داروی پرگابالین چیست؟ عوارض و کاربرد آن

داروی پرگابالین برای جلوگیری از صرع و دردهای عصبی استفاده می شود. صرع یک بیماری شایع است که باعث تشنج های مکرر می شود. بروز تشنج به طور موقت بر نحوه عملکرد مغز تأثیر می گذارد و طیف گسترده ای از علائم را ایجاد می کند. در این مقاله قصد داریم به مکانیسم این دارو، نحوه مصرف و موارد احتیاط  مصرف آن بپردازیم.

پرگابالین چیست؟

پرگابالین با نام تجاری لیریکا و نام‌های دیگر ۳-ایزوبوتیل گابا، (S)-3-ایزوبوتیل-γ-آمینوبوتیریک اسید در دسته ای از داروها به نام ضد تشنج قرار دارد. این دارو با کاهش تعداد سیگنال های درد ارسال شده توسط اعصاب آسیب دیده در بدن عمل می کند. این دارو برای درمان صرع، دردهای عصبی و اضطراب استفاده می شود. درد عصبی می تواند در اثر شرایط مختلفی از جمله دیابت، زونا و یا آسیب ایجاد شود.

نحوه عملکرد پرگابالین

پرگابالین به روش های مختلف عمل می کند. در بیماری صرع با کاهش فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در مغز، تشنج را متوقف می کند. همچنین درد عصبی را با تأثیر بر پیام های درد که از مغز و پایین ستون فقرات عبور می کنند، مسدود می کند. تاثیر این دارو در کنترل اضطراب به این صورت است که  مغز را از ترشح مواد شیمیایی که باعث ایجاد احساس اضطراب می شود، باز می دارد.

نحوه مصرف

پرگابالین یک داروی نسخه ای است و مهم است که آن را طبق دستور پزشک مصرف نمایید. این دارو به صورت کپسول، شربت و قرص با رهش طولانی عرضه می شود. قرص با رهش طولانی معمولا یک بار در روز بعد از وعده غذایی عصر مصرف می شود.

دوز معمول کپسول و شربت پرگابالین بر اساس وضعیت بیمار تجویز می شود. مقدار استفاده معمولا بین 150 تا 600 میلی گرم در روز است که به 2 یا 3 بار در روز تقسیم می شود. می توانید آن را با غذا یا بدون غذا مصرف کنید.

اگر مبتلا به صرع هستید، مهم است که این دارو را به طور منظم مصرف کنید زیرا از دست دادن دوز می تواند باعث تشنج شود. برای جلوگیری از عوارض جانبی، معمولا پزشک دوز کم را برای شروع و سپس افزایش آن در طی چند روز تجویز می کند.

چه مدت باید مصرف کرد

اگر مبتلا به صرع هستید این احتمال وجود دارد که پزشک شما پس از کنترل وضعیتتان، برای سال ها داروی پرگابالین را تجویز نماید. همچنین اگر این دارو را برای درد عصبی یا اضطراب مصرف می‌کنید، احتمالاً پس از برطرف شدن علائم، پزشک تجویز آن را برای چندین ماه ادامه دهد تا از عود علائم جلوگیری نماید.

اگر یک دوز را فراموش کردید

اگر یک نوبت را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر 2 ساعت از نوبت بعدی شما گذشته باشد، نوبت فراموش شده را رها کنید و نوبت بعدی خود را در زمان معمول مصرف کنید. هرگز یک دوز اضافی را برای جبران یک دوز فراموش شده مصرف نکنید.

توجه داشته باشید که اگر مبتلا به صرع هستید، از دست دادن یک دوز ممکن است باعث تشنج شود. بنابراین حتما روشی را برای یادآوری زمان مصرف انتخاب نمایید.

موارد احتیاطی

• پرگابالین فقط برای بزرگسالان مناسب است (برای افراد بالای 65 سال و کودکان زیر 18 سال مناسب نیست).
• اگر قبلا به پرگابالین یا هر داروی دیگری واکنش آلرژیک داشته اید.
• اگر مقدار زیادی الکل می نوشید یا از مواد مخدر استفاده می کنید.
• اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید به پزشک خود اطلاع دهید.
• در صورت شیردهی به پزشک خود اطلاع دهید.
• هر گونه مشکل تنفسی دارید.
• اگر مشکلات بینایی، نارسایی قلبی، مشکلات ریوی، بیماری کلیوی، مشکلات خونریزی یا تعداد کم پلاکت در خون دارید.
• جهت انجام جراحی از جمله جراحی دندان، به پزشک یا دندانپزشک بگویید که پرگابالین مصرف می کنید.
• در صورت سرگیجه یا خواب آلودگی با مصرف این دارو، از فعالیت های پر خطر مانند رانندگی اجتناب نمایید.

عوارض جانبی

مانند همه داروها، پرگابالین نیز می تواند عوارض جانبی ایجاد کند، اگرچه همه افراد دچار آن نمی شوند. این عوارض جانبی ممکن است در 1 نفر از هر 100 نفر رخ دهد. آنها معمولاً خفیف هستند و خود به خود از بین می روند.

عوارض رایج این دارو شامل سردرد ، احساس خواب آلودگی، خستگی، سرگیجه، اسهال، تغییرات خلق و خو، احساس بیماری، تورم(دست ها، بازوها، پاها)، تاری دید ، مشکلات نعوظ ، افزایش اشتها و مشکلات حافظه می باشد.

اگر دیابت دارید، پرگابالین می تواند کنترل قند خون شما را مختل کند. قند خون خود را در چند هفته اول درمان با این دارو بیشتر کنترل کنید و در صورت نیاز، درمان دیابت خود را با مشورت پزشک تنظیم نمایید.

عوارض جانبی جدی

تعداد بسیار اندک از افرادی که این دارو را مصرف می کنند دچار عوارض جدی می شوند. در صورت بروز این عوارض باید خیلی سریع به پزشک مراجعه نمایید. سرگیجه شدید، بیهوشی، توهم (دیدن یا شنیدن چیزهایی که واقعی نیستند)، مشکلات تنفسی، مشکلات دفع(نیاز به دفعات ادرار کردن یا یبوست) و یا واکنش آلرژیک جدی (آنافیلاکسی) از عوارض جدی داروی پرگابالین هستند.

تعداد کمی از افرادی که پرگابالین مصرف می کنند گاهی اوقات تنها پس از یک هفته درمان، افکار خودکشی داشته اند.

عوارض جانبی طولانی مدت

برخی از افراد ممکن است به پرگابالین معتاد شوند. اگر این اتفاق بیفتد، پس از قطع مصرف دارو علائم ترک را خواهید داشت. هنگامی که مصرف این دارو را متوقف می کنید، برای جلوگیری از علائم ترک باید دوز خود را به تدریج کاهش دهید. هرگز بدون مشورت با پزشک مصرف این دارو را قطع نکنید.

پرگابالین در بارداری

احتمال کمی وجود دارد که مصرف پرگابالین در دوران بارداری، باعث نقایص مادرزادی در نوزاد شود. معمولاً پزشک فقط در صورتی آن را در دوران بارداری تجویز می کند که فکر کند مزایای دارو بیشتر از خطرات آن است. اگر این دارو را مصرف می‌کنید و باردار شدید، بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را قطع نکنید.

اگر پرگابالین را برای صرع مصرف می کنید، بسیار مهم است که در دوران بارداری تحت نظر باشید، زیرا تشنج می تواند به شما و جنین شما آسیب برساند. توصیه می شود در حین مصرف این دارو از پیشگیری موثر بارداری استفاده کنید و اگر قصد بارداری دارید، ابتدا با پزشک خود مشورت نمایید.

معمولا اگر در حال تلاش برای باردار شدن هستید یا در حین مصرف این دارو باردار شده اید، پزشک مصرف اسید فولیک با دوز بالا (5 میلی گرم در روز) را توصیه می کند. در حالت ایده آل، شما باید 3 ماه قبل از شروع تلاش برای باردار شدن و برای 12 هفته اول بارداری، اسید فولیک با دوز بالا مصرف کنید.

اگر قبل از باردار شدن فولیک اسید مصرف نکرده اید نگران نباشید. اما زمانی که متوجه شدید باردار هستید، مصرف آن را در اسرع وقت شروع کنید زیرا به رشد طبیعی کودک شما کمک می کند. اگر در حوالی زمان زایمان از این دارو استفاده می کنید، ممکن است کودک شما چند روز پس از تولد نیاز به نظارت بیشتری داشته باشد.

پرگابالین و شیردهی

اگر پزشک سلامت کودک را تایید کرد، می توانید پرگابالین را در دوران شیردهی مصرف کنید. در صورت نیاز مهم است که مصرف آن را ادامه دهید تا سلامتی شما حفظ شود. این دارو به مقدار خیلی کم وارد شیر مادر می شود و بعید است که عوارض جانبی در کودک شما ایجاد کند.

اگر کودک شما مثل همیشه خوب غذا نمی‌خورد یا به‌طور غیرمعمول خواب‌آلود به نظر می‌رسد، یا نگرانی دیگری در مورد کودک خود دارید، با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است پزشک داروهای دیگری که در دوران شیردهی بهتر باشند، برای شما تجویز کند.

تداخل دارویی

پرگابالین را معمولاً می توان به طور ایمن همراه با سایر داروها مصرف کرد. با این حال برای احتیاط بیشتر، در صورت مصرف داروهایی که باعث خواب آلودگی یا سرگیجه می شوند مانند داروهای ضد افسردگی و اضطراب، آنتی هیستامین ها، داروی بیماری های روانی یا تشنج، دیابت، داروهای مسکن اپیوئیدی (مخدر)، آرام بخش ها و قرص های خواب آور و همچنین مصرف داروهای گیاهی و مکمل ها پزشک خود را مطلع نمایید.

چرا این دارو تجویز می شود؟

پرگابالین برای تسکین درد نوروپاتیک (درد ناشی از اعصاب آسیب دیده) استفاده می شود. این درد می تواند در بازوها، دست ها، انگشتان دست، پاها یا انگشتان پا ایجاد شود مانند افراد مبتلا به دیابت و نورالژی پس از تبخال (PHN؛ سوزش، درد یا دردی که ممکن است ماه ها یا سال ها پس از حمله زونا ادامه یابد).

این دارو برای تسکین دردهای عصبی که ممکن است پس از آسیب نخاعی رخ دهد استفاده می شود. همچنین از آن برای درمان فیبرومیالژیا (یک بیماری طولانی مدت که ممکن است باعث درد، سفتی و حساسیت عضلات، خستگی و مشکلات خواب) استفاده می شود. پرگابالین همراه با سایر داروها برای درمان انواع خاصی از تشنج در بزرگسالان و کودکان یک ماهه و بالاتر استفاده می شود.

نکات پایانی

پرگابالین به کنترل علائم صرع، اضطراب و همچنین دردهای عصبی کمک می کند. ممکن است چندین هفته یا بیشتر طول بکشد تا اینکه فواید کامل پرگابالین را احساس نمایید. اگر احساس خوبی دارید، باز هم باید به مصرف این دارو ادامه دهید. حتی در زمان بروز عوارض جانبی احتمالی، مصرف آن را بدون مشورت با پزشک قطع نکنید.

ضمن مطالعه مجله سلامت داروخانه آنلاین توجه داشته باشید که اگر به طور ناگهانی مصرف پرگابالین را متوقف کنید، ممکن است علائم ترک از جمله مشکل در به خواب رفتن، عدم توانایی بلند شدن به موقع از رختخواب، حالت تهوع، اسهال، سردرد یا تشنج را تجربه کنید. پزشک معمولا دوز شما را به تدریج و در طی حداقل 1 هفته کاهش می دهد.