یکی از مشکلاتی که می تواند باعث ایجاد احساس خستگی یا ضعف عمومی در فرد شود آستنیا (asthenia) می باشد. این مشکل می تواند باعث کمبود انرژی حرکتی یا خستگی ذهنی شود. آستنیا همچنین می تواند باعث شود فرد نتواند قسمتی از بدن خود را به درستی حرکت دهد. در ادامه این مقاله به آستنیا و دلایل بروز آن بیشتر خواهیم پرداخت.
آستنیا چیست؟
آستنیا وضعیتی است که در آن بدن دچار خستگی و ضعف عمومی می شود. آستنیا می تواند کل بدن و یا تنها قسمت خاصی از بدن را تحت تاثیر قرار دهد. به طور مثال آستنیا می تواند به شکل ضعف عمومی بدن یا ضعف ناحیه ای از بدن مانند بازوها یا پاها باشد. این اختلال ممکن است در اثر عفونت باکتریایی یا ویروسی مانند هپاتیت یا آنفولانزا نیز ایجاد شود. آستنیا به شکل موقتی یا مزمن ممکن است در بدن ظاهر شود.
علل بروز آستنیا چیست؟
دلایل بروز آستنیا می تواند به شرح زیر باشد:.
مشکلات زمینه ای در فرد
در برخی موارد وجود یک بیماری یا شرایط زمینه ای می تواند باعث ایجاد آستنیا شود. برخی از این مشکلات به شرح زیرند:
- افسردگی
- اضطراب
- آنفولانزا
- سلیاک
- کمبود خواب
- آپنه خواب
- مشکلات تیروئید
- سندروم خستگی مزمن
- کمبود ویتامین B-12
- دیابت تشخیص داده نشده یا کنترل نشده
- فیبرومیالژیا (fibromyalgia)
- نارسایی احتقانی قلب
- سکته
- حمله قلبی
- سرطان
پیری
افزایش سن و ورود به دوره کهنسالی باعث می شود شرایط جسمی افراد دچار تغییر شود و مشکلاتی برای بدن ایجاد گردد. مشکلات زیر می توانند باعث بروز آستنیا شوند:
- آرتروز
- بیماری های کلیوی
- بیماری کبدی
- بیماری های عضلانی خاص
- بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
- بیماری‌های موثر بر اعصاب یا ماهیچه ها
- آسیب‌های عصبی یا عضلانی
- بی‌خوابی و اختلالات خواب
عوارض جانبی برخی داروها
در بسیاری موارد آستنیا می تواند در نتیجه مصرف برخی داروها ایجاد شود. داروهای زیر می توانند در بروز آستنیا نقش داشته باشند:
- آنتی هیستامین ها
- داروهای ضد افسردگی
- آرامش بخش های ضعیف برای درمان اضطراب
- انجام شیمی درمانی
- مصرف بیش از حد ویتامین ها
علائم آستنیا
اختلال آستنیا چند علامت مشخص دارد و اگر این علائم را در خود مشاهده کردید بهتر است با پزشک خود در مورد آنها صحبت نمایید:
ضعف موضعی بدن
احساس ضعف در نقطه ای خاص از بدن یکی از علائم مشخص این بیماری است. اگر احساس ضعف در قسمتی از بدنتان دارید و نمی توانید آن ناحیه را به شکل درستی حرکت دهید به احتمال دچار آستنیا شده اید. نشانه های زیر نیز می توانند به شما در تشخیص این مشکل کمک کند:
- انقباض عضلانی
- گرفتگی عضلانی
- حرکت با تاخیر
- لرزش بدن یا لرزش غیر قابل کنترل
ضعف عمومی بدن
ضعف عمومی کل بدن را درگیر می کند. احساس خستگی کلی بدن مانند احساس خستگی ناشی از آنفولانزا است. گاهی نیز ممکن است ضعف عمومی بدن بدون احساس خستگی و تنها با علائمی مانند علائم آنفولانزا همچون تب و بدن درد باشد.
تشخیص آستنیا چگونه است؟
پزشک با بررسی علائم و سوالاتی در مورد زمان شروع علائم و سوالات جانبی می تواند علت اصلی ضعف را پیدا کند. گاهی نیز ممکن است لازم باشد پزشک با تجویز آزمایش خون و ادرار احتمال وجود عفونت یا تغییرات داخلی در بدن را بررسی نماید. در صورت وجود درد در بدن ممکن است لازم باشد پزشک از سونوگرافی، MRI و یا سی تی اسکن نیز استفاده کند. در صورتی که فرد مشکوک به حمله قلبی یا مغزی باشد ممکن است اسکن مغز و نوار قلب نیز لازم باشد.
آستنیا چگونه درمان می شود؟
درمان این اختلال به علت بروز آن بستگی دارد. با توجه به نوع مشکل درمان می تواند به شکل های زیر باشد:
درمان کم خونی
اگر آستنیا ناشی از کم خونی باشد مصرف مکمل آهن درمان آن است. نوع آهن باید به تجویز پزشک و با توجه به نیاز بدن شما باشد. اگر کم خونی بسیار شدید باشد شاید لازم به تزریق آهن باشد.
درمان کم آبی بدن
اگر آستنیا به دلیل کم آبی بدن باشد مصرف مایعات می تواند این مشکل را برطرف کند. اگر کم آبی بسیار شدید باشد ممکن است لازم باشد در مراکز درمانی با کمک سرم های درمانی وریدی، آب مورد نیاز به بدن رسانده شود.
حمله قلبی
اگر پس از حمله قلبی دچار خستگی شده اید باید حتما با پزشک مشورت کنید تا راه حل مناسبی را به شما ارائه دهد.
سرطان
اگر علت آستنیا سرطان باشد پزشک با توجه به شرایط شما، مرحله درمان و روش درمان مناسب ترین راه حل را به شما پیشنهاد می دهد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر احساس ضعف و خستگی شما بسیار آزار دهنده است و باعث کاهش کیفیت زندگی شما شده بهتر است به پزشک حتما مراجعه کنید. خستگی ناشی از برخی بیماری ها مانند سرماخوردگی و آنفولانزا موقتی هستند و با بهبود بیماری از بین می روند اما خستگی مفرط که عامل شناخته ای ندارد می تواند ناشی از آستنیا باشد و باید با پزشک در میان گذاشته شود. همچنین اگر تحت درمان یا مصرف دارو هستید و دچار این حالت شده اید باز هم نیاز است با پزشک مشورت کنید زیرا ممکن است نیاز به تغییر روند درمان داشته باشید.
مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطالب زیر را به شما پیشنهاد می دهد :
- علت خستگی و خواب آلودگی روزانه چیست؟
- سندروم خستگی مزمن
- راهکارهای موثر برای رفع خستگی بدن !
