عدم تخمک گذاری یکی از مشکلاتی است که بسیاری از زنان درگیر آن می باشند. این مسئله یکی از رایج ترین دلایل عدم بارداری است و علت شایع آن به هم خوردن تعادل هورمونی فرد می باشد. زنان بالغ به طور طبیعی هر 25 تا 32 روز تخمک گذاری می کنند و اختلال در این فرآیند باعث مشکلات باروری در آنها می گردد.
علائم عدم تخمک گذاری
با شناخت علائم عدم تخمک گذاری می توانید خیلی زود نسبت به درمان آن اقدام نمایید. در ادامه به علائم این اختلال می پردازیم:
قاعدگی خیلی سنگین یا سبک:
اگر قاعدگی بسیار سنگین و طولانی ای دارید و بیشتر از 80 میلی لیتر خون از دست می دهید و یا قاعدگی شما سبک است و کمتر از 20 میلی لیتر خون از دست می دهید دچار قاعدگی سنگین یا سبک شده اید.
نداشتن ترشح مخاط دهانه رحم:
پیش از تخمک گذاری بیشترین میزان مخاط دهانه رحم که شبیه سفیده تخم مرغ خام است تولید می شود. اگر این ترشحات را ندارید به احتمال دچار اختلال در تخمک گذاری هستید.
پریود نامنظم:
متوسط چرخه قاعدگی 28 روز است. اگر این چرخه مدام بیشتر و کمتر می شود شاید نشانه ای از عدم تخمک گذاری باشد.
عدم قاعدگی:
اگر یک تا دو بار قاعده نمی شوید و باردار نیستید، بهتر است این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
بی نظمی در دمای پایه بدن:
دمای پایه بدن، دمای بدن شما در هنگام استراحت است. این دما پس از بیدار شدن از خواب معمولا چک می شود. دمای پایه بدن در افراد دارای اختلال در تخمک گذاری بالا می باشد.
چه عواملی بر اختلال عدم تخمک گذاری دخیل می باشند؟
سندرم تخمدان پلی کیستیک:
یکی از دلایل اختلال در تخمک گذاری این سندرم می باشد. این سندرم باعث می شود عادت ماهیانه نامنظم شود و دلیل آن این است که تخمدان، آندروژن یا هورمون های مردانه بیشتری تولید می کند. افراد مبتلا به این سندرم چند کیست متعدد و کوچک فولیکول در سمت پایین سطح تخمدان خود دارند. اغلب این افراد دارای سابقه نامنظم قاعدگی، بروز آکنه و ناباروری می باشند.
پیری زودرس تخمدان:
یکی از اصلی ترین علت مشکلات تخمک گذاری پیری زودرس تخمدان است. از ده سال پیش از یائسگی میزان تخمک های تخمدان کاهش می یابد و حتی ممکن است به حد بسیار کم و بحرانی برسد. این مسئله باعث می شود دوره های قاعدگی نامنظم شود. این تخمک های باقیمانده توانایی کمتری برای بارداری دارند و یا درصد بارداری موفق را کاهش می دهند.
تیروئید:
زنان مبتلا به تیروئید پر کار یا کم کار ممکن است دچار اختلال در تخمک گذاری شوند. درمان تیروئید عملکرد تخمک گذاری را به حالت طبیعی خود می تواند باز گرداند.
اضطراب:
زنانی که دچار اضطراب در روح و روان و جسم خود هستند دچار اختلال تخمک گذاری می شوند. دلایلی همچون کاهش وزن شدید، آمادگی برای یک رخداد بزرگ در زندگی و ورزش شدید همگی می توانند بر روند تخمک گذاری تاثیر بگذارند. به محض اینکه اضطراب فرد از بین برود این مشکل نیز برطرف می گردد.
تخمدان غیر طبیعی:
برخی افراد به صورت ژنتیکی قادر به تخمک گذاری نیستند. این زنان به بلوغ نمی رسند و هیچگاه عادت ماهیانه ندارند.
هایپرپرولاکتینمی (افزایش سطح هورمون پرولاکتین)
پرولاکتین یک هورمون هیپوفیزی است. این هورمون در دوره بارداری و پس از آن برای آماده شدن سینه های مادر برای تولید شیر ترشح می شود. زمانی که شخص باردار نباشد و این هورمون بیش از حد ترشح شود پستان زنان مبتلا به این عارضه شروع به ترشح شیر می کند. ترشح شیر و قطع شدن آن باعث اختلال در تخمک گذاری می گردد.
گاهی نیز ترشح بیش از حد این هورمون باعث می شود عادت ماهانه متوقف نشود و یا دوره های آن کوتاه تر و نامنظم گردد.
چگونه عدم تخمک گذاری تشخیص داده می شود؟
پزشک با پرسیدن سوال هایی می تواند علائم فرد را بررسی نماید و برای تایید حدسیات خود آزمایش هایی را تجویز نماید:
- آزمایش تحمل گلوکز
- تست بارداری
- بررسی میزان پروژسترن، پرولاکتین، تیروئید و آنتی بادی های خاص خون
- سونوگرافی از لگن
این آزمایشات می توانند به پزشک در تشخیص این بیماری یاری رسانند.
درمان عدم تخمک گذاری چگونه است؟
درمان های این اختلال می تواند هم تغییر در سبک زندگی باشد و هم با دارو انجام شود:
- داشتن وزن مناسب
- مدیریت استرس
- کنترل بر شدت ورزش و تمرینات
- استفاده از داروهای تیروئید
- استفاده از داروی کلومیفن سیترات یا سی.سی (CC)
- تزریق هورمون محرک فولیکول
- تزریق گنادوتروپین کوریونی انسان یا اچ.سی.جی (hCG)
- تزریق آگونیست‌ها و آنتاگونیست‌های GnRH
- جراحی برای سندرم تخمدان پلی کیستیک
نکات پایانی
عدم تخمک گذاری باعث ناباروری می شود، زیرا بدون تخمک گذاری امکان بارداری وجود ندارد. در واقع عدم تخمک گذاری یکی از موقعیت های معمولی است که توسط متخصصان زنان و متخصصان کمک باروری در زمانی که یک زن مشکل باردار شدن دارد، بررسی می شود. عدم قاعدگی (آمنوره) و چرخه های قاعدگی نامنظم دو علامت واضح هستند که می توانند به شما در این مورد هشدار دهند.
اگر شما یک بیماری غدد درون ریز مانند اختلال عملکرد تیروئید یا سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) دارید، به احتمال زیاد در تخمک گذاری و در نتیجه باروری مشکل دارید. منشأ این ناهنجاری به عدم تعادل هورمونی یا مشکلات عملکردی مختلف، عوامل خارجی مانند استرس، اختلالات خوردن یا ورزش بیش از حد مربوط می شود. شما می توانید ضمن مطالعه مجله سلامت داروخانه آنلاین، جهت بررسی بیشتر با پزشک متخصص مشورت نمایید.
