ترایپوفوبیا به ترس و بیزاری از مجموعه ای سوراخ های کوچک، ناهمواری ها، برجستگی ها یا الگوهای منظم گفته می شود. افراد دچار این فوبیا با دیدن چیزهایی که دارای این ویژگی هستند دچار انزجار یا ترس می شوند. در ادامه این مقاله با ترایپوفوبیا بیشتر آشنا خواهید شد.
ترایپوفوبیا چیست؟
به ترایپوفوبیا “ترس از سوراخ ها” نیز گفته می شود اما همانطور که گفته شد گاهی نیز برجستگی و الگوهای منظم که به صورت خوشه ای در کنار هم قرارگرفته اند می توانند باعث این ترس شوند. زمانی که فرد دچار ترایپوفوبیا، با این اجسام و الگوها مواجه شود علائمی نظیر خارش، تهوع، تعریق، لرزش و یا حمله پانیک را ممکن است تجربه کند. ترایپوفوبیا ، فوبیای بصری است و حتی با دیدن شیئی با مشخصات گفته شده می تواند در فرد ایجاد اضطراب کند. این ترس با اینکه عجیب است اما بسیار رایج است هر چند بسیاری از داشتن این فوبیا بی اطلاع هستند.
محرک های ترایپوفوبیا
برخی از تحریک کننده های ترایپوفوبیا می توانند موارد زیر باشند:
- انار
- کندوی زنبور عسل
- حباب ها
- پوسته بذر گیاهان
- مرجان
- چشم حشرات
- اسفنج دریایی
- غلاف های بذر لوتوس
- سوارخ های گوشت فاسد یا در حال پوسیدگی
- میوه توت فرنگی
علل بروز ترایپوفوبیا چیست؟
علت ترس از حفره ها و سوراخ ها هنوز ناشناخته است و تحقیقات بسیاری پیرامون آن ادامه دارد. اما برخی یافته ها که در حد فرضیه می باشند به شرح زیرند:
منشاء تکاملی
یکی از محبوب ترین نظریه ها این مورد است. منشاء تکاملی یا علت های تکاملی اشاره به این دارد که ترایپوفوبیا واکنش تکاملی انسان به حالت ها یا اشیایی است که خطر یا بیماری به همراه دارند. به طور مثال انگل، بیماری های عفونی یا پوست های بیمار، می توانند دارای چنین سوراخ ها یا برآمدگی هایی باشند.
ارتباط با حیوان خطرناک
این فرضیه عنوان می کند این سوراخ ها و الگوهای منظم بسیار مشابه با الگوی پوست برخی حیوانات کشنده و سمی مانند تمساح، مار و… است. این ارتباط باعث می شود افراد مبتلا، به صورت ناخودآگاه یا غریزی برای دفاع و محافظت از خود دچار علائم ترایپوفوبیا شوند.
خصوصیات بصری الگوهای ترایپوفوبیا
برخی فرضیه ها نشان می دهند علت ترس از حفره ها و سوراخ های ریز ارتباطی با بیماری ها یا حیوانات ندارد و در واقع پاسخ طبیعی بدن به محرک بینایی است یا تنها نوعی فوبیا می باشد.
ارتباط با اختلالات دیگر
برخی دانشمندان معتقدند ترایپوفوبیا می تواند با وجود برخی بیماری ها مانند افسردگی و اضطراب در افراد مرتبط باشد. به این معنی که افراد مبتلا به این اختلالات این فوبیا را بیشتر تجربه کنند.
ترایپوفوبیا چگونه درمان می شود؟
ابعاد بسیاری از این بیماری هنوز ناشناخته هستند اما با این حال روش های مورد استفاده برای درمان این فوبیا باعث کاهش علائم آن شده اند. در ادامه به مهم ترین روش های درمانی این فوبیا اشاره خواهیم داشت:
درمان از طریق مواجهه
مواجهه درمانی یکی از موثرترین راه های درمانی این فوبیا است. در این روش فرد را به تدریج در معرض عامل ترس قرار می دهند. هدف از این کار این است که به مرور با عادی سازی علائم ترس را در فرد کاهش دهند. این کار به این صورت انجام می شود که ابتدا از فرد می خواهند عامل ترس را تصور کند. در مرحله بعد بیمار را در مواجهه با عکس هایی از عامل درس قرار می دهند و در مرحله بعد فرد با منبع ترس مواجه می شود و حتی ممکن است به لمس آن بپردازد. به این صورت فوبیای شخص می تواند درمان شود.
درمان شناختی رفتاری CBT
رفتار درمانی شناختی، روشی است که در آن درمانگر به تغییر افکار و رفتارهایی در فرد می پردازد که در بروز ترایپوفوبیا نقش دارند. در این روش درمانگر در مورد افکار غیرواقعی شخص با او به بحث می نشیند و آنها را با ایده های واقعی تر جایگزین می کند و باعث تغییراتی در نحوه تفکر و عمل فرد می شود. به طور مثال فرد مبتلا به ترایپوفوبیا احساس می کند آن چیزی که می بیند تهدید کننده یا خطرناک است و این مسئله باعث بروز ترس و احساسات منفی در او می گردند. درمانگر بر روی این نکات تمرکز می کند و سعی می کند این نگاه را تغییر دهد.
استفاده از تکنیک های آرامش بخش
در برخی موارد تکنیک های آرامش بخش مانند ریلکس کردن، برای کاهش ترس، اضطراب و انزجار می تواند مفید واقع شود. تنفس عمیق، تجسم و شل کردن عضلات می توانند باعث شوند فرد ترس خود را کنترل کند. به طور مثال فرد مبتلا می تواند در مواجهه با محرک های ترایپوفوبیا به تصویری زیبا و دوست داشتنی فکر کند تا حالت ترس و انزجار در او کاهش یابد.
استفاده از دارو
داروی مشخصی برای درمان این فوبیا وجود ندارد. دارودرمانی مربوط به افرادی است که دچار افسردگی و اضطراب می باشند. در این موارد داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب تجویز می شوند.
سخن پایانی
ترایپوفوبیا می تواند در حد یک انزجار ساده از دیدن محرک های این فوبیا باشد یا در حدی شدید باشد که اختلالاتی را در زندگی فرد ایجاد کند. این اختلال و علائمش بلند مدت هستند و اگر منجر به مشکلاتی در زندگی فرد شده اند باید درمان شوند. بنابراین اگر نیاز به درمان آن داشتید حتما با یک مشاور و درمانگر مشورت نمایید.
مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطالب زیر را به شما پیشنهاد می دهد :
- فیلوفوبیا یا عشق هراسی؛ علل و علائم آن
- توکوفوبیا یا ترس از بارداری و زایمان چیست؟
- فوتوفوبیا چیست و چگونه درمان می شود؟
