سرطان خون ALL، لوسمی لنفوبلاستیک حاد (ALL) که به عنوان لوسمی لنفوسیتی حاد نیز شناخته می شود، نوعی سرطان است که در درجه اول خون و مغز استخوان را تحت تاثیر قرار می دهد. این شایع ترین نوع لوسمی در کودکان است، اما می تواند در بزرگسالان نیز رخ دهد. سرطان خون ALL با تولید بیش از حد گلبول های سفید نابالغ به نام لنفوبلاست ها مشخص می شود که قادر به عملکرد صحیح و مبارزه با عفونت ها نیستند. این سلولهای غیرطبیعی میتوانند در مغز استخوان انباشته شوند و سلولهای سالم خون را از بین ببرند و تولید سلولهای خونی طبیعی را مختل کنند.
آشنایی با سرطان خون ALL دوران کودکی
لوسمی لنفوبلاستیک حاد (ALL) که به عنوان لوسمی لنفوسیتی حاد نیز شناخته می شود، شایع ترین نوع سرطان دوران کودکی است. این بیماری بر خون و مغز استخوان، جایی که گلبول های سفید خون تولید می شود، تأثیر می گذارد. در سرطان خون ALL، مغز استخوان تعداد زیادی گلبول سفید نابالغ به نام لنفوبلاست تولید می کند که قادر به مبارزه موثر با عفونت ها نیستند. این سلولهای غیرطبیعی میتوانند سلولهای سالم خون را از بین ببرند و منجر به مشکلات سلامتی مختلفی شوند.
انواع سرطان خون ALL
بر اساس نوع لنفوسیت های آسیب دیده، دو زیرگروه اصلی سرطان خون ALL وجود دارد:
ALL سلول B : سلول B، از لنفوسیتهای B غیرطبیعی منشأ میگیرد. سلول های B مسئول تولید آنتی بادی هایی هستند که به بدن در مبارزه با عفونت ها کمک می کند. ALL سلول B تقریباً 85٪ از کل موارد ALL را تشکیل می دهد و در کودکان شایع تر از بزرگسالان است.
ALL سلول T : سلول T از لنفوسیت های T غیر طبیعی ناشی می شود. سلول های T نقش مهمی در حمله مستقیم به سلول های عفونی یا غیر طبیعی بدن دارند. ALL سلول T حدود 15 درصد از موارد ALL را تشکیل می دهد و می تواند هم در کودکان و هم در بزرگسالان رخ دهد.
علل و عوامل خطر سرطان خون ALL
علت دقیق سرطان خون ALL به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل متعددی ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند:
استعداد ژنتیکی: برخی شرایط ژنتیکی، مانند سندرم داون و سندرم Li-Fraumeni، خطر ابتلا به سرطان خون ALL را افزایش می دهند.
قرار گرفتن در معرض اشعه: قرار گرفتن قبلی در معرض سطوح بالای پرتوهای یونیزان، مانند پرتودرمانی برای سرطان های قبلی، خطر ابتلا به سرطان خون ALL را افزایش می دهد.
عوامل محیطی: قرار گرفتن طولانی مدت در معرض برخی از مواد شیمیایی، مانند بنزن و داروهای شیمی درمانی خاص، ممکن است خطر ابتلا به ALL را افزایش دهد.
عفونت ها: برخی از عفونت های ویروسی، مانند ویروس لوسمی سلول T انسانی نوع 1 (HTLV-1) و ویروس اپشتین بار (EBV)، با افزایش خطر ابتلا به سرطان خون ALL مرتبط است.
علائم سرطان خون ALL
علائم و نشانه های ALL می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما تظاهرات رایج عبارتند از:
- خستگی و ضعف
- پوست رنگ پریده
- عفونت های مکرر
- کبودی یا خونریزی آسان
- درد یا حساسیت استخوانی
- تورم غدد لنفاوی
- از دست دادن اشتها و کاهش وزن
- تنگی نفس
برای تشخیص ALL، یک متخصص معمولا یک معاینه فیزیکی کامل انجام می دهد و آزمایش های تشخیصی مختلف از جمله آزمایش خون، آسپیراسیون مغز استخوان و بیوپسی و مطالعات تصویربرداری یا اسکن را تجویز می کند. این آزمایشات به تعیین وجود سلول های غیر طبیعی و ارزیابی وسعت بیماری کمک می کند.
گزینه های درمان سرطان خون ALL
درمان سرطان خون ALL شامل ترکیبی از درمانهای متناسب با شرایط بیمار است. رویکردهای درمانی اولیه عبارتند از:
شیمی درمانی: شیمی درمانی سنگ بنای درمان ALL است. از داروهای قوی برای از بین بردن سلول های سرطانی در سراسر بدن استفاده می کند. شیمی درمانی ممکن است شامل مراحل مختلفی باشد، از جمله القا، تثبیت و نگهداری، با داروهای خاص و دوزهای متناسب با مشخصات خطر بیمار.
درمان هدفمند: برخی از بیماران با ناهنجاری های ژنتیکی خاص ممکن است از درمان هدفمند بهره مند شوند. این داروها با هدف قرار دادن خاص ناهنجاریهای مولکولی یا ژنتیکی موجود در سلولهای سرطان خون عمل میکنند و رشد و بقای آنها را مهار میکنند.
پرتودرمانی: پرتودرمانی ممکن است در موارد خاصی برای هدف قرار دادن نواحی خاص مبتلا به سرطان خون، مانند مغز یا نخاع، مورد استفاده قرار گیرد. این شامل استفاده از تابش پر انرژی برای از بین بردن سلول های سرطانی یا جلوگیری از رشد آنها است.
پیوند سلول های بنیادی: برای بیمارانی که ALL پرخطر یا عود کرده اند، ممکن است پیوند سلول های بنیادی در نظر گرفته شود. این روش شامل جایگزینی مغز استخوان آسیب دیده یا تخریب شده با سلول های بنیادی سالم اهداکننده یا خود بیمار است.
پیوند سلول های بنیادی در درمان ALL چگونه عمل می کند؟
پیوند سلول های بنیادی که به عنوان پیوند سلول های بنیادی خونساز (HSCT) یا پیوند مغز استخوان نیز شناخته می شود، یک گزینه درمانی است که در مدیریت لوسمی لنفوبلاستیک حاد (ALL)، به ویژه در موارد بیماری پرخطر یا عود کننده استفاده می شود.
پیوند سلول های بنیادی شامل تزریق سلول های بنیادی سالم به جریان خون بیمار است که سپس به مغز استخوان می رود و شروع به تولید سلول های خونی جدید و سالم می کند. توجه به این نکته ضروری است که جزئیات خاص پیوند سلول های بنیادی بسته به عواملی مانند وضعیت بیمار، پروتکل های مرکز پیوند و نوع منبع سلول های بنیادی مورد استفاده می تواند متفاوت باشد.
پیش آگاهی و چشم انداز
پیش آگهی سرطان ALL در طول سال ها به طور قابل توجهی بهبود یافته است، به ویژه برای کودکان. رویکردهای درمانی مدرن منجر به نرخ بهبودی بالا و بقای طولانی مدت شده است. پیش آگاهی به عوامل مختلفی از جمله سن، نوع زیرمجموعه ALL، ناهنجاری های ژنتیکی، پاسخ به درمان و وجود حداقل بیماری باقیمانده بستگی دارد.
تحقیقات در حال انجام با هدف اصلاح بیشتر درمان ALL و بهبود نتایج برای بیماران است. برخی از زمینه های تمرکز عبارتند از:
ایمونوتراپی: توسعه ایمونوتراپی های نوآورانه، مانند درمان با سلول های T با گیرنده آنتی ژن کایمریک (CAR)، برای افزایش توانایی سیستم ایمنی برای هدف قرار دادن و از بین بردن سلول های سرطان خون.
نظارت و مانیتورینگ: تکنیک های پیشرفته برای تشخیص و نظارت بر حداقل بیماری باقیمانده، که به وجود تعداد کمی از سلول های سرطان خون اشاره دارد که ممکن است پس از درمان باقی بمانند و منجر به عود شوند.
پروفایل ژنومی: بررسی چشم انداز ژنومی ALL برای شناسایی اهداف مولکولی جدید برای درمان و پیش بینی پاسخ درمانی.
نکات پایانی
لوسمی لنفوبلاستیک حاد (ALL) نوعی لوسمی است که با تولید بیش از حد لنفوبلاست های نابالغ در مغز استخوان مشخص می شود. این شایع ترین نوع لوسمی در کودکان است و می تواند در بزرگسالان نیز رخ دهد. در حالی که علت دقیق ALL ناشناخته است، استعداد ژنتیکی، قرار گرفتن در معرض تابش، عوامل محیطی و عفونت های ویروسی ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند. علائم ALL متفاوت است اما اغلب شامل خستگی، عفونت های مکرر، کبودی یا خونریزی آسان و درد استخوان است. تشخیص شامل آزمایشهای مختلفی برای شناسایی سلولهای غیرطبیعی و تعیین وسعت بیماری است.
با توجه به آنچه در این مقاله مجله سلامت داروخانه آنلاین گفته شد، درمان سرطان خون ALL معمولاً شامل شیمیدرمانی، درمان هدفمند برای ناهنجاریهای ژنتیکی خاص، پرتودرمانی و در برخی موارد پیوند سلولهای بنیادی است.
برای افرادی که علائم را تجربه می کنند یا نگران خطر ابتلا به ALL هستند، مهم است که برای ارزیابی، تشخیص و درمان مناسب با یک متخصص مشورت کنند. با پیشرفتهای فناوری پزشکی و تحقیقات در حال انجام، آینده نوید مدیریت حتی بهتر ALL و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به این بیماری را میدهد.
ارسال نقد و بررسی