داروهای کورتیکواستروئید یا کورتون با نام استروئیدها نیز شناخته می شوند که دارای کاربردهای متفاوتی هستند. از این دارو در گذشته به نام داروهای معجزه آور یاد می شده است. این دارو علی الرغم اثرات مثبت بر بسیاری مشکلات و بیماری ها مانند آرتروز می تواند عوارضی داشته باشد. در ادامه این مقاله به عوارض مصرف بی رویه کورتون خواهیم پرداخت.
شما می توانید جهت خرید مکمل بدنسازی از طریق وب سایت داروخانه آنلاین اقدام نمایید.
کورتون چیست؟
کورتیکوستروئیدها نوعی چربی هستند که در کبد انسان از کلسترول ساخته می شوند. غدد فوق کلیوی انسان از این چربی ها در ساخت هورمون های کوتیزول استفاده می کند. کورتیزول یک هورمون استروئیدی است و به شکل طبیعی در بدن ساخته می شود. امروزه نوع مصنوعی کورتیزول به شکل دارو تولید می شود که کورتون نام دارد. کورتون در سیستم ایمنی بدن حضور پیدا می کند و از تولید موادی مانند پروستاگلاندین ها در بدن که باعث ایجاد حساسیت و التهاب می شوند جلوگیری می کند. با وجود این ویژگی مثبت، از آنجا که این داروها مانع از عملکرد صحیح سلول های سفید خونی و مبارزه آنها با عوامل خارجی می شوند می توانند باعث افزایش خطر عفونت شوند و مضراتی را برای بدن داشته باشند.
انواع داروهای کورتون
- بتامتازون (سِلِستون)؛
- دگزامتازون (دِکادرون)؛
- متیل‌پردنیزولون (مِدرول)؛
- تریامسینولون (کِنالوگ، کِناکورت)؛
- بودزوناید (انتوکورت. ای.سی)؛
- پردنیزولون (پرِلون)؛
- کورتیزون (کورتون)؛
- هیدروکورتیزون (کورتِف).
عوارض مصرف بی رویه کورتون
داروی کورتون نقش مهمی در کاهش علائم برخی بیماری ها دارد اما زمانی که به صورت بی رویه استفاده شود می تواند عوارض متعددی ایجاد کند. برخی از عوارض آن به شرح زیرند:
عوارض کورتون روی کلیه ها
استفاده خودسرانه و بدون تجویز کورتون می تواند اثرات سوئی روی کلیه ها ایجاد کند. مصرف بی رویه کورتون می تواند باعث افزایش فشار خون، سرکوب تولید کورتون طبیعی در بدن و عوارض کلیوی گردد. مصرف کورتون می تواند باعث نارسایی کلیه شود. این دارو باعث کاهش عملکرد کلیه ها می شود و به این ترتیب کلیه ها دیگر نمی توانند نیازهای بدن را تامین کنند و مشکلاتی نظیر فشار خون بالا، دیابت و عفونت در بدن رخ می دهد.
به دلیل عوارض کورتون بر روی کلیه ها حتی افرادی که تحت نظر پزشک از این دارو استفاده می کنند باید هر چند وقت یکبار برای کنترل عملکرد کلیه ها آزمایش انجام دهند و پس از اتمام دوره درمان، تحت نظر پزشک دارو را قطع کنند یا کاهش دهند.
اثرات کورتون روی کبد
یکی از بیماری های کبدی، کبد چرب می باشد. این بیماری علامت خاصی ندارد و علت آن نیز چندان مشخص نیست. تحقیقات نشان داده اند مسائلی نظیر دیابت، چاقی، فشارخون بالا، کلسترول و تری گلیسیرید بالا می توانند ریسک ابتلا به کبد چرب را بالا ببرند. از آنجا که کورتون می تواند زمینه ساز مشکلاتی نظیر چاقی، فشار خون بالا، دیابت و … شود می تواند در بروز کبد چرب نیز نقش داشته باشد.
عوارض کورتون بر روماتیسم
در روماتیسم سیستم ایمنی بدن به بافت خود حمله می کند و باعث ایجاد التهاب، درد و تورم مفاصل می گردد. یکی از داروهای درمانی برای روماتیسم کورتون است. کورتون با اینکه نقش مهمی در درمان مشکلات روماتیسم دارد اما می تواند عوارضی را برای بدن ایجاد کند؛ فشار خون بالا، ناراحتی های گوارشی، کاهش تراکم استخوان، پوکی استخوان، افزایش خطر ابتلا به عفونت و … از جمله اثرات مخرب کروتون درکنار درمان روماتیسم می باشد.
عوارض کورتون روی پوست
قرص های کورتون مانند دگزامتازون می توانند باعث مشکلاتی برای پوست و مو شوند. مصرف این قرص ها باعث بروز آکنه، کبود شدن پوست، نازکی پوست و طولانی شدن روند ترمیم پوست می گردند.
دیگر عوارض کورتون برای بدن
کورتون علاوه بر مواردی که در بالا به آنها اشاره شد می تواند باعث بروز مشکلات زیر گردد:
- باعث احتباس نمک و آب در بدن و ایجاد التهاب و ورم (اصطلاحا اِدِم)؛
- باعث افزایش اشتها و وزن؛
- ایجاد تغییرات و نوسانات خلقی؛
- ایجاد مشکلات روانی مثل افسردگی؛
- باعث تجمع چربی در ناحیه سینه، صورت، قسمت بالایی کمر و شکم؛
- باعث زخم معده.
مصرف کورتون را چگونه باید قطع کرد؟
قطع این دارو باید به شکل تدریجی باشد تا غده فوق کلیوی بتواند دوباره به صورت طبیعی کورتیزول ترشح کند. کاهش سریع دُز مصرفی می تواند باعث بروز بحران آدرنال گردد که نتیجه آن عدم تعادل میزان کروتیزول در بدن است. اگر داروهای کورتون در مدت زمانی طولانی مصرف شده باشند کاهش آن شاید ماه ها یا سال ها به طور بیانجامد. اگر دارو در مدت زمانی کوتاه مصرف شده باشد روند کاهش دز آن سریعتر است.
قطع دارو به یکباره می تواند باعث بروز بازگیری استروئید یا اثر بازگشت شود و بدن واکنش شدیدی مانند تب، درد ماهیچه ها و مفاصل نسبت به قطع دارو نشان دهد.
به دلیل اینکه کورتون می تواند عوارض متعددی داشته باشد همواره توصیه می شود زیر نظر پزشک متخصص مصرف شود و دزهای آن به صورت خودسرانه کاهش یا افزایش نیابد.
مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطالب زیر را به شما پیشنهاد می دهد :
- کره بادام زمینی را به عنوان مکمل بدنسازی استفاده کنید!
- مکمل بدنسازی کراتین چه اثرات و عوارضی بر بدن دارد؟
- آشنایی با انواع مکمل بدنسازی ایرانی و نقش آنها در بدن!
