امروزه برای درمان بیماری های مانند نارسایی احتقانی قلب، اِدِم، فشار خون بالا، کمبود پتاسیم و بسیاری مشکلات دیگر از قرص اسپیرونولاکتون به تشخیص پزشک استفاده می شود. از آنجا که بیماری های نامبرده می توانند برای بدن خطراتی را ایجاد کنند مصرف این قرص اهمیت پیدا می کند. در مقاله امروز به قرص اسپیرونولاکتون و نکات مهمی در رابطه با مصرف آن خواهیم پرداخت.
شما می توانید جهت خرید مکمل قلب و عروق از طریق وب سایت داروخانه آنلاین اقدام نمایید.
قرص اسپیرونولاکتون چیست؟
قرص اسپیرونولاکتون (Spironolactone) یا آلداکتون دارویی ادرار آور و بازجذب کننده پتاسیم است که از جذب سدیم بیش از حد در بدن و کاهش سطح پتاسیم جلوگیری می کند. این دارو در بیشتر مواقع برای درمان موارد زیر به کار می رود:
- فشار خون بالا
- نارسایی احتقانی قلبی
- هیپوکالمی (سطح پایین پتاسیم در خون)
- از بین بردن تورم و اِدِم ناشی از مشکلاتی مانند بیماری های کبدی، کلیوی و قلبی
- هیپرآلدوسترونیسم اولیه (ترشح بیش از حد هورمون آلدوسترون در خون)
- درمان آکنه
- درمان ریزش مو هورمونی
- درمان پر مویی (هیرسوتیسم)
قرص اسپیرونولاکتون چگونه روی بدن اثر می کند؟
همانطور که گفته شد این قرص ادرار آور (دیورتیک) است و باعث می شود گیرنده های آلدوسترونی در کلیه مهار شوند و سدیم و آب از کلیه دفع و پتاسیم جذب گردد. این قرص با جلوگیری از فعالیت آلدوسترون از احتباس آب در بدن جلوگیری می کند و باعث کاهش فشار خون می گردد.
قرص اسپیرونولاکتون عملکرد ضد آندروژن (تستوسترون و آندروستندیون ) نیز دارد. آندروژن دسته ای از هورمون ها هستند که باعث به وجود آمدن صفات مردانه و امکان تولید مثل می شوند. به همین دلیل این قرص می تواند مشکلاتی نظیر پر مویی در زنان، آکنه و ریزش مو را که در اثر افزایش آندروژن در بدن ایجاد می شوند، درمان کند.
قرص اسپیرونولاکتون چگونه باید مصرف شود؟
تعداد دفعات و میزان مصرف این قرص توسط پزشک با توجه به موارد زیر تعیین می شود:
- سن
- شدت بیماری
- سابقه پزشکی بیمار
- علت مصرف دارو
- نحوه واکنش بدن به اولین دوز دارو
- چگونگی پاسخ به درمان
برای مصرف این دارو به نکات زیر توجه کنید
- قرص اسپیرونولاکتون را مطابق تجویز پزشک و طبق دستورالعمل روی برچسب آن مصرف کنید. میزان دارو را کاهش یا افزایش ندهید.
- قرص اسپیرونولاکتون را می توانید با غذا یا بدون غذا مصرف کنید.
- اگر دچار ناراحتی معده شدید آن را با غذا یا شیر مصرف کنید.
- در صورت بهبودی مصرف قرص را ادامه دهید. فشار خون بالا گاهی هیچ نشانه ای در بدن ایجاد نمی کند به همین دلیل لازم است قرص های آن همواره استفاده شوند.
- برای جلوگیری از بیداری در طول شب برای ادرار کردن، قرص را در حدود ساعت 6 عصر مصرف کنید.
- در طول مصرف این قرص باید آزمایشاتی به شکل دوره ای برای کنترل عملکرد کلیه و کبد و سطح الکترولیت هایی مانند سدیم و پتاسیم انجام گردد.
- این قرص می تواند نتایج آزمایش های پزشکی را تغییر دهد بنابراین برای آزمایش این مسئله را به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورت نیاز به جراحی حتما پزشک خود را از مصرف این قرص مطلع نمایید. ممکن است نیاز باشد در دوره ای قرص را قطع کنید.
چه افرادی نباید قرص اسپیرونولاکتون استفاده کنند؟
در شرایط زیر افراد نباید از این قرص استفاده کنند:
- داشتن آلرژی به این قرص
- ناتوانی در ادرار
- مصرف اپلرنون
- ابتلا به بیماری آدیسون یا اختلال فوق کلیوی
- سطح بالای پتاسیم در خون
اگر شرایط زیر را دارید بهتر است پیش از مصرف دارو به پزشک اطلاع دهید:
- بیماری قلبی
- بیماری کلیوی
- بیماری کبدی
- عدم تعادل الکترولیت در خون (سطح پایین منیزیم، کلسیم و یا سدیم در خون)
عوارض جانبی قرص اسپیرونولاکتون
عوارض این قرص معمولا خفیف هستند و پس از چند روز یا چند هفته از بین می روند. در صورتیکه عوارض ادامه داشتند و یا شدت یافتند باید با پزشک خود مشورت نمایید. از جمله شایع ترین عوارض این قرص می تواند موارد زیر باشد:
- حالت تهوع و استفراغ
- گرفتگی ماهیچه ها مخصوصاً در پاها
- اسهال و دردهای شکمی
- افزایش سطح پتاسیم خون
- سردرد، سرگیجه، خواب آلودگی
- کاهش میل جنسی
- خارش پوست
- به هم خوردن سیکل های قاعدگی یا خونریزی پس از یائسگی در خانم ها
- متورم و دردناک شدن سینه ها
عوارض جانبی جدی قرص اسپیرونولاکتون
در مواردی نادر ممکن است این قرص عوارض جانبی شدیدی مانند موارد زیر ایجاد کند:
- بروز علائم افزایش پتاسیم خون در بدن مانند: ضعف عضلانی، خستگی شدید، بی حسی دست ها و پاها، کاهش ضربان قلب و نامنظم شدن آن
- متورم و دردناک شدن بافت سینه در آقایان
- ادرار یا مدفوع خونی
- خونریزی از لثه ها
- کبودی و خون ریزی آسان بدن
- مشکلات آب و الکترولیت در بدن مانند: خشکی دهان، تشنگی شدید، احساس خستگی و ضعف شدید، افزایش ضربان قلب، سرگیجه، عدم توانایی در دفع ادرار
- بروز واکنش های پوستی شدید مانند: تاول، قرمزی، کهیر
- مشکلات در عملکرد جنسی
- بروز علائم عفونت مانند: تب، گلودرد مداوم، برجسته و دردناک شدن غدد لنفاوی در گردن یا کشاله ران
تداخل دارویی قرص اسپیرونولاکتون
داروهای زیر می توانند با قرص اسپیرونولاکتون تداخل دارویی داشته باشند:
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی(NSAID) مانند دیکلوفناک، ایبوپروفن، ناپروکسن
- داروهایی که سطح پتاسیم خون را افزایش می دهند مانند:
- داروهای مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین: مانند انالاپریل و کاپتوپریل
- داروهای مهار کننده گیرنده آنژیوتانسین: مانند والزارتان، لوزارتان
- هپارین
- مکمل های پتاسیمی
- سایر ادرارآور های بازجذب کننده پتاسیم مانند تریامترن، اپلرنون
- داروهایی که می توانند اثرات قرص اسپیرونولاکتون را افزایش دهد: مانند لیتیوم، دیگوکسین و کلستیرامین
موارد احتیاطی هنگام استفاده از قرص اسپیرونولاکتون
هنگام استفاده از این دارو به نکات زیر توجه داشته باشید:
- به دلیل افزایش سطح پتاسیم با مصرف این قرص، از خوردن مواد غذایی و مکمل های حاوی پتاسیم مانند موز، گوجه فرنگی و سیب زمینی خودداری کنید.
- این دارو می تواند باعث خواب آلودگی و گیجی شود یا دید را تار کند بنابراین از رانندگی و انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری دارند بپرهیزید.
- اگر باردار هستید حتما پزشک را از این مسئله مطلع نمایید.
- اگر در دوران شیردهی هستید در مورد مصرف دارو با پزشک خود مشورت نمایید.
مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطالب زیر را به شما پیشنهاد می دهد :
- قرص پرازوسین، دارویی برای درمان فشار خون بالا!
- قرص ماینوکسیدیل برای درمان فشار خون بالا یا ریزش مو؟
- متیل دوپا دارویی مناسب برای کنترل فشار خون بالا!
