کولونوسکوپی معاینه ای است که برای تشخیص تغییرات و یا نا هنجاری های روده به کار برده می شود. در این روش، یک لوله انعطاف پذیر و بلند به داخل راست روده وارد می شود. در این لوله یک دوربین فیلمبرداری کوچک تعبیه شده است که به پزشک اجازه می دهد داخل روده را مشاهده کند. در این روش، انواع پولیپ ها و باقت های غیر طبیعی بدن تشخیص داده می شوند. این روش نیاز به داروی بیهوشی ندارد و معمولا در مطب پزشک انجام می شود.
چرا کولونوسکوپی پیشنهاد می شود؟
پزشک این روش را برای موارد زیر انجام می دهد:
- بررسی علائم و نشانه های روده: در این روش پزشک می تواند علل احتمالی درد شکم، خونریزی مقعد، یبوست مزمن و اسهال را بررسی کند.
- تشخیص سرطان روده بزرگ: اگر بیش از 50 سال سن دارید، بیشتر از افراد دیگر در معرض ابتلا به سرطان روده بزرگ هستید. معمولا پزشک به افراد بالای 50 سال توصیه می کند هر 5 سال یا 10 سال یکبار این کار را انجام دهند.
- بررسی پولیپ روده: اگر قبلا پولیپ داشته اید، ممکن است پزشک برای تشخیص بهتر این روش را تجویز کند تا بتواند بافت های روده را بررسی کند و در صورت بروز بافت های غیر طبیعی به سرعت آنها را کنتر کند.
معمولا وقتی افراد این علائم را تجربه می کنند پزشک به آنها توصیه می کند این کار را انجام دهند:
- دردهای شکمی
- نفخ شکم
- خستگی مزمن
- خون در مدفوع
- مدفوع باریک و نازک
- اسهال
- یبوست
- تغییر در عادات روده
آیا کولونوسکوپی خطر دارد؟
بهتر است بدانید این کار خطرات کمی را به همراه دارد. عوارضی که ممکن است به ندرت در اثر این کار به وجود آیند به شرح زیر هستند:
- واکنش نامطلوب به آرامبخش مورد استفاده در روند انجام این روش
- خونریزی از محلی که نمونه بافت (بیوپسی) گرفته
- پارگی دیواره روده بزرگ یا راست روده
آمادگی قبل از کونولوسکوپی
قبل از این کار، باید روده خود را خالی کنید. هرگونه باقیمانده مواد غذایی در روده ممکن است بر روند تشخیص اثر بگذارد. برای تخلیه روده باید کارهای زیر را انجام دهید:
- یک روز قبل از انجام این کار رژیم خاصی را دنبال کنید. بهتر مایعاتی نظیر آب و چای بنوشید. هرگز از نوشیدنی های گازدار استفاده نکنید.
- ملین بخورید. معمولا پزشک به شما قرص و یا شربت ملین می دهد که هم شب و هم صبح روزی که می خواهید این کار را انجام دهید باید بخورید.
- از روش تنقیه زیر نظر پزشک استفاده کنید.
- قبل از انجام این کار لبنیات و یا مکمل های حاوی آهن مصرف نکنید.
- اگر از داروهایی نظیر آسپرین و یا وارفارین استفاده می کنید باید به پزشک بگویید. همچنین، اگر بیماریهای قلبی دارید و از داروهایی نظیر کلوپیدوگرل استفاده می کنید با پزشک مشورت کنید تا روش های مناسب تخلیه روده را به شما آموزش دهد.
روش انجام کلونوسکوپی
وقتی وارد اتاق مخصوص می شود، باید لباس مخصوص بپوشید. این روش بدون بیهوشی انجام می شود. اما ممکن است پزشک برای کنترل استرس شما یک عدد قرص آرامبخش برای شما تجویز کند. سپس پزشک شما را به حالت خوابیده به پهلو می خواباند. در این حالت باید زانوها را به سمت سینه خود بکشید تا پزشک بتواند لوله را وارد روده کند. این دستگاه هوا یا دی اکسید کربن را به سمت روده پمپاژ می کند تا روده باد کند و دید بهتری برای پزشک به وجود بیاید. در این شرایط ممکن است تمایل به دفع مدفوع داشته باشید. این حس کاملا طبیعی است و با توجه به این موضوع که روده شما خالی است جای نگرانی وجود ندارد.
در این شرایط پزشک با توجه به دوربینی که در انتهای این لوله قرار دارد درون روده را مشاهده می کند. همچنین، پزشک می تواند با استفاده از ابزارهایی بافت های غیر طبیعی را از روده خارج کند و برای آزمایش به آزمایشگاه بفرستد. این روند معمولا 30 تا 60 دقیقه به طول می انجامد.
اقدامات احتیاطی بعد از کولونوسکوپی
بعد از انجام کولونوسکوپی، حدود یک ساعت طول می کشد تا شخص به حالت اولیه باز گردد. گاهی اثرات داروی آرام بخش تا یک روز باقی می ماند. پس از انجام این کار شما نباید رانندگی کنید و یا به سر کار بروید. در آن روز شما باید از رژیم غذایی خاص پیروی کنید. توصیه می شود غذاهای نفاخ نخورید و سعی کنید آن روز را با مصرف سوپ و مایعات سپری کنید. بعد از معاینه ممکن است با اولین دفع مدفوع متوجه مقدار کمی خون شوید. معمولاً این خون بی خطر نیست. اما در صورت ادامه داشتن دفع خون یا لخته خون یا درد شکمی به پزشک مراجعه کنید.
آیا پس از این کار می توان قدم زد؟
همانطور که پیشتر در این متن به آن اشاره کردیم در طول انجام این روش گاز درون روده ها جریان داده می شود که می تواند باعث بروز حس خستگی شود. پیاده روی و یا قدم زدن پس از این روش به افراد کمک می کند زودتر به حالت عادی باز گردند و خون بیشتر در بدنشان جریان پیدا می کند.
انجام این روش به چه کسانی توصیه نمی شود؟
با توجه به این موضوع که با استفاده از این روش می توان سرطان روده را تشخیص داد و این سرطان در افراد 50 تا 75 سال شایع است، پزشک توصیه می کند افرادی که در این سن هستند این کار را انجام دهند. اما کولونوسکوپی برای افراد بالای 75 سال پیشنهاد نمی شود و ممکن است خطرات زیادی را به همراه داشته باشد.
مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطالب زیر را به شما پیشنهاد می دهد :
- آیا دیورتیکولیت منجر به عفونت روده می شود؟
- تمام آنچه که باید در مورد بیماری کرون روده بدانید!
