وقتی می گوییم بیماری نوروم شنوایی ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که نوروم چیست؟! نوروم آکوستیک یا نوروم شنوایی نوعی تومور غیر سرطانی است که بر روی عصب اصلی که از گوش داخلی به مغز می رسد، تشکیل می شود و معمولا رشد این تومور کند است. این عصب مستقیما با تعادل و شنوایی در ارتباط است و به وجود آمدن این تومور می تواند عوارض متعددی از جمله کاهش شنوایی، زنگ زدن در گوش و عدم تعادل را به همراه داشته باشد. اگر این تومور بزرگ شود می تواند مغز را تحت فشار قرار دهد و عملکردهای حیاتی را مختل می کند. درمان هایی که برای نوروم شنوایی پیشنهاد می شوند شامل پرتودرمانی و برداشتن تومور هستند.
علائم نوروم آکوستیک
با توجه به این موضوع که این تومور کند رشد می کند ممکن است سالها طول بکشد تا علائم آن مشخص شوند. همانطور که در بالا به این موضوع اشاره کردیم این تومور به طور مستقیم بر عصب شنوایی اثر می گذارد و باعث کاهش شنوایی و عدم تعادل می شود. همچنین، فشار ناشی از این تومور که بر اعصاب مجاور وارد می شود می تواند باعث بروز مشکلاتی در عضلات صورت شود. این تومور رگ های خونی را که به مغز می روند نیز تحت تاثیر قرار می دهد. علائم که در اثر رشد این تومور به وجود می آیند به شرح زیرند:
- کاهش شنوایی که در گوش آسیب دیده بیشتر است
- صدای زنگ (وزوز گوش) در گوش آسیب دیده
- عدم ثبات یا از دست دادن تعادل
- سرگیجه (سرگیجه)
- بی حسی صورت و ضعف یا از دست دادن حرکت عضلات
در موارد نادر، اگر این نوروم بزرگ شود و به ساقه مغز فشار وارد کند می تواند بیماری تهدید کننده ای برای زندگی باشد.
علل ابتلا به نورمو آکوستیک
دانشمندان بر این عقیده هستند که علت ابتلا به این نوروم به دلیل بروز مشکل در کرموزوم 22 است. محققان هنوز مطمئن نیستند که چه عواملی سبب آسیب به کروموزم 22 می شوند. این ژن معیوب در اختلال نوروفیبروماتوز نوع 2 نیز وجود دارد.
چه عواملی خطر ابتلا به نورم شنوایی را افزایش می دهند؟
عوامل متعددی وجود دارند که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند. این عوامل به شرح زیر هستند:
- نوروفیبروماتوز نوع 2
- الگوی وراثت اتوزومال غالب
تنها عامل خطر تأیید شده برای ابتلا به نوروم آکوستیک، داشتن والدین با اختلال نادر ژنتیکی نوروفیبروماتوز نوع 2 است. با این حال ، نوروفیبروماتوز نوع 2 فقط حدود 5٪ مسبب بروز این بیماری شناخته شده است. مشخصه بارز نوروفیبروماتوز نوع 2، ایجاد تومورهای غیرسرطانی در شنوایی و اعصاب متعادل در دو طرف سر و همچنین سایر اعصاب است.
عوارض نوروم آکوستیک
این بیماری عوارضی را برای سلامتی در پی دراد که از مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- از دست دادن شنوایی
- بی حسی و ضعف صورت
- مشکل در تعادل
- صدای زنگ در گوش
اگر تومور بزرگ شود و به ساقه مغز آسیب وارد کند، جریان طبیعی مایعات بین مغز و نخاع مسدود می شود. در این حالت مایع در سر جمع می شود و فشار بر جمجمه افزایش پیدا می کند. این امر می تواند تهدید کننده باشد.
تشخیص نوروم شنوایی
اغلب، تشخیص این بیماری در مراحل اولیه دشوار است زیرا گاهی علائم با گذشت از بین می روند. علائم شایع این بیماری کم شنوایی و بروز مشکلاتی در گوش میانی و داخلی هستند. برای تشخیص این بیماری پزشک موارد زیر را توصیه می کند:
- تست شنوایی (شنوایی سنجی): در این آزمایش که توسط یک متخصص شنوایی (شنوایی شناس) انجام می شود، صداهایی که همزمان به یک گوش هدایت می شوند، مورد بررسی قرار می گیرند. شنوایی شناس طیف وسیعی از صداهای مختلف را به گوش بیمار می فرستد و از او می خواهد هر بار که صدا را می شنود دکمه را فشار دهد. شنوایی شناس کلمات مختلفی را برای تعیین توانایی شنوایی بیمار پخش می کند.
- ام آر آی: در این روش تومورهایی به قطر 1 تا 2 میلی متر قابل تشخیص هستند.
درمان نوروم آکوستیک
درمان این بیماری به عوامل متعددی بستگی دارد که به شرح زیرند:
- اندازه و رشد تومور
- سلامت کلی
- شدت علائم
برای درمان این بیماری، پزشک ممکن است یکی از این گزینه ها را به بیمار پیشنهاد می کند: چک آپ منظم، جراحی و پرتودرمانی.
چک آپ منظم
اگر فرد نوروم کوچکی داشته باشد که در حال رشد نیست و یا به آرامی رشد می کند و علائم آن محدود هستند، پزشک از بیمار می خواهد دائما این تومور را چک کند و در صورتی که تومور شروع به رشد سریع کرد و یا علائم شدت یافتند درمان آغاز می شود. در این شرایط درمان خاصی پیشنهاد نمی شود و پزشک از بیمار می خواهد هر 6 تا 12 ماه یک بار ام آر آی بدهد.
عمل جراحی
اگر تومور رشد پیدا کند و بسیار بزرگ شود، پزشک عمل جراحی را پیشنهاد می دهد. هدف از جراحی برداشتن تومور و حفظ عصب صورت برای جلوگیری از فلج صورت است. اگر تومور به قسمت های مهم مغز یا عصب صورت نزدیک باشد، ممکن است برداشتن کل آن امکان پذیر نباشد. این جراحی تحت یک بیهوشی عمومی انجام می شود و پس از آن بیمار باید دوران نقاهت را سپری کند.
عوارض عمل جراحی نوروم آکوستیک
عوارض این عمل می توانند شامل موارد زیر باشند:
- نشت مایع مغزی نخاعی از طریق زخم یا بینی
- از دست دادن شنوایی
- ضعف یا بی حسی صورت ( پس از مدتی رفع می گردد)
- صدای زنگ در گوش ( پس از مدتی رفع می گردد)
- مشکلات تعادل ( پس از مدتی رفع می گردد)
- سردرد مداوم
- عفونت مایع مغزی نخاعی (مننژیت) ( این امر به ندرت رخ می دهد)
- سکته مغزی یا خونریزی مغزی ( این امر به ندرت رخ می دهد)
پرتو درمانی
پرتو درمانی برای درمان این بیماری به صورت رادیو استاتیک انجام می شود و هدف آن جلوگیری از رشد تومور، حفظ عصب صورت و حفظ شنوایی است. این درمان یک روش زمان بر است و ممکن است ماه ها طول بکشد تا اثرات درمانی آن قابل مشاهده باشند. روشهای دیگر پرتودرمانی به شرح زیرند:
- رادیوتراپی استریوتاکتیک
- پرتو درمانی پروتون
چک آپ سالیانه برای تمامی افراد می تواند به تشخیص این تومور و درمان به موقع کمک کند.
