یکی از داروهای بسیار مهم برای درمان افسردگی پروتریپتیلین (Protriptyline) است. این دارو از جمله داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای است و مشتق دی بنزوسیکلوهپتادین می باشد. اثرات ضد افسردگی این دارو به دلیل افزایش کلی انتقال عصبی سروتونرژیک می باشد. در ادامه با داروی پروتریپتیلین و نکات بسیار مهم در رابطه با آن آشنا می شوید.
شما می توانید جهت خرید مکمل ضدافسردگی و اضطراب به صورت آنلاین طریق وب سایت داروخانه آنلاین اقدام نمایید.
پروتریپتیلین چیست؟
پروتریپتیلین یکی از قویترین داروهای ضدافسردگی است. این داروی ضدافسردگی سه حلقه ای با یک جایگزین آلکالین آمین در حلقه مرکزی می باشد. این دارو مانند باقی داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای مهارکننده قوی بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین است. با مصرف مدت دار این دارو گیرنده های بتا آدرنرژیک قشر مغزی و گیرنده های سروتونرژیک پس سیناپسی تنظیم می شوند. به نظر می رسد اثرات ضد افسردگی این دارو به دلیل افزایش کلی انتقال عصبی سروتونرژیک باشد.
پروتریپتیلین بیشتر بر روی مهار نوراپی نفرین تاثیرگذار است اما دلیل اثر ضد افسردگی آن مهار هر دو انتقال دهنده عصبی می باشد.
فارماکودینامیک پروتریپتیلین
این دارو با مهار بازجذب نوراپی نفرین و سروتونین توسط سلول های عصبی عمل می کند. اگرچه عملکرد این دارو بلافاصله رخ می دهد اما تاثیر بر بهبود خلق و خو حدود دو هفته زمان می برد.
نحوه مصرف داروی پروتریپتیلین
پیش از استفاده از این دارو به نکات زیر توجه کنید:
- بروشور دارو را به دقت بخوانید. این بروشور اطلاعات کاملی در مورد نحوه مصرف دارو و عوارض مربوط به آن به شما می دهد.
- دوز مصرفی این دارو باید بر اساس شرایط هر شخص توسط پزشک تجویز شود. از مصرف خودسرانه دارو پرهیز کنید و دوز مصرفی دارو را کم یا زیاد نکنید.
- این دارو را به یکباره قطع نکنید. قطع ناگهانی این دارو می تواند باعث بروز عوارض دیگر شود. دارو را زیر نظر پزشک و به مرور باید قطع نمایید.
- شروع اثر این دارو حداقل دو هفته زمان می برد و برای رسیدن به حداکثر اثر دارو باید حداقل یک ماه صبر کنید.
- در مدت زمان مصرف دارو هر گونه تغییر ناگهانی در خلق و خو، رفتارها، افکار یا احساسات را به پزشک خود اطلاع دهید.
- این دارو در افراد افسرده باعث بهبود خلق و خو می شود اما در افراد غیرافسرده باعث تحریک و بهبود خلق و خو نمی شود اما می تواند اثرات خواب آور داشته باشد.
موارد منع مصرف پروتریپتیلین
پیش از مصرف دارو در صورت ابتلا به بیماری خاص یا داشتن شرایط خاص، پزشک را در جریان قرار دهید. در صورت داشتن شرایط زیر حتما به پزشک اطلاع دهید:
- حساسیت به داروی پروتریپتیلین یا داروها و مواد دیگر
- تجربه سکته قلبی یا طی کردن دوره نقاهت سکته قلبی
- بارداری
- شیردهی
عوارض جانبی داروی پروتریپتیلین
همه داروها دارای عوارض جانبی هستند. بسیاری از افراد ممکن است هیچگونه عارضه جانبی پس از مصرف دارو نداشته باشند و بسیاری از عوارض ممکن است پس از چند روز برطرف شوند. در صورت داشتن عوارض زیر می توانید با پزشک خود مشورت کنید:
- یبوست
- سردرد
- اضطراب
- بی خوابی
- تهوع
- استفراغ
- ضعف
- خواب آلودگی
- تحریک پذیری
- تغییرات وزن
- خشکی دهان
- تاری دید
- تعریق
- خستگی
تداخلات دارویی با پروتریپتیلین
تداخلات دارویی می تواند باعث تغییر عملکرد و اثر دارو در فرد شود و از طرفی ریسک بروز عوارض جانبی دارو را بالا ببرد. بنابراین پیش از استفاده از دارو پزشک خود را در جریان تمام داروهای تجویزی و غیر تجویزی (مکمل، گیاهی و …) قرار دهید. داروهای زیر می توانند با پروتریپتیلین تداخل داشته باشند:
- سیزاپراید
- کلردیازپوکساید
- سیکلوبنزاپرین
- پگ اینترفرون آلفا ۲بی
- پتاسیم سیترات
- آمیودارون
- بوپروپیون
- بوسپیرون
- پرگابالین
- دوبوتامین
- دوپامین
- آناگریلید
- افاویرنز
- آمفتامین
- آربوتامین
- تریپتوفان
- آرسنیک تری اکساید
- دیزوپیرامید
- دیفن هیدرامین
- فینگولیمود
- هالوپریدول
باید در نظر داشت این لیست کامل نمی باشد و می تواند شامل داروهای بسیار دیگری باشد. بنابراین حتما در مورد داروی مصرفی خود با پزشک مشورت کنید.
هشدارها و احتیاط های ویژه هنگام مصرف پروتریپتیلین
در حین مصرف این دارو به موارد زیر توجه داشته باشید:
- داروهایی نظیر پروتریپتیلین می توانند باعث افزایش افکار و تمایل به خودکشی در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان (18 تا 24 سال) که به اختلال افسردگی شدید (MDD) و سایر اختلالات روانشناختی هستند، شوند. بنابراین پیش از تجویز دارو به این مورد توجه داشته باشید.
- مطالعات کوتاه مدت حاکی از این است که خطر بالقوه ای در بیماران بالای 24 سال وجود ندارد و در بیماران بالای 65 سال حتی این خطر کاهش می یابد.
- بیماران تحت درمان با پروتریپتیلین را به خصوص در 1 تا 2 ماه اول درمان یا در طول دوره های تنظیم دوز از لحاظ بدتر شدن علائم بیماری، بروز افکار خودکشی یا تغییرات غیرمعمول رفتاری تحت نظر داشته باشید.
- پروتریپتیلین می تواند باعث تضعیف سیستم عصبی مرکزی و در نتیجه بروز اختلال در توانایی های ذهنی و جسمی بیمار شود. بنابراین هنگام انجام کارهایی که به هشیاری نیاز دارند بسیار به این مسئله دقت داشته باشید.
- مصرف پروتریپتیلین می تواند باعث ایجاد عوارضی همچون یبوست، تاری دید، اگزما، و احتباس ادرار شود. به همین دلیل بیماران دچار کاهش حرکت روده ای، احتباس ادراری، خشکی دهان، بزرگی خوش خیم پروستات و مشکلات بینایی باید با احتیاط از این دارو استفاده کنند.
- این دارو می تواند خطر شکستگی استخوان را در برخی افراد بالا ببرد. بنابراین افرادی که دچار دردهای استخوانی بدون دلیل هستند و یا حساسیت مفاصل و تورم و کوفتگی دارند باید با احتیاط این دارو را مصرف کنند.
- پروتریپتیلین می تواند باعث کاهش فشار خون وضعیتی شود بنابراین به این نکته توجه داشته باشید.
- پروتریپتیلین می تواند باعث تغییرات درتنظیم گلوکز قند شود و بیماران دیابتی باید احتیاط کنند.
- پروتریپتیلین می تواند در بیماران دو قطبی باعث انتقال بیمار به فاز مانیا یا هیپومانیا گردد.
- مصرف پروتریپتیلین ممکن است باعث اتساع خفیف مردمک در افراد مستعد شود و به گلوکوم با زاویه بسته منجر گردد.
- افراد مبتلا به نارسایی کبدی و کلیوی این دارو را باید با احتیاط مصرف کنند.
- این دارو باید در افراد مبتلا به اختلالات صرع، مبتلا به تشنج، یا تحت درمان با داروهایی که ممکن است آستانه تشنج را کاهش دهند، با احتیاط استفاده شود.
- افرادی که دچار ضربه به سر، آسیب مغزی شده اند نیز باید با احتیاط از این دارو استفاده کنند.
مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطالب زیر را به شما پیشنهاد می دهد:
- بهبود بیماری افسردگی با داروی ماپروتیلین
- تاثیر داروی ایمی پرامین (توفرانیل) بر درمان افسردگی
- داروی کلومیپرامین (آنافرانیل) بر درمان افسردگی اثر دارد؟
