یکی از داروهایی که برای درمان سرفه، احتقان ناشی از سرماخوردگی، بیماری های تنفسی و بروننشیت استفاده می شود گایافنزین است. این دارو را می توان بدون نسخه تهیه کرد اما باید دانست مصرف آن برای کودکان زیر 4 سال ممنوع می باشد. در ادامه مقاله با این دارو، نحوه مصرف، عوارض، اختلال دارویی و … آشنا می شوید.
داروی گایافنزین چیست؟
گایافنزین یک داروی خلط آور است که به تولید و تخلیه مخاط ریه یا همان خلط جمع شده در قفسه سینه در موقعیت هایی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا کمک می کند. این دارو چسبندگی ترشحات را کاهش می دهد و با رقیق کردنشان باعث خروج سریع تر آنها از دستگاه تنفسی می گردد.
داروی گایافنزین برای سرفه های مداوم ناشی از سیگار کشیدن یا مشکلات تنفسی طولانی مدت مانند آمفیزم یا برونشیت مزمن استفاده ندارد مگر با تجویز پزشک استفاده شود.
شما می توانید جهت خرید قرص سرماخوردگی به صورت آنلاین از طریق وب سایت داروخانه آنلاین اقدام نمایید.
مکانیسم اثر گایافنزین
این دارو با افزایش حجم و کاهش چسبندگی ترشحات نای و نایژه اثرات خود را بر جای می گذارد. این دارو ممکن است باعث افزایش سرفه شود تا خروج خلط را تسهیل کند.
فارماکوکینتیک گایافنزین
داروی گایافنزین از طریق دستگاه گوارش جذب می شود و به شکل متابولیت های غیر فعال از طریق کلیه ها دفع می شود.
نحوه مصرف داروی گایافنزین
پیش از مصرف دارو به نکات زیر دقت داشته باشید:
- قبل از مصرف داروی گایافنزین حتما بروشور آن را مطالعه کنید. در این بروشور اطلاعات کاملی در مورد دارو، نحوه مصرف و عوارض آن ذکر شده است.
- گایافنزین حتما با تجویز پزشک باید مصرف شود. از مصرف خودسرانه و زیاد یا کم کردن دوز مصرفی خودداری نمایید.
- گایافنزین به شکل شربت، قرص و کپسول تولید می شود اما در ایران به شکل شربت در دسترس است.
- داروی گایافنزین را به شکل منظم مصرف کنید.
- این دارو را می توانید همراه یا بدون غذا مصرف کنید.
- اگر از فرم شربت گایافنزین استفاده می کنید دوز تجویزی را با استفاده از قاشق های مخصوص استفاده کنید.
- در صورت استفاده از کپسول گایافنزین آن را به صورت کامل ببلعید یا کپسول را باز کرده و محتویات داخل آن را با غذایی نرم مانند سیب، پودینگ یا ژله مصرف کنید. محتویات دارو را به هیچ عنوان نجوید.
- پس از مصرف گایافنزین به میزان کافی آب بنوشید تا گرفتگی مجاری تنفسی برطرف شود.
- برای اینکه خلط ها بهتر خارج شوند به صورت قائم نشسته و نفس های عمیق بکشید و بعد سرفه کنید. ماساژ پشت بیمار از پایین به بالا و همزمان با سرفه می تواند به کودکان برای خارج کردن ترشحات یاری رساند.
- اگر پس از 7 روز از مصرف دارو سرفه ها درمان نشدند و علائمی مانند بثورات پوستی، سردرد مزمن، تب، گلودرد و یا درد قفسه سینه را مشاهده کردید حتما به پزشک مراجعه نمایید.
منع مصرف داروی گایافنزین
اگر تاریخ انقضای دارو به اتمام رسیده از مصرف آن خودداری کنید. پیش از مصرف دارو اگر دچار بیماری یا شرایط خاصی هستید حتما پزشک را در جریان قرار دهید. به خصوص اگر شرایط زیر را دارید:
- مشکلات تنفسی (مانند آمفیزم، برونشیت مزمن، آسم، سرفه ناشی از سیگار)
- سرفه با خون یا مقادیر زیادی خلط
- مشکلات کبدی
- فنیل کتونوری
- دیابت
- حساسیت به این دارو یا دیگر داروها و مواد
- بارداری
- شیردهی
تداخلات دارویی گایافنزین
تداخل دارویی می تواند باعث تغییر عملکرد و تاثیر دارو شود. از طرفی تداخل دارویی می تواند ریسک بروز عوارض دارو را بالا ببرد. بنابراین پیش از استفاده از داروی گایافنزین پزشک را در جریان تمام داروهای تجویزی و غیر تجویزی خود قرار دهید. اطلاعاتی در مورد تداخلات دارویی گایافنزین گزارش نشده است.
عوارض جانبی داروی گایافنزین
گایافنزین می تواند عوارض جانبی در فرد داشته باشد هر چند ممکن است این عوارض در همه افراد دیده نشود. برخی از عوارض این دارو به شرح زیرند:
- کاهش اسید اوریک خون
- تهوع
- درد شکمی
- استفراغ
- کسالت
- راش پوستی
- سردرد
- سرگیجه
- خواب آلودگی
هشدار و احتیاط حین مصرف داروی گایافنزین
به موارد زیر در حین استفاده از داروی گایافنزین توجه داشته باشید:
- استفاده از داروی گایافنزین می تواند باعث خواب آلودگی و کسالت شود. بنابراین پیش از رانندگی و فعالیت هایی که نیاز به هشیاری دارند از هشیاری خود مطمئن شوید.
- استفاده از داروی گایافنزین می تواند باعث تغییر برخی نتایج آزمایشگاهی شود بنابراین پیش از انجام آزمایش، پزشک را در جریان مصرف این دارو قرار دهید.
- از آنجا که ایمن بودن داروهای ضدسرفه و سرماخوردگی برای کودکان زیر 6 سال به اثبات نرسیده است بنابراین از مصرف این دارو در کودکان خودداری کنید.
- گایافنزین در کودکان تا سن 12 سال با سرفه مزمن یا پایدار مشابه با آسم، و یا سرفه همراه با موکوس فقط با تجویز پزشک قابل استفاده است.
شرایط نگهداری داروی گایافنزین
- گایافنزین را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
- دارو را در جای خشک و خنک و دور از گرما و تابش نور خورشید قرار دهید.
مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطالب زیر را به شما پیشنهاد می دهد:
- تمام آنچه که باید درباره سرفه خشک بدانید
- آیا قرص تلفست برای تنگی نفس و سرفه موثر است؟
- دکسترومتورفان دارویی برای تسکین سرفه
- قرص لوپرامید نحوه مصرف، عوارض جانبی و موارد احتیاطی!
