نورتریپتیلین دارویی است که برای درمان مشکلات روحی و روانی مانند افسردگی تجویز می شود. این دارو روحیه و احساسات خوب را در فرد افزایش می دهد و باعث کاهش اضطراب و تنش روانی می شود. این دارو علاوه بر موارد فوق مصارف دیگر نیز دارد. در ادامه با این دارو و نکات بسیار مهم در مورد آن آشنا خواهید شد.
نورتریپتیلین چیست؟
نورتریپتیلین (Nortriptyline) دارویی از گروه ضدافسردگی های سه حلقه ای می باشد و برای درمان اختلال افسردگی و برخی دیگر از بیماری های اعصاب یا دردهای عصبی کاربرد دارد. این دارو برای درمان علائم افسردگی مانند کم اشتهایی و بی خوابی نیز تجویز می شود.
شما می توانید جهت خرید مکمل ضد افسردگی و اضطراب به صورت آنلاین از وب سایت داروخانه آنلاین اقدام نمایید.
کاربردهای داروی نورتریپتیلین
نورتریپتیلین برای بسیاری بیماری ها می تواند اثربخش باشد. در ادامه با بیماری هایی آشنا می شوید که نورتریپتیلین می تواند در بهبود آنها نقش داشته باشد:
- افسردگی
- افسردگی پس از زایمان
- وسواس فکری
- افسردگی فصلی
- کم اشتهایی
- تپش قلب
- کمر درد و آرتروز
- نفخ و شکم درد
- سندرم روده تحریک پذیر
- تنگی نفس
- بیماری دو قطبی
نحوه مصرف قرص نورتریپتیلین
پیش از مصرف این دارو به نکات زیر توجه داشته باشید:
- ابتدا بروشور مربوط به دارو را مطالعه کنید. در این بروشور می توانید در مورد نحوه مصرف و عوارض دارو بیشتر بدانید.
- داروی نورتریپتیلین با توجه به شرایط هر فرد و توسط پزشک تجویز می شود. بنابراین از مصرف خودسرانه دارو خودداری کنید و دارو را طبق تجویز پزشک مصرف کنید.
- این دارو به صورت خوراکی و معمولا 1 تا 4 بار در روز تجویز می شود.
- اگر قرص نورتریپتیلین یکبار در روز تجویز شده بهتر است پیش از خواب مصرف شود.
- فرم مایع دارو را حتما با قاشق مخصوص اندازه گیری کنید و از قاشق های خانگی برای اندازه گیری استفاده نکنید.
- مصرف منظم این دارو باعث می شود بهترین استفاده را از آن ببرید. بنابراین دارو را در ساعت مشخصی مصرف کنید.
- مصرف دارو را حتی با مشاهده بهبودی حال خود قطع نکنید.
- این دارو با غذا تداخلی ندارد و می توانید آن را با غذا یا بدون غذا مصرف کنید.
- مصرف داروی نورتریپتیلین را به یکباره قطع نکنید زیرا ممکن است باعث بدتر شدن شرایط و بروز علائمی مانند سردرد، نوسانات خلقی، خستگی و تغییر خواب گردد.
- دارو باید زیر نظر پزشک و به تدریج با کاهش دوز قطع شود.
- قرص نورتریپتیلین 10 میلی گرم برای تاثیر نیاز به زمان دارد و ممکن است مشاهده اثر آن 1 تا 4 هفته طول بکشد.
- اگر پس از 4 هفته در وضعیت خود بهبودی مشاهده نکردید و یا وضعیتتان بدتر شد (افزایش افکار ناراحت کننده مانند خودکشی) سریع با پزشک تماس بگیرید.
- در یک زمان از چند داروی ضد افسردگی استفاده نکنید.
عوارض جانبی نورتریپتیلین
عوارض جانبی می تواند در مورد هر دارویی وجود داشته باشد. عوارض جانبی ممکن است در برخی افراد دیده شود و پس از چند روز برطرف شود. در صورت تداوم و تشدید حتما باید با پزشک مطرح شوند.
عوارض زیر می توانند پس از مصرف قرص نورتریپتیلین رخ دهند:
- گیجی
- خشکی دهان
- افزایش وزن
- یبوست
- اختلال دید
- مشکلات دفع ادرار
در صورت تداوم و یا شدت یافتن عوارض حتما پزشک خود را مطلع کنید.
برای کاهش اثرات دارو می توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
- به طور ناگهانی تغییری در وضعیت خود ایجاد نکنید تا خطر سرگیجه و سبکی سر را کاهش دهید.
- برای رفع خشکی دهان می توانید از آدامس یا آب نبات استفاده کنید و بیشتر آب بنوشید.
- برای جلوگیری از یبوست از فیبر بیشتر و آب زیاد استفاده کنید و ورزش کنید. اگر یبوست شدیدی داشتید برای استفاده از ملین ها با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
عوارض جانبی جدی
در صورت مشاهده عوارض جانبی زیر بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید:
- لرزش
- ماسکه شدن صورت (از بین رفتن حس صورت)
- گرفتگی عضلانی
- سوزش دل مداوم
- درد شدید معده
- کاهش توان یا میل جنسی
- تورم و یا درد سینه
عوارض جانبی خطرناک
برخی از عوارض این دارو می توانند جدی و خطرناک باشند. در صورت سرگیجه شدید، تپش قلب سریع یا نامنظم، غش کردن، تشنج، تغییرات بینایی (مانند دیدن رنگین کمان اطراف منابع نوری هنگام شب) یا درد، تورم و سرخی چشم و گشادی مردمک سریع با پزشک تماس بگیرید.
واکنش های آلرژیک با داروی نورتریپتیلین نادر است. اما اگر دچار علائمی مانند علائم پوستی، خارش، تورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)، گیجی و اختلال تنفسی شدید سری با اورژانس تماس بگیرید.
منع مصرف و موارد احتیاط مربوط به نورتریپتیلین
اگر بیماری و شرایط خاصی دارید حتما پزشک را در جریان آن قرار دهید و پیش از مصرف این دارو به نکات زیر توجه داشته باشید:
- حساسیت به نورتریپتیلین یا داروها و مواد دیگر
- سابقه مشکلات تنفسی
- مشکلات کبدی
- مشکلات قلبی
- اختلال دوقطبی یا افسردگی شیدایی
- سابقه اقدام به خودکشی در خانواده
- تشنج و شرایطی که احتمال تشنج را بالا ببرد (مشکلات مغزی یا ترک مصرف الکل)
- مشکلات دفع ادرار (مانند عوارض ناشی از تورم پروستات)
- پرکاری تیروئید
- سابقه گلوکوم (آب سیاه) در خانواده (نوع بسته زاویه)
همچنین باید بدانید نورتریپتیلین می تواند بر روی ریتم قلب اثر بگذارد (افزایش سطح نمودار کیو تی QT). اگر شرایط خاصی دارید یا دارویی مصرف می کنید که خطر افزایش نمودار کیو تی را بالا می برد پیش از مصرف نورتریپتیلین با پزشک خود مشورت کنید. همچنین در صورت برخی مشکلات قلبی (نارسایی قلبی، ضربان قلب آرام، حمله قلبی و افزایش سطح نمودار کیو تی در آزمایش EKG) و یا سابقه خانوادگی مشکلاتی مانند افزایش سطح نمودار کیو تی در آزمایش EKG و مرگ ناگهانی قلب حتما پزشک را مطلع نمایید.
منع مصرف نورتریپتیلین
- حساسیت زیاد به داروهای ضد افسردگی ۳ حلقه ای
- ابتلا به انفارکتوس میوکارد
- مصرف MAO
تداخلات دارویی نورتریپتیلین
از آنجا که تداخلات دارویی می تواند باعث تغییراتی در عملکرد و تاثیر نورتریپتیلین شود و یا ریسک بروز عوارض جانبی را بالا ببرد بنابراین پیش از تجویز دارو پزشک را در جریان مصرف تمام داروهای تجویزی و غیرتجویزی (مکمل ها، داروهای گیاهی و ….) قرار دهید.
برخی از داروهایی که با نورتریپتیلین تداخل دارند به شرح زیرند:
- داروهای آنتیکولینرژیک مانند بنزتروپین، آلکالید‌های بلادونا
- برخی از داروهای درمان فشار خون بالا مانند داروهایی که در مغز عمل می کنند مثل کلونیدین و گوانابنز
- رقیق کننده های خون مانند وارفارین
- دسولفیرام
- آربوتامین
- مکمل های تیروئید
- داروهای خواب یا ضد اضطراب (آلپرازولام، دیازپام و زولپیدم)
- شل کننده عضلانی (کاریزوپرودول و سیکلوبنزاپرین)
- آنتی هیستامین ها (سیتریزین و دیفن هیدرامین)
- داروهای دیگری که خواب آلودگی ایجاد می کنند (مخدرهایی که کاهش دهنده سرفه یا درد هستند مانند کدئین)
- الکل
- ماری جوآنا
تداخل کشنده با نورتریپتیلین
مصرف داروهای بازدارنده مونوآمین اکسیداز (MAO) با نورتریپتیلین می تواند کشنده باشد. بنابراین از مصرف بازدارنده های MAO مانند آیزوکروبوکسازید، لینزولید، متیلن بلو، موکلوبماید، فنلزین، پروکاربازین، رازاگیلین، سافینامید، سلژیلین و ترانیل سیپرومین همراه با نورتریپتیلین پرهیز کنید. همچنین این داروها نباید 2 هفته قبل و بعد مصرف نورتریپتیلین استفاده شوند.
داروهای افزایش دهنده میزان سروتونین
مصرف نورتریپتیلین با داروهایی که سطح سروتونین را در بدن بالا می برند ممنوع است. مصرف همزمان این داروها می تواند باعث خطر ایجاد سندرم یا مسمومیت سروتونین شود. قرص‌های اکستاسی/ MDMA، عصاره گل راعی، قرص های ضد افسردگی مانند فلوکستین/ پروکستین و دولوکستین/ ونلافاکسین از جمله این داروها هستند.
لیست داروهایی که می توانند با نورتریپتیلین تداخل داشته باشند ممکن است بیشتر از موارد فوق باشد. بنابراین در مورد داروهای مصرفی خود حتما با پزشک مشورت نمایید.
هشدار و احتیاط هنگام مصرف نورتریپتیلین
هنگام مصرف قرص نورتریپتیلین به نکات زیر توجه داشته باشید:
- مصرف داروی نورتریپتیلین می تواند باعث تاری دید و خواب آلودگی شود. برای انجام کارهایی که به هشیاری نیاز دارند از هشیاری خود اطمینان داشته باشید.
- از مصرف الکل و ماری جوانا در حین مصرف نورتریپتیلین خودداری نمایید زیرا باعث تشدید تاری دید و خواب آلودگی می شوند.
- پیش از انجام هر گونه عمل جراحی پزشک را در جریان درمان با نورتریپتیلین قرار دهید.
- مصرف داروی نورتریپتیلین می تواند باعث حساس شدن پوست به نور آفتاب شود. بنابراین از مواجهه طولانی با نور آفتاب پرهیز کنید و حتما از کرم ضد آفتاب استفاده نمایید.
- در صورت ابتلا به دیابت مصرف نورتریپتیلین می تواند کنترل قند خون را کمی دشوار کند. بنابراین قند خون را منظم چک کنید و نتایج را به پزشک اطلاع دهید.
- شربت نورتریپتیلین ممکن است حاوی الکل باشد. بنابراین درصورت وابستگی به الکل، بیماری کبدی یا دیابت که نیاز به محدود کردن مصرف الکل در آنها است حتما با پزشک خود در مورد مصرف نورتریپتیلین مشورت نمایید.
چند نکته مهم در مصرف قرص نورتریپتیلین
- مصرف نورتریپتیلین می تواند در فرد ایجاد وابستگی کند. بنابراین دوز دارو را بدون نظر پزشک بالا نبرید و خودسرانه دارو را قطع نکنید.
- مصرف چای و قهوه به دلیل داشتن کافئین و تئین با داروهای ضد افسردگی مانند نورتریپتیلین توصیه نمی شوند هر چند تداخل جدی بین آنها وجود ندارد اما باید با احتیاط مصرف شوند.
- داروی نورتریپتیلین می تواند باعث شود شما نتوانید لاغر شوید. بنابراین اگر در روند کاهش وزن هستید ممکن است این مسئله مانع از آن شود. اگر با این مسئله مشکل دارید با پزشک خود مشورت کنید و خودسرانه مصرف دارو را قطع نکنید.
- این دارو برای جلوگیری از افکار خودکشی یا اقدام به آن مفید است اما مطالعات نشان داده اند تعداد کمی از مصرف کننده های داروهای ضد افسردگی به خصوص افراد زیر 25 سال ممکن است دچار افسردگی شدید، اختلالات روانی یا اقدام به خودکشی شوند. بنابراین حتما به این مورد توجه داشته باشید و با پزشک مشورت کنید.
نحوه نگهداری از داروی نورتریپتیلین
- دارو را در دمای متعادل اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری کنید.
- دارو را در حمام و محیط های مرطوب نگهداری نکنید.
- دارو را دور از دسترس کودکان و حیوانات قرار دهید.
مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطالب زیر را به شما پیشنهاد می دهد:
- آیا داروی اس سیتالوپرام برای درمان افسردگی تجویز می شود؟
- تاثیر داروی فلووکسامین بر درمان افسردگی
- تاثیر داروی پروتریپتیلین بر درمان افسردگی
