روماتیسم مفصلی جزو دسته ای از بیماری های انسان است که به آنها بیماری های خود ایمنی گفته می شود. در این وضعیت سیستم دفاعی بدن برخی از سلول های بدن را مهاجم تشخیص می دهد و بر علیه آنها آنتی بادی تولید می کند. این آنتی بادی ها به سلولها حمله می کنند و باعث آسیب آنها می شوند؛ مسئله ای که باعث بروز روماتیسم مفصلی می شود. در مقاله امروز به این بیماری بیشتر خواهیم پرداخت.
شما می توانید جهت خرید قرص مفاصل و استخوان از طریق وب سایت داروخانه آنلاین اقدام نمایید.
روماتیسم مفصلی چیست؟
در بیماری روماتیسم مفصلی سیستم ایمنی بدن به سلول های بدن بخصوص سلولهای سینوویوم مفاصل حمله می کنند و باعث تغییراتی در آنها می شوند. تاثیر آنتی بادی ها بر این سلول ها باعث می شود سلول های این لایه افزایش پیدا کنند و این لایه متورم، ضخیم و ملتهب شود. به دلیل این تورم، تاندون ها و لیگامان های اطراف مفصل نیز تحت کشش قرار می گیرند. این کشش بتدریج آنها را شل و ضعیف می کند و باعث ناپایداری مفصل و در نتیجه تغییر شکل و نیمه در رفتگی آن می گردد. با گذشت زمان بافت سینوویال که بر روی غضروف رشد کرده باعث خوردگی آن می گردد و در استخوانهای اطراف مفصل نیز پوکی و خوردگی رخ می دهد و کیست هایی در آن به وجود می آید. این تغییرات باعث شدیدتر شدن تغییرات مفصل و رماتیسم می گردد.
علائم روماتیسم مفصلی
- درد مفصل که با حرکت آن یا فشار بر آن افزایش می یابد؛
- تورم و گرمی مفاصل؛
- خشکی مفاصل بخصوص پس از بی حرکتی طولانی مدت مفصل؛
- کاهش دامنه حرکتی مفاصل درگیر؛
- ضعف و خستگی مزمن؛
- دردهای مبهم عضلانی؛
- برجستگی های بدون درد زیر پوست (ندول های رماتیسمی)؛
- دفورمیتی و تغییر شکل مفاصل درگیر؛
- لنگیدن حین راه رفتن؛
- درگیری عروق خونی و عصبی، تنگی نفس و مشکلات چشمی در صورت درگیری سایر ارگان های بدن.
علت ابتلا به رماتیسم مفصلی
همانطور که گفته شد این بیماری یک بیماری خود ایمنی است و بر اثر حمله آنتی بادی های بدن به مفاصل رخ می دهد. برخی عوامل می توانند در بروز این بیماری نقش مهمی داشته باشند که شامل موارد زیرند:
- جنسیت: رماتیسم مفصلی در زنان بیشتر از مردان شایع است.
- سن: رماتیسم مفصلی در همه سنین دیده می شود اما بین 35 تا 60 سالگی بیشتر رخ می دهد.
- سابقه خانوادگی: در صورت وجود این بیماری درخانواده احتمال بروز آن در دیگر افراد بالا می رود.
در بیماری رماتیسم مفصلی کدام مفاصل بیشتر در معرض آسیب هستند؟
در این بیماری مفاصل انگشتان دست و مچ دست، و انگشتان پا و مچ پا بیشتر در معرض آسیب هستند، اما این بیماری می تواند هر مفصلی را درگیر کند. گاهی نیز مفصل ران، گردن، زانو و آرنج درگیر رماتیسم مفصلی می شوند.
رشد بیماری رماتیسم مفصلی چگونه است؟
این بیماری به تدریج و در عرض چند هفته خود را نشان می دهد. فرد در ابتدا احساس خشکی حرکت در انگشتان، مچ دست و یا در کف پا را دارد. این احساس خصوصا صبح ها پس از برخاستن از خواب شدت دارد و به مرور کم می شود. در اوایل، بیماری در برخی روزها احساس می شود و پس از مدتی بیشتر فرد را درگیر می کند. به مرور نیز درد و تورم در مفاصل دیده می شود که ممکن است به مفصل های دیگری از بدن نیز سرایت کند.
تشخیص رماتیسم مفصلی چگونه انجام می شود؟
روشی قطعی برای تشخیص این بیماری وجود ندارد اما پزشک می تواند با مشاهده برخی فاکتورها این بیماری را تشخیص دهد:
- مشاهده علائم بالینی این بیماری؛
- تست بررسی پروتئین خاصی به نام Rheumatoid factor یا RF که در دو سوم بیماران مثبت می شود؛
- تست آزمایشگاهی برای بررسی وجود آنتی بادی خاصی در خون به نامcyclic citrullinated peptide یا CCP؛
- بررسی مایع مفصلی؛
- آزمایش خون برای بررسی میزان بالای ESR و CRP؛
- تصویر برداری یا رادیوگرافی از مفصل.
روماتیسم مفصلی چگونه درمان می شود؟
برای درمان این بیماری متخصص روماتولوژیست، ارتوپد و فیزیوتراپ با یکدیگر همکاری می کنند. متخصص روماتولوژیست با تجویز داروهایی خاص به کاهش درد و تورم مفاصل در فرد یاری می رساند و از تشدید بیماری جلوگیری می کند. داروهای مورد استفاده برای درمان شامل موارد زیرند:
- داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی
- داروهای متداول ضد روماتیسمی
- کورتون یا گلوکوکورتیکوئیدها مانند پردنیزون و متیل پردنیزولو
- داروهای ضدروماتیسمی بیولوژیک یا DMARDهای بیولوژیک
متخصص فیزیوتراپ نیز با استفاده از نرمش های خاص کمک می کند حرکات مفاصل تا حد قابل قبولی حفظ شوند. فیزیوتراپ از بریس ها برای قرار دادن مفاصل در وضعیت مناسب استفاده می نماید تا فرد درد کمتری داشته باشد و بتواند بهتر به فعالیت های خود بپردازد.
متخصص ارتوپد نیز زمانی وارد کار می شود که بیمار برای بهتر شدن کارآیی مفصل نیاز به جراحی داشته باشد.
متاسفانه معالجه قطعی برای روماتیسم مفصلی وجود ندارد و تمام اقدامات پزشکی برای کاهش درد و مشکلات بیمار است. اقدامات پزشکی برای رسیدن به نتایج زیر انجام می شوند:
- کاهش درد و محدودیت مفصل
- کم کردن فعالیت بیماری و بدنبال آن کاهش تخریب مفاصل
- درمان عوارض و مشکلات همراه بیماری
- کاهش ناتوانی هایی که به علت درد، آسیب مفصل یا تغییر شکل اندام ایجاد می شود.
مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطالب زیر را به شما پیشنهاد می دهد :
- ورزش برای بهبود روماتیسم، روشی مناسب برای درمان!
- مکمل های موثر برای زانو درد و مشکلات مفصلی
- نحوه ابتلا به تب روماتیسمی در بزرگسالان چگونه است؟
