت لوفتس، چند ما بعد با انجام یک سری از آمایشات بر روی فرد متهم از طرف وی شهادت داد.

او به هیئت ژوری گفت چقدر حافظه جایزالخطاست. چقدر استرس و ترس بر روی توانایی خانم M اثر گذاشته است و سبب شده است حافظه او به خوبی کار نکند، و چقدر سخت است کسی بتواند فردی بتواند کسی چهره فردی را در آن شرایط به یاد بیاورد.

در اثر زحمات و تحقیقات این محقق سرشناس پاسلی تبرئه شد. لوفتوس می گوید: «موارد اینچنینی نقش مهمی را در اجرای عدالت برای شخص بی گناه بازی می کنند»

خانم لوفتوس، روانشناش دانشگاه کالیفرنیا، تحقیقات بیشماری انجام داده است تا عدم اطمینان به حافظه را مشخص کند. او به دادگاه افراد جنایتکار زیادی رفت و به هیئت ژوری یادآوری کرد که حافظه ناپایدار است، و اگر رویدادی ضبط نشده باشد شاهد عینی قابل اطمینان نیست. این تحقیقات دشمنان زیادی را برای او به وجود آورد.

تحقیق دوم در خصوص حافظه

در تحقیقات دیگری لوفتوس و تیم تحقیقاتی‌اش تصمیم گرفتند تا به این موضوع بپردازند که مغز انسان تا چه اندازه تحت تاثیر واژه ها می‌تواند داده سازکند.

در این آزمایش این افراد تعدادی فیلم از صحنه تصادف دو ماشین را به شرکت کنندگان نشان دادند و بعد از اتمام نمایش فیلم این شرکت کنندگان به دو دسته تقسیم شدند و تعدادی سوال از آنها پرسیده شد.

از گروه اول این سوال پرسیده شد:«این دو ماشین در لحظه تصادف چه سرعت داشتند؟» و از گروه دوم این سوال پرسیده شد : « این دو ماشین در لحظه تصادف سخت و شاخ به شاخ شدن چه سرعتی داشتند؟».

نتایج نشان دادند افرادی که در معرض کلماتی مانند تصادف سخت و سهمگین، شاخ به شاخ شدن قرار داشتند سرعت ماشینها را بالاتر تخمین زدند و افرادی که در معرض این کلمات قرار نداشتند سرعت معقول تری را با توجه به فیلمی که دیده بودند حدس زدند.

سپس بعد از یک هفته از انجام این آزمایش تیم تحقیقاتی دوباره به سراغ شرکت کنندگان رفتند و از آنها خواسته شد بگویند شیشه کدام ماشین در حین تصادف خورد شد. نتایج نشان میداد افرادی که در معرض کلماتی مانند تصادف سهمگین و و حشتناک قرار داشتند بیشتر نسبت به گروه دوم متعقد بودند که شیشه های ماشین خورد شده است، در صورتی که در واقعیت شدت تصادف به حدی نبود که سبب خورد شدن شیشه های ماشین بشود.

منتقدین چه نظری دراینباره دارند؟

منتقدان بر این عقیده بودند که لوفتوس با به چالش کشیدن حافظه قصد دارد به قاتلان و متجاوزان کمک کند. او مورد حمله قرار گرفت و حتی پیام های تهدید به مرگ نیز دریافت کرد.

اکنون او 68 سال دارد و می خواهد آخرین یافته های خود را وارد سیستم قانونی و حقوقی بکند. در اواخر ماه جولای، دادگاه نیوجرسی بر مبنای یافته های او قانونی را تنظیم کرد که قضات باید در مورد ماهیت غیر قابل اطمینان حافظه آگاه باشند.

همکاری لوفتوس با قضات در ایالتهای دیگر تغییرات زیادی را در سیستم قضایی و صدور حکم به وجود آورده است. او همیشه خاطر نشان می کند به خاطرات و مشاهدات هیچ اعتمادی نیست.

او می گوید حتی تجربیات فیزیکی نیز نمی توانند واقعی باشند. سیستم عصبی انسان به طور مستمر در حال ارسال اطلاعات به مغز است و حواس در هر ثانیه حدود یازده میلیون بیت اطلاعات حسی را به مغز انتقال می دهد. اما ذهن فقط قابلیت پردازش شصت بیت از اطلاعات را در هر ثانیه دارد و مابقی اطلاعات را فیلتر می کند.

این یافته در مورد حافظه کمک زیادی به بیمارانی نیز می کند که از مشکلات روانی رنج می برند. بسیاری از بیماران با یادآوری برخی خاطرات دایما خود را آزار می دهند.

طبق این یافته ممکن است هرگز چنین اتفاقی برای آنها رخ نداده باشد و استرس و یا هیجان سبب شده باشد آنها اینگونه فکر کنند که این اتفاق برای آنها رخ داده است. در واقع این یافته تاکیدی بر این حرف هستند : «به دیده انسان اعتمادی نیست!»

داروخانه آنلاین، داروخانه ای در منزل شما!

داروخانه آنلاین با فراهم سازی بستر امن اینترنتی این امکان را فراهم ساخته است تا تنها با یک کلیک از منزل و یا محل کار محصول مورد نظر خود را سفارش دهید و در کمترین زمان ممکن محصول را درب منزل تحویل بگیرید.مشاوره های داروخانه آنلاین در خدمت شما هستند تا اطلاعات لازم را در مورد مکملهای حاوی مواد معدنی و مکملهای دیگر  به طور رایگان در اختیار شما قرار دهند.