سینوزیت التهاب بافت‌های سینوسها است که اغلب باعث درد صورت و علائم دیگر می شود. با شناخت علائم بیماری سینوزیت که اغلب در فصل زمستان عود می کند، به راحتی می‌توانید در صورت بروز ناراحتی به پزشک مراجعه نموده و برای درمان به موقع اقدام نمایید. در این مقاله قصد داریم به معرفی بیماری سینوزیت، علائم آن و روش های پیشگیری از این بیماری بپردازیم.
سینوزیت چیست؟
سینوسها حفره‌هایی در جمجمه انسان هستند که در حالت طبیعی چیزی درون آنها قرار ندارد تا هوا به راحتی درون آنها جریان پیدا کند. این ارگانها در پیشانی، استخوان بینی و زیرچشم‌ها قرار دارند. سینوزیت نام بیماری است که سبب التهاب درون سینوسها در اثر ابتلا به عفونتهای ویروسی، باکتریایی و قارچی می‌شود و مشکلی شایع در فصل زمستان و سرماست. این عفونت باعث سردرد و فشار در ناحیه چشم و بینی می‌شود.
انواع سینوزیت
بهتر است بدانید که این بیماری، همانند بسیاری دیگر از بیماریها، دارای انواع مختلفی است که به شرح زیرند:
- سینوزیت حاد
- سینوزیت مزمن
- سینوزیت باکتریایی و ویروسی
- سینوزیت قارچی
سینوزیت حاد
علائم این بیماری معمولا به مدت 4 هفته باقی می‌ماند و معمولا بیش سه بار در طول سال رخ می‌دهد. رشد بیش از اندازه باکتریها درون سینوسها سبب بروز این بیماری می‌شود.
سینوزیت مزمن
علائم این بیماری معمولا بیش از 3 ماه باقی می‌مانند و بیشتر از چهار بار در طول سال برای فرد رخ می‌دهند. رشد بیش از اندزاه قارچ‌ها و باکتریها درون سینوسها سبب بروز این بیماری می‌شود.
سینوزیت باکتریایی و ویروسی
اغلب اوقات ویروس ها مانند ویروس هایی که باعث سرماخوردگی می شوند، باعث این بیماری می شوند. همچنین باکتری ها می توانند باعث این بیماری شوند یا می توانند شما را پس از سینوزیت ویروسی، مجدد آلوده کنند. اگر آبریزش بینی، گرفتگی بینی و درد صورت دارید که بعد از ده روز از بین نمی رود، ممکن است به نوع باکتریایی مبتلا شده باشید.
علائم شما ممکن است به نظر بهبود یابد، اما پس از آن دوباره برمی‌گردند و بدتر از علائم اولیه هستند. آنتی بیوتیک ها و ضداحتقان ها معمولاً روی نوع باکتریایی این بیماری به خوبی عمل می کنند.
سینوزیت قارچی
عفونت های سینوسی ناشی از قارچ معمولاً جدی تر از سایر اشکال سینوزیت هستند. اگر سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشید، احتمال وقوع آنها بیشتر است.
علائم در بزرگسالان
هر بیماری وجود خود را با علائم خاصی اعلام می‌کند. در نتیجه شناخت علائم هر بیماری نقش بسیار زیادی در درمان آن دارد. بهتر است بدانید علائم این بیماری در دو نوع حاد و مزمن کاملا مشابه به یکدیگر است و تنها مدت زمان آن در بیماری مزمن طولانی‌تر است. علائم این بیماری به شرح زیرند:
- تب
- سردرد شدید
- درد در ناحیه چشم
- درد دندان
- آبریزش بینی
- گلودرد
- سختی در تنفس
- بوی بد دهان
- از دست دادن حس بویایی به طور نسبی
- سرفه
- خستگی
- احساس کوفتگی
علائم در کودکان
متاسفانه این بیماری در نیز رواج دارد و علائم آن با نشانه‌های این بیماری در کودکان متفاوت است. از علائم مهم این بیماری در کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ابتلا به سرماخوردگی کودک که با گذشت زمان بدتر می‌شود
- ابتلا به تب شدید همراه با ترشحات بینی
- آبریزش شدید بینی بیشتر از ده روز
چرا فرد به بیماری سینوزیت مبتلا می‌شود؟
عوامل متعددی وجود دارند که زمینه را برای ابتلا به این بیماری فراهم می‌کنند. همانطور که می‌دانید دورن سینوسها مژه‌هایی وجود دارد که با حرکات خود آلودگی‌ها را از بدن دفع می‌کنند. اگر به هر دلیلی این مژه‌ها نتوانند به خوبی عمل کنند، میکروبها درون سینوسها تجمع پیدا می‌کنند و زمینه ساز بروز عفونت و ابتلا به سینوزیت می‌شوند.
اگر فرد به بیماری سرماخوردگی مبتلا شود و یا آلرژی شدید داشته باشد به گونه‌ای که مجاری سینوسی بسته شوند، خطر ابتلا به این بیماری افزایش پیدا می‌کند. از عوامل دیگری که سبب بروز این بیماری می‌شوند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انحراف تیغه میانی بینی
- پولیپ بینی
- ابتلا به التهاب مخاط بینی یا رینیت آلرژیک
- سیگار کشیدن
- نقص سیستم ایمنی بدن
- ابتلا به بیماری ایدز
- شیمی درمانی
سینوزیت و آلرژی
همانطور که در بالا بدان اشاره کردیم، آلرژی سبب می‌شود که راه تنفسی تنگ گردد و همین امر بر سینوسها اثر می‌گذارد و سبب می‌شود که انواع آلودگی‌ها در این قسمت تجمع پیدا کنند و خطر بروز این بیماری بالا رود. اگر از آلرژی‌های شدید رنج می‌برید، بهتر است به دنبال روشهای درمانی باشید تا از بروز آن جلوگیری به عمل آورید و به حفظ سلامت خود کمک کنید.
آیا سینوزیت باعث سردرد می‌شود؟
پاسخ به این سوال مثبت است. با توجه به اینکه سینوسها در ناحیه جمجمه قرار دارند، اگر ملتهب شوند سبب بروز درد در نواحی مختلفی از جمله سر می‌شوند. در نتیجه بروز سردرد در اثر ابتلا به این بیماری امری کاملا طبیعی است.
تشخیص بیماری سینوزیت
برای تشخیص این بیماری باید به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید. پزشک ابتدا وجود یا عدم وجود پولیپ بینی را بررسی می‌کند. سپس وضعیت سینوس‌های بیمار بررسی می‌شود.
برای تشخیص این بیماری از اندوسکوپی بینی یا رینوسکوپی استفاده می‌شود. در برخی موارد پزشک از سی تی اسکن یا ام آر ای برای تشخیص وجود تومور در سینوسها استفاده می‌کند. در موارد نادر پزشک از تست اجسام مژگانی و سیتولوژی بینی استفاده می‌کند.
روش درمان
بهتر است بدانید که درمان این بیماری دشوار نیست، اما نیازمند توجه و مراقبت فرد است و باید تمامی داروها را طبق نظر پزشک و سر ساعت مشخص مصرف کند.
اولین درمان استفاده از اسپری بینی است. به این نکته توجه داشته باشید، هرگز بدون مشورت با پزشک از اسپری بینی استفاده نکنید، زیرا اگر این محصولات به اندازه مصرف نشوند و در مصرف آنها زیاده روی شود به مرور زمان شدت این بیماری را افزایش می‌دهند.
آنتی بیویتک داروهای دیگری است که برای کنترل عفونت و عوارض ناشی از این بیماری تجویز می‌شوند. گاهی در موارد حاد، در بیمارانی که از دارو درمانی پاسخ نمی‌گیرند، از جراحی سینوس استفاده می‌شود. درمانهای پیشنهادی برای این بیماری به شرح زیرند:
- داروهای ضد درد (OTC)
- اسپری‌های بینی ضد انعقاد
- استروئیدهای استنشاقی
- آنتی هیستامین‌ها
- شستشوی بینی با سرم روزی 2 تا 4 بار
- عمل جراحی
درمان های خانگی
در کنار دارو درمانی، روشهای خانگی وجود دارند که به کنترل این بیماری کمک می‌کنند. برخی از محبوترین این درمانها به شرح زیرند:
- استفاده از حوله گرم چند بار در طول روز
- مصرف مایعات بیشتر
- استفاده از بخور
پیشگیری
افرادی که از این بیماری رنج میبرند و افرادی که به این بیماری مبتلا نیستند، باید به این موارد توجه داشته باشند:
- هرگز در معرض باد سرد قرار نگیرید
- بهداشت فردی را رعایت کنید
- با استفاده از دستگاه بخور در فصول سرد سال مجرای تنفسی را مرطوب نگه دارید
- هر سال از واکسن آنفولانزا استفاده کنید
- از استعمال سیگار بپرهیزید
- میوه و سبزیجات را در رژیم غذایی خود قرار دهید
نکات پایانی
سینوزیت معمولا یک هفته تا 10 روز طول می کشد و معمولاً می‌توانید آن را با داروهای بدون نسخه و درمانهای خانگی درمان کنید. اما اگر نوع مزمن این بیماری را دارید که مدام عود می کند، ممکن است دلایل زمینه ای وجود داشته باشد که باید آنها را درمان کنید. ضمن مطالعه مجله سلامت داروخانه آنلاین توجه داشته باشید که اگر همچنان علائم نگران کننده دارید یا اگر به طور مکرر دچار عفونت می شوید، بهتر است با یک پزشک مشورت نمایید.
