داشتن پوستی زیبا و شفاف خواسته بسیاری از افراد است. برای داشتن یک پوست سالم باید به پاکسازی سلول های مرده پوست توجه داشت. سلول های مرده پوست به سلول هایی گفته می شود که بر روی پوست انباشته می شوند و باعث مشکلات پوستی می گردند. در این مقاله به این موضوع و نکات مهم مرتبط به آن بیشتر خواهیم پرداخت.
سلول های مرده پوست به چه سلول هایی گفته می شود؟
به بخش هایی از پوست که پوسته پوسته می شود و پس از مدتی می ریزد پوست مرده گفته می شود. این سلول های مرده با ریزش خود با سلول های جدید پوست جایگزین می شوند. این روند طبیعی است و هر روز ۳۰ تا ۴۰ هزار سلول مرده پوست دچار ریزش می شوند و سلول های جدیدی جای آنها را می گیرند. جایگزینی پوست مرده با نو در یک چرخه طبیعی ۳۰ روزه انجام می شود.
اگر به هر دلیلی سلول های مرده پوست نریزند بر روی سطح پوست انباشته می شوند و باعث تیرگی و پوسته پوسته شدن می شوند. این مسئله می‌تواند زیبایی پوست را دستخوش تغییراتی کند و نیازمند به رسیدگی می باشد.
سلول های مرده روی پوست باعث بروز چه علائمی می شوند؟
جالب است بدانید ۱۸ تا ۲۳ لایه اول پوست از سلول های مرده تشکیل شده است. اگر این سلول ها به درستی از روی پوست پاک نشوند باعث خشکی و تیره شدن پوست می گردند. علاوه بر این دو علامت، وجود سلول های مرده بر روی پوست علائم دیگری نیز دارد که به شرح زیر می باشد:
- سفتی و ضخیم شدن پوست
- تیرگی و زبری پوست
- آکنه و جوش
- خشک و پوسته پوسته شدن پوست
- خارش
چرا سلول های مرده بر روی پوست جمع می شوند؟
در طی فرایند پوست اندازی پوست انسان، در لایه اپیدرم سلول های جدید پوستی تشکیل می شوند و به سطح پوست می آیند. زمانی که این سلول ها به سطح می آیند پوست های مرده را کنار می زنند و جای آنها را می گیرند. اگر در این فرآیند اختلالی پیش بیاید یا این فرآیند آهسته شود سلول های مرده بر روی سطح پوست جمع می شوند و مشکلاتی را که به آنها اشاره کردیم ایجاد می کنند. این مسئله می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که در ادامه به آنها اشاره می کنیم:
تمیز نکردن پوست
پاکسازی نقش مهمی در زدودن سلول های مرده پوست دارد. پاکسازی کمک می کند تا سلول های مرده که آماده ریختن هستند به راحتی از سطح پوست برداشته شوند. اگر چند روز متوالی پوست خود را تمیز نکنید سلول‌های مرده و چربی بر روی پوست جمع می شوند و می توانند جوش و آکنه را در پی داشته باشند.
افزایش سن
افزایش سن در آهسته شدن فرایند جایگزینی پوست مرده با نو اثر دارد. با افزایش سن لایه اپیدرم نازک می شود و سرعت جایگزینی اشاره شده کند می گردد. این مشکل را می‌توانید بیشتر بر روی پوست صورت و گردن زنان مسن دید. در سنین بالا و خصوصاً بزرگسالان بالای ۶۵ سال حداقل یک نوع اختلال پوستی مشاهده می شود. در مقابل پوست نوزادان و کودکان خردسال به دلیل سرعت بالای این چرخه بسیار درخشان و شفاف است زیرا نرخ جایگزینی سلول‌های پوستی آنها تقریباً دو برابر بزرگسالان می باشد.
کم آبی بدن
زمانی که بدن آب کافی نداشته باشد پوست نیز آب دریافت نمی کند و خشک و پوسته پوسته می شود. در نتیجه خشکی، حساسیت پوستی و خارش به وجود می آید.
آب و هوا
آب و هوا و تابش نور خورشید نیز می توانند در افزایش سرعت پیر شدن پوست و مرگ سلول های پوستی نقش داشته باشند. نور آفتاب می تواند باعث صدمات پوستی شود و این مسئله به انباشته شدن پوست از سلول های مرده بیانجامد. صدمات ناشی از نور خورشید خود را به شکل چین و چروک و لکه های قهوه ای مربوط با سن خود را نشان می دهند.
بیماری های پوستی
بسیاری مواقع بیماری ها می توانند باعث تجمع سلول های مرده بر روی پوست شوند. اگزما و بیماری داء الصدف از این دست بیماری های پوستی می باشند:
اگزما
این بیماری باعث بروز جوش های قرمز خارش دار در سرتاسر پوست می شود. به اگزما درماتیت آتوپیک هم گفته می‌شود و در کودکان بسیار رایج است. علل ابتلا به بیماری اگزما ترکیبی از ژنتیک و عوامل محیطی می باشد.
داء الصدف
این بیماری جزو بیماری های خود ایمنی می باشد و در اثر آن بخش های ضخیمی از سلول های مرده بر روی پوست بدن و بخصوص صورت ایجاد می شود. همچنین ممکن است نقاط قرمز حساس و زخم نیز روی پوست ایجاد شود. با اینکه این بیماری به صورت کامل درمان نمی شود اما می‌توان آن را به خوبی مهار کرد و باید با متخصص پوست مشورت شود.
چگونه از تجمع سلول های مرده پوست جلوگیری کنیم؟
به صورت کلی نمی توان از تشکیل سلول های مرده پوست جلوگیری کرد اما می توان با روش هایی از تجمع آنها جلوگیری نمود:
از پوست در برابر نور خورشید محافظت کنید
حتماً در برابر آفتاب از کرم ضدآفتاب و کلاه های لبه دار استفاده نمایید.
از دخانیات پرهیز کنید
زیرا استفاده از دخانیات می تواند مرگ سلول های پوستی و سرعت پیری پوست را افزایش دهد.
رژیم غذایی سالم داشته باشید
مصرف میوه‌ها و سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدان می تواند باعث حفظ سلامت پوست شود. استفاده از شکر و کربوهیدرات های تصفیه شده در تیرگی پوست موثرند.
پوست را مرتب پاکسازی کنید
پوستتان را به صورت مرتب بشویید تا سلول های مرده از روی آن پاکسازی شود.
چگونه سلول های مرده پوست را از بین ببریم؟
برای از بین بردن سلول های مرده پوست می توانید از لایه برداری مکانیکی و شیمیایی استفاده کنید:
لایه برداری مکانیکی
در این روش از پارچه های زبر یا برسی خشک برای زدودن پوست مرده استفاده می شود. این روش مناسب کسانی است که پوست چرب و ضخیمی دارند. پس از اینکه پوست را تمیز کردید برس یا پارچه را به شکل دورانی روی پوست بکشید. وقتی کارتان به اتمام رسید حتماً از لوسیون یا مرطوب کننده برای پوست استفاده کنید.
میکرودرم ابریژن
این روش نیز لایه برداری مکانیکی محسوب می شود و نیاز به ابزار حرفه‌ای و پزشک دارد. پزشک در این روش با استفاده از ابزار مخصوص پوست های مرده را برمی دارد و پوست جدید زیر آن جایگزین می شود.
لایه برداری شیمیایی
در این روش از محصولات شیمیایی برای لایه برداری و برداشتن سلول های مرده پوست استفاده می شود. افرادی که پوست خشک یا حساسی دارند لایه برداری مکانیکی برایشان کمی خشن خواهد بود و بهتر است از روش لایه برداری شیمیایی ملایم استفاده کنند. از مواد زیر برای لایه برداری شیمیایی استفاده می شود:
- آلفا هیدروکسی اسید
این لایه بردار شیمیایی را به شکل لوسیون یا کرم تولید می کنند و در بیشتر موارد حاوی لاکتیک، گلیکولیک یا اسید سیتریک است. آلفا هیدروکسی اسید با لایه برداری از پوست، رنگ پوست را یکنواخت می کند و لکه های تیره را کاهش می دهد.
- پلی هیدروکسی اسید
این لایه بردار ها به دلیل اینکه پوست را تحریک نمی کنند برای پوست های حساس بسیار مناسب می باشند.
- بتا هیدروکسی اسید
این لایه بردار بیشتر به اسید سالیسیلیک معروف است. استفاده از بتا هیدروکسی اسیدها باعث حذف سلول های مرده پوست می شود و نقش مهمی در بهبود ظاهر پوست دارد. این محصولات در درمان آکنه نیز موثر هستند. بتا هیدروکسی اسید در مقایسه با آلفا هیدروکسی اسید پوست را کمتر تحریک می کند.
لایه بردار های رتینوئید
محصولات حاوی رتینوئید (شکلی از ویتامین A) مانند ترتینوئین، دیفرین یا رتینول می توانند به خوبی باعث حذف پوست های مرده از سطح پوست شوند و نه تنها از آکنه و جوش جلوگیری کنند بلکه در جلوگیری از پیری پوست نیز موثر باشند.
هنگام استفاده از لایه بردارهای شیمیایی به نکات زیر توجه داشته باشید:
- پس از لایه برداری برای پیشگیری از خشکی پوست از کرم های مرطوب کننده استفاده کنید.
- پوست پس از لایه برداری بسیار به نور خورشید حساس می شود بنابراین حتما از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
- برای لایه برداری محصولاتی را که حاوی ذرات بزرگی مانند نمک، شکر، دانه ها یا پوسته های مغز هستند استفاده نکنید. این محصولات اگرچه برای حذف سلول های مرده پوست طراحی شده اند اما بزرگی ذرات آنها می تواند باعث پارگی پوست شود و خشکی، حساسیت و عفونت به وجود بیاورد.
مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطالب زیر را به شما پیشنهاد می دهد:
- مکمل های پوست؛ تاثیرات واقعی یا تبلیغات؟
- روغن مورینگا معجزه ای برای پوست و مو
- راش پوستی چیست و چرا ایجاد می شود؟
