لوسمی یا سرطان خون یکی از سرطان های مزمن برای سلامتی است که می تواند به مغز استخوان و سیستم لنفاوی آسیب وارد کند. انواع مختلفی از این سرطان وجود دارد که برخی از آنها در کودکان بیشتر دیده می شوند و برخی از آنها بیشتر در بزرگسالان رخ می دهند. این سرطان معمولا گلبول های سفید خون را درگیر می کند و قدرت بدن را در برابر ابتلا به عفونت کاهش می دهد. درمان این سرطان بسته به نوع سرطان می تواند پیچیده باشد.
شما می توانید جهت خرید قرص آنتی اکسیدان از طریق وب سایت داروخانه آنلاین اقدام نمایید.
سرطان خون(لوسمی) چیست؟
لوسمی سرطان خون است که با رشد سریع سلول های خونی غیر طبیعی مشخص می شود. این رشد کنترل نشده در مغز استخوان اتفاق می افتد. سلول های لوسمی معمولاً گلبول های سفید نابالغ هستند. برخلاف سایر سرطان‌ها، لوسمی معمولاً توده‌ای (تومور) تشکیل نمی‌دهد که در آزمایش‌های تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا سی‌تی اسکن نشان داده شود.
سرطان خون چگونه ایجاد می شود؟
لوسمی در مغز استخوان (بافت اسفنجی نرم در حفره داخلی استخوان‌ها، جایی که سلولهای خونی بدن شما ساخته می‌شود)، شروع می‌شود. سلول های خونی قبل از رسیدن به فرم های کاملاً بالغ خود، مراحل متعددی را طی می کنند. سلول های خونی بالغ و نرمال عبارتند از:
- گلبول های قرمز: سلول هایی که اکسیژن و سایر مواد حیاتی را به تمام بافت ها و اندام های بدن شما حمل می کنند.
- گلبول های سفید: سلول هایی که با عفونت مبارزه می کنند.
- پلاکت ها: سلول هایی که به لخته شدن خون شما کمک می کنند.
این سلولهای خونی در ابتدا به‌عنوان سلولهای بنیادی خونساز (هموپوئیسیس) می باشند. سپس سلول های بنیادی به سلول های میلوئیدی یا سلول های لنفاوی تبدیل می شوند.
اگر سلول های خونی به رشد طبیعی خود ادامه دهند، سلول های میلوئیدی به گلبول های قرمز، پلاکت ها و انواع خاصی از گلبول های سفید خون (بازوفیل ها، ائوزینوفیل ها و نوتروفیل ها) تبدیل شده و سلول های لنفاوی به گلبول های سفید خاصی (لنفوسیت ها و سلول های کشنده طبیعی) تبدیل می شوند.
اگر سرطان خون دارید، یکی از سلول های خونی در حال رشد شروع به تکثیر خارج از کنترل می کند. این سلولهای غیرطبیعی به نام سلولهای لوسمی، شروع به تسخیر فضای داخل مغز استخوان می‌کنند. آنها سلول‌هایی را که سعی می‌کنند به گلبول‌های قرمز سالم، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها تبدیل شوند، از بین می‌برند.
علائم سرطان خون
علائم این بیماری بسته نوع بیماری متفاوت است. اما علائم و نشانه های شایع این بیماری به شرح زیر هستند:
- تب یا لرز
- خستگی مداوم یا ضعف
- عفونت های مکرر یا شدید
- تورم غدد لنفاوی، بزرگ شدن کبد یا طحال
- خونریزی یا کبودی آسان
- خونریزی مکرر از بینی
- لکه های کوچک قرمز در پوست
- تعریق زیاد به خصوص در شب
- درد یا حساسیت استخوان
- کاهش وزن
بسیاری از افراد در مورد علائم سرطان خون در زنان سوال می پرسند. بهتر است بدانید علائم این سرطان در زنان و مردان یکی است.
انواع بیماری سرطان خون
پزشکان این بیماری را بر اساس سرعت و پیشرفت سلولهای دیگر طبقه بندی می کنند. که به شرح زیرند:
- سرطان خون حاد: در این سرطان سلولهای خونی نا بالغ هستند و نمی توانند عملکرد طبیعی خود را انجام دهند و به سرعت تکثیر می شوند. بنابراین بیماری به سرعت در شرایط بدی قرار می گیرد.
- سرطان مزمن خون: در این نوع سرطان که انواع مختلفی دارد سلولهای خونی یا بیش از اندازه یا کمتر از اندازه تولید می شوند. همین امر می تواند بر عملکرد طبیعی بدن اثر بگذارد. این سرطان معمولا در مراحل اولیه علائمی ندارد و سپس بعد از گذشت سالها علائم آن مشخص می شوند.
این بیماری براساس نوع گلبول های سفید خون نیز دسته بندی می شود:
- سرطان لنفاوی خون: در این نوع سرطان سلول های لنفاوی تحت تاثیر قرار می گیرند. بافت لنفاوی سیستم ایمنی بدن را تشکیل می دهد.
- سرطان میلوژن خون: در این سرطان سلول های میلوئید تحت تاثیر قرار می گیرند و باعث تولید بیش از حد گلبول های قرمز، سفید و پلاکت خون می شوند.
انواع دیگر این بیماری به شرح زیرند:
- سرطان حاد لنفوسیتی که شایع ترین نوع سرطان در کودکان خردسال است و در بزرگسالان نیز می تواند رخ دهد.
- سرطان حاد میلوژن که شایع ترین نوع سرطان در بزرگسالان است، اما در کودکان نیز می تواند رخ دهد. این سرطان کشنده ترین نوع سرطان خون است.
- سرطان لنفوسیتی مزمن که شایع ترین سرطان مزمن در بزرگسالان است و معمولا بسیار دیر مشخص می شود و ممکن است بیمار سالیان زیادی به این بیماری مبتلا داشته باشد و هیچ گونه علامتی داشته باشد.
- سطران میلوژن مزمن که سبب می شود سلولهای خونی با سرعت زیادی رشد کنند و عمدتا برزگسالان را درگیر می کند.
انواع دیگری از این بیماری وجود دارند که عبارتند از سرطان سلول مویی، سندرم های میلو دیستپلاستیک و اختلالات میلوپرولیفراتیو.
چه عواملی خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند؟
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند به شرح زیرند:
- درمان های قبلی افراد مبتلا به سرطان که از شیمی درمانی و یا پرتو درمانی استفاده کرده اند.
- اختلالات ژنتیکی
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند بنزین
- سیگار کشیدن
- سابقه خانوادگی
در بسیاری از موارد علت دقیق ابتلا به این بیماری مشخص نیست و پزشکان نمی توانند دلیل اصلی ابتلا به بیماری را تشخیص دهند.
تشخیص سرطان خون
پزشکان ممکن است قبل از شروع علائم، این بیماری را در یک آزمایش معمولی خون تشخیص دهند. در این صورت به آزمایشات دیگری نیاز است که به شرح زیرند:
- معاینات بدنی: که در این شرایط پوست رنگ پریده می شود، غدد لنفاوی بزرگ می شوند و کبد و طحال از حالت طبیعی خارج می شوند.
- علائم سرطان خون در آزمایش خون: برای بررسی این موضوع که آیا تعداد گلبول های قرمز و یا سفید خون بیش از اندازه شده است یا خیر!
- آزمایش مغز استخوان: در این روش از مغز استخوان نمونه بردای می شود تا مشخص شود آیا سلول ها به صورت غیر طبیعی در این قسمت تجمع داشته اند یا خیر.
طول عمر بیماران سرطان خون
به طور متوسط، این بیماران پس از ابتلا به این بیماری 5 سال زنده می مانند. اما روش های درمانی جدیدی که اخیرا پیشنهاد شده اند می توانند طول عمر این بیماران را افزایش دهند و بسیاری از آنها پس از این بیماری بهبودی کامل پیدا می کنند و به زندگی عادی خود باز می گردند.
درمان
درمان این سرطان به عوامل متعددی بستگی دارد و پزشک درمان را بر اساس سن و شدت بیماری و میزان آسیب به قسمت های دیگر بدن از جمله سیستم عصبی مرکزی مشخص می کند. درمان های رایجی این نوع سرطان به شرح زیر هستند:
- شیمی درمانی
- دارو درمانی
- درمان هدفمند ( در این درمان بر روی ناهنجاری های خاص موجود در سلول های سرطانی تمرکز می شود و هدف آنها از بین بردن این سلول هاست)
- پرتو درمانی ( در این روش اشعه ایکس یا سایر اشعه های پر انرژی به سطح سلولها تابانده می شوند تا از رشد آنها جلوگیری شود)
- پیوند مغز استخوان ( در این روش سلولهای بنیادی و عاری از سرطان را جایگیزین سلولهای ناسالم می کنند تا سلولهای سالم بتوانند کار بازسازی و تولید سلولهای سالم خونی را در بدن انجام دهند)
- ایمونوتراپی ( این روش از سیستم ایمنی بدن برای مقابله با سرطان استفاده می کند. سیستم ایمنی بدن شما که علیه بیماری مبارزه می کند، ممکن است به سرطان حمله نکند، زیرا سلول های سرطانی پروتئین هایی تولید می کنند که به آنها کمک می کند از سلول های سیستم ایمنی بدن پنهان بمانند. ایمنی درمانی با تداخل در این روند کار می کند)
توصیه می شود در صورت ابتلا به این بیماری قبل از شروع درمان با پزشک خود در مورد مزایا و عوارض هر یک از روش های درمانی صحبت کنید.
مراحل درمان لوسمی چیست؟
به طور کلی، درمان مرحله ای شامل سه بخش است. هر مرحله یک هدف خاص دارد.
- درمان القایی: هدف از بین بردن سلول های سرطان خون تا حد امکان در خون و مغز استخوان برای رسیدن به بهبودی است. پس از این مرحله از درمان، تعداد سلولهای خونی به سطح طبیعی باز می‌گردد. هیچ سلول لوسمی در خون یافت نمی‌شود و همه علائم و نشانه‌های بیماری ناپدید می‌شوند. درمان القایی معمولاً چهار تا شش هفته طول می کشد.
- درمان تثبیت: هدف از بین بردن سلول های لوسمی کشف نشده باقیمانده است تا سرطان برنگردد. معمولاً درمان تثبیت به صورت دوره‌ای، بیش از چهار تا شش ماه انجام خواهد شد.
- درمان نگهدارنده: هدف از بین بردن سلول های لوسمی است که ممکن است در دو مرحله اول درمان زنده مانده باشند و از بازگشت سرطان جلوگیری شود. درمان حدود دو سال طول می کشد.
نکات پایانی
لوسمی زمانی شروع می شود که DNA یک سلول در مغز استخوان تغییر کرده و نمی تواند به طور طبیعی عمل کند. درمان لوسمی به نوع سرطان خون، سن و سلامت کلی شما و اینکه آیا لوسمی به سایر اندام ها یا بافت ها گسترش یافته است، بستگی دارد.
به طور معمول، خون شما دارای گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکت است. اگر سرطان خون دارید، تعداد سلول های سرطانی غیرطبیعی به زودی از سلول های سالم شما بیشتر می شود. بنابراین ضمن مطالعه مجله سلامت داروخانه آنلاین، توجه و دریافت بموقع درمان لوسمی حائز اهمیت است.
