قند خون بالا می تواند مشکلات بسیاری برای افراد ایجاد کند. کنترل قند خون بسیار اهمیت دارد و برای آن داروهای مختلفی تجویز می شود. یکی از این داروها گلی کلازید است. این دارو برای کنترل قند خون بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 تجویز می شود. در ادامه با این دارو بیشتر آشنا خواهید شد.
داروی گلی کلازید چیست؟
داروی گلی کلازید یکی از داروهای کنترل کننده دیابت نوع 2 است و برای دیابت نوع 1 موثر نیست. گلی کلازید باعث افزایش ترشح انسولین توسط لوزالمعده می شود و به این طریق به کاهش قند خون کمک می کند.
داروی گلی کلازید ممکن است به تنهایی یا به همراه داروهای دیابت دیگر مانند متفورمین تجویز شود. گلی کلازید از دسته داروهای سولفونیل اوره است و حتما باید توسط پزشک تجویز شود زیرا دوز آن در هر فرد متفاوت می باشد.
فارماکوکینتیک گلی کلازید
این دارو جذب سریع و خونی دارد اما در حضور غذا جذب آن به تاخیر می افتد. این دارو بیشتر به پروتئین های پلاسما متصل می شود و نیمه عمر آن معادل با 10/4ساعت می باشد.
نحوه مصرف داروی گلی کلازید
پیش از مصرف دارو به نکات زیر توجه داشته باشید:
- قبل از مصرف دارو بروشور آن را به دقت مطالعه کنید. این بروشور حاوی اطلاعات مهمی در مورد دارو و عوارض احتمالی آن می باشد.
- داروی گلی کلازید برای یک تا دو بار استفاده در روز تجویز می شود. در صورتی که دارو یک بار در روز تجویز شده باید با صبحانه مصرف شود. اگر مصرف دارو برای دو بار در روز است، صبح و عصر آن را مصرف کنید.
- قرص گلی کلازید را حتما همراه با غذا مصرف کنید. در صورت مصرف بدون غذا ممکن است دچار افت شدید فشار خون شوید.
- اگر به هر دلیلی نمی توانید غذا بخورید پزشک خود را مطلع کنید. در این شرایط نباید قرص گلی کلازید مصرف کنید. بعد از گذشت 24 تا 48 ساعت از زمان بهبودی و امکان مصرف مواد غذایی مصرف قرص را آغاز کنید.
- برای اینکه قند خون در محدوده متعادل بماند قرص را در ساعت مشخصی مصرف کنید.
- در زمان مصرف این دارو از مصرف الکل خودداری کنید.
- در صورت فراموش کردن دوز مصرفی به محض یادآوری، دارو را همراه غذا مصرف کنید اگر نزدیک به دوز بعدی بود آن را نادیده گرفته و تنها دوز بعدی را مصرف کنید.
موارد مصرف و دوز مصرف داروی گلی کلازید
این دارو باید با توجه به شرایط بیمار توسط پزشک تجویز شود. دوز مصرفی دارو در افراد بزرگسال، مسن و کودکان بالای 12 سال متفاوت است. دوز مصرفی دارو به صورت معمول به شکل زیر است:
- دوز اولیه: یک عدد قرص گلی کلازید 60 یا 80 که صبح ها باید مصرف شود.
- مقدار افزایش دوز: در صورتی که نیاز باشد ممکن است دوز دارو با توجه به شرایط بیمار افزایش یابد. یک دوز نباید بیشتر از 2 عدد قرص گلی کلازید 80 باشد.
- حداکثر دوز: در صورت نیاز 2 بار در روز 2 عدد قرص گلی کلازید تجویز می شود.
اگر بیمار از اضافه وزن رنج ببرد ممکن است استفاده از گلی کلازید 80 موثر نباشد و پزشک داروهای دیگری نیز تجویز کند.
منع مصرف داروی گلی کلازید
اگر دچار شرایط و بیماری های زیر هستید حتما با پزشک خود پیش از تجویز دارو مشورت کنید:
- حساسیت به این دارو یا داروها و مواد دیگر
- اضافه وزن
- مشکلات کلیوی و کبدی
- بارداری
- شیردهی
برخی شرایط نیز می توانند خطر هیپوگلیسمی را افزایش دهند. مانند:
- نارسایی کلیه
- تغییر رژیم غذایی، سوء تغذیه یا حذف وعده های غذایی
- اختلالات غدد درون ریز مانند اختلالات تیروئید
- عدم تعادل میان ورزش و مصرف کربوهیدرات
- نارسایی شدید کبدی
- نارسایی کلیه
در شرایط زیر منع مصرف وجود دارد:
- عفونت شدید، ضربه یا جراحی
- نارسایی شدید کلیوی و کبدی (در این شرایط مصرف انسولین توصیه میشود.)
- حساسیت به داروهای دسته سولفونیل اوره و سولفونامید
- دیابت نوع ۱
- سابقه کمای دیابتی، پیش کما و کتواسیدوز دیابتی
عوارض جانبی داروی گلی کلازید
با وجودیکه بیشتر داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند اما ممکن است برخی مصرف کنندگان هیچگونه عوارضی تجربه نکنند. برخی از عوارض جانبی پس از مدتی از بین می روند و نیاز به بررسی ندارند. عوارض داروی گلی کلازید به چند دسته زیر تقسیم می شود:
عوارض جانبی شایع
- استفراغ
- اسهال
- یبوست
- معده درد یا سوء هاضمه
- حالت تهوع
عوارض ناشی از کاهش قند خون
- لرزش
- گیجی
- احساس گرسنگی
- تعریق
- مشکل در تمرکز
عوارض جدی و خطرناک
- خونریزی طولانی مدت، کبودی، گلودرد و رنگ پریدگی (نشانه اختلال خونی)
- زردی پوست و سفیدی چشم (نشانه مشکل کبدی)
- واکنش آلرژیک جدی
- گرفتگی گلو
- مشکل در تنفس
- تورم دهان، صورت، زبان و گلو
- بثورات پوستی همراه با خارش، قرمزی و تورم
- خس خس سینه
تداخلات دارویی گلی کلازید
از آنجا که تداخلات دارویی می تواند اثر بخشی دارو را تغییر و عوارض جانبی آن را افزایش دهد بنابراین لازم است در صورت استفاده از داروهای تجویزی و غیر تجویزی پزشک خود را مطلع نمایید.
داروهای زیر با قرص گلی کلازید تداخل دارند:
- داروهای درمان عفونت باکتریایی یا قارچی مانند فلوکونازول و کلاریترومایسین
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و آسپرین
- داروهای درمان آسم مانند سالبوتامول
- میکونازول
- فنیل بوتازون
- قرص های استروئیدی مانند پردنیزولون
- برخی داروهای درمان مشکلات قلبی و فشارخون بالا
لیست داروهای نامبرده کامل نمی باشد. بنابراین لازم است پیش از مصرف هرگونه دارو پزشک خود را در جریان داروهای مصرفی خود قرار دهید.
هشدار و احتیاط حین مصرف داروی گلی کلازید
در هنگام مصرف داروی گلی کلازید به نکات زیر دقت داشته باشید:
- در حین مصرف دارو، گلبول های خون و غلظت خون مدام باید چک و اندازه گیری شوند. در صورت تجاوز غلظت گلوکز خون از mg/dl200 باید آزمون قند و کتون ادرار انجام شود. در صورت هيپوگليسمي و كتواسيدوز باید غلظت پتاسیم سرم بیمار نیز اندازه گیری شود.
- در صورت تغییر رژیم غذایی، بیماری و فعالیت بدنی، برنامه درمانی و میزان قند خون تغییر می کند.
مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطالب زیر را به شما پیشنهاد می دهد:
- کرومیوم ماده ای موثر در کنترل قند خون و مقاومت انسولین!
- منگنز به تنظیم قند خون کمک می کند!
- نشانه های مصرف زیاد قند در رژیم روزانه چیست؟
