بیماری میاستنی گراویس (MG) یک اختلال خود ایمنی است که در آن سیستم دفاعی بدن به بافت های خودی حمله می کند و باعث ضعف عضلات با درجات مختلف در فرد می گردد. این مشکل زمانی رخ می دهد که ارتباط بین سلول های عصبی و عضلات مختل شود. این عارضه نورولوژیکی است و مشخصه آن ضعف عضلات اسکلتی است و طی آن فقط عضلات به کار رفته در حرکت درگیر می شوند و نه عضلات غیر ارادی مانند قلب. در مقاله امروز به این بیماری بیشتر خواهیم پرداخت.
میزان مبتلایان به بیماری میاستنی گراویس
این بیماری شایع ترین اختلال اولیه انتقال عصبی عضلانی بر اساس آمار و ارقام بنیاد میاستنی گراویس آمریکا است. از آنجا که در کشور امریکا از هر 100 نفر، 14 تا 20 نفر به این بیماری مبتلا می شوند می توان گفت این بیماری نادر است. بیماری میاستنی گراویس می تواند در همه سنین رخ دهد اما در زنان زیر 40 سال و مردان بالای 60 سال شایع تر می باشد.
در کشور ما آمار دقیقی از مبتلایان به این بیماری در دسترس نیست اما در پژوهشی انجام شده در سال 2017 تخمین زده شد از هر 100 هزار نفر، 134 نفر به این بیماری مبتلا می باشند.
علائم بیماری میاستنی گراویس چیست؟
نشانه اصلی میاستنی گراویس ضعف در عضلات تحت کنترل است. فرد در اثر این بیماری دچار عدم انقباض عضلات می شود زیرا نمی تواند به ضربات عصبی پاسخ دهد. ضعف عضلانی ناشی از میاستنی گراویس با استفاده از عضله آسیب دیده بدتر می شود و با استراحت بهبود می یابد. علائم این بیماری می توانند به شرح زیر باشد:
- فلج صورت
- افتادگی پلک ها
- دید دوگانه (دو بینی)
- خستگی
- خشن شدن صدا
- مشکل در تنفس به دلیل ضعف عضلانی
- مشکل در صحبت کردن
- اختلال در بلع یا جویدن
- اختلال در راه رفتن از پله ها یا بلند کردن اجسام
همه این علائم ممکن است در فرد بروز پیدا نکند و فقط تعدادی از آنها در فرد دیده شود.
علل ابتلا به بیماری میاستنی گراویس
بیماری میاستنی گراویس به دلیل نوعی مشکل خود ایمنی ایجاد می شود. در اختلالات خود ایمنی سیستم ایمنی بدن به بافت سالم بدن حمله می کند. در اثر این فرآیند آنتی بادی های بدن (پروتئین هایی که به مواد مضر خارجی وارد شده به بدن حمله می کنند) به اشتباه اتصال عصبی عضلانی را مورد هدف قرار می دهند. در نتیجه این وضعیت غشای عصبی- عضلانی آسیب می بیند و باعث کاهش اثر ماده انتقال دهنده عصبی استیل کولین می گردد. استیل کولین ماده ای حیاتی است که نقش مهمی در ارتباط بین سلول های عصبی و عضلات ایفا می کند و در نتیجه کاهش آن، ضعف عضلانی ایجاد می شود.
هنوز مشخص نشده است این اختلال خود ایمنی چرا رخ می دهد اما طبق نظر انجمن دیستروفی عضلانی، برخی پروتئین های ویروسی یا باکتریایی ممکن است باعث شوند بدن به استیل کولین حمله کند.
آیا میاستنی گراویس عوارض شدیدی ایجاد می کند؟
این بیماری در مواردی که به آن بحران میاستنی می گویند می تواند بسیار خطرناک باشد. در این وضعیت مشکلات تنفسی می تواند برای فرد ایجاد شود. اگر فردی در تنفس و بلع خود دچار مشکل است باید هر چه سریعتر به اورژانس مراجعه نماید. افرادی که مبتلا به این بیماری هستند بیشتر در معرض خطر سایر اختلالات خود ایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید هستند.
تشخیص بیماری میاستنی گراویس چگونه است؟
اولین راه معاینات فیزیکی توسط پزشک برای تشخیص بیماری است. بررسی سوابق و آزمایشات مربوط به عصب شناسی نیز در ادامه انجام می شوند. برای تشخیص قطعی تر تست های مخصوصی نیز می تواند انجام شود که با توجه به وضعیت شخص تجویز می شوند.
درمان بیماری میاستنی گراویس چگونه است؟
درمان خاصی برای بیماری میاستنی گراویس وجود ندارد و درمان های موجود تنها می توانند علائم و فعالیت های سیستم ایمنی بدن را مدیریت و کنترل کنند:
استفاده از دارو
از داروهای کورتیکواستروئیدها و سرکوبکننده های سیستم ایمنی، برای کنترل و سرکوب سیستم ایمنی استفاده می شود. این داروها می توانند پاسخ ایمنی غیرطبیعی در این بیماری را کاهش دهند. همچنین از مهارکننده های کولین استراز مانند پیریدوستیگمین (Mestinon) برای بهبود و افزایش ارتباط بین عضلات و اعصاب استفاده می شود.
برداشتن غده تیموس
این غده بخشی از سیستم ایمنی بدن است و برداشتن آن می تواند کمک کننده باشد. در بسیاری موارد برداشتن تیموس می تواند باعث کاهش ضعف عضلانی شود.
تبادل پلاسما
به این عمل پلاسما فرزیس نیز می گویند و در آن پلاسمای خون بیمار تعویض می شود. با اینکار آنتی بادی های مضر از خون خارج می شوند و این کار می تواند به بهبود قدرت عضلات منجر شود. اثر پلاسما درمانی کوتاه مدت است زیرا بدن می تواند آنتی بادی های مضر را همچنان تولید کند.
ایمونوگلوبولین وریدی
از خون اهداکنندگان ایمونوگلوبولین وریدی می تواند بدست آید. نحوه عملکرد این روش چندان مشخص نیست اما بر ایجاد و عملکرد آنتی بادی ها موثر است.
تغییر سبک زندگی
با تغییرهای کوچک در سبک زندگی نیز می توان این بیماری را کنترل کرد:
- به اندازه کافی استراحت کنید.
- خود را درمعرض استرس قرار ندهید.
- از حرارت دوری کنید.
- اگر دچار دوبینی هستید و این مسئله شما را آزار می دهد با پزشک خود در مورد استفاده از چسب چشم مشورت نمایید.
مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطالب زیر را به شما پیشنهاد می دهد :
- با انواع بیماری های ریوی و نوع اثرگذاری آنها آشنا شویم
- انواع بیماری های تنفسی و علائم آنها
- بیماری چشم صورتی چیست؟
