هیپوکسمی یا کاهش اکسیژن خون زمانی اتفاق می افتد که میزان اکسیژن در خون از حد طبیعی کمتر باشد. اگر سطح اکسیژن در خون پایین بیاید آسیب های جدی به سلامتی وارد می شود. سلول های خونی اکسیژن را به سرتاسر بدن می رسانند و به حفظ سلامت ارگان های بدن کمک می کنند. با این وجود، منابع خارجی بر این امر تاکید می ورزند که هیپوکسمی می تواند عملکرد قلب و مغز را مختل کند و خطر مرگ را در پی دارد. به همین دلیل به محض بروز علائم پایین آمدن اکسیژن در خون باید برای درمان اقدام شود.
علت کاهش اکسیژن خون چیست؟
شرایط مختلفی وجود دارند که می توانند در توانایی بدن برای جذب اکسیژن اختلال ایجاد کنند. برخی از شایع ترین علل هایپوکسمی به شرح زیرند:
- بیماریهای قلبی از جمله نقایص قلبی
- بیماری های ریوی مانند آسم، آمفیزم و برونشیت
- زندگی در مکان هایی با ارتفاع زیاد
- استفاده از داروهای ضد درد قوی که تنفس را کند می کنند
- ابتلا به آپنه خواب (اختلال در تنفس در هنگام خواب)
- ابتلا به التهاب یا زخم بافت ریه (مانند فیبروز ریوی)
- استفاده از سیگار یا دخانیات
- زندگی در مکان ها یا شهرهای آلوده
علائم هیپوکسمی
اکنون ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که علائم کاهش اکسیژن خون چیست! در پاسخ به این سوال باید بگوییم، علائم زیر در اثر هیپوکسمی رخ می دهند:
- سردرد
- تنگی نفس
- ضربان قلب سریع
- سرفه کردن
- خس خس کردن
- گیجی
- رنگ آبی در پوست، ناخن ها و لب ها
عوارض کاهش اکسیژن خون
اگر خون اکسیژن کافی نداشته باشد، نمی تواند اکسیژن را به اندام ها و بافت هایی که به آن نیاز دارد برساند. این وضعیت بر قلب و مغز اثر می گذارد و باعث بروز سکته قلبی یا سکته مغزی می شود. عوارض دیگر این امر به شرح زیر هستند:
- ابتلا به افسردگی و سایر اختلالات خلقی
- خستگی مزمن
- ابتلا به سردردهای مزمن
- ابتلا به فشار خون بالا
- ابتلا به فشار خون ریوی
- افزایش ضربان قلب
- نارسایی قلبی
تشخیص کاهش اکسیژن خون
برای تشخیص هیپوکسمی، پزشک معاینه فیزیکی انجام می دهد تا قلب و ریه های را بررسی کند. ناهنجاری در این اندام ها می تواند باعث پایین آمدن اکسیژن خون شود. همچنین، کاهش میزان اکسیژن در خون می تواند رنگ پوست، لب ها و ناخن ها را تغییر دهد. آزمایشاتی که برای تشخیص هیپوکسمی به کار برده می شوند به شرح زیرند:
- اکسی متری پالس: حسگری که روی انگشت قرار می گیرد تا میزان اکسیژن خون را اندازه گیری کند. پالس اکسی متری بدون درد و غیر تهاجمی است. بسیاری از پزشکان هر بار که بیمار ویزیت می شود از آن استفاده می کنند.
- آزمایش گاز خون شریانی: از سوزن برای گرفتن نمونه خون از شریان بیماری برای اندازه گیری میزان اکسیژن خون استفاده می شود.
- سایر تست های تنفسی: تست های دیگر شامل تنفس در لوله های متصل به رایانه یا ماشین های دیگر هستند.
درمان کاهش اکسیژن خون
درمان هیپوکسمی با هدف افزایش سطح اکسیژن در خون انجام می شود. پزشکان می توانند از داروهای خاصی برای درمان بیماریهای زمینه ای که باعث هیپوکسمی می شوند استفاده کنند. این داروها اغلب از طریق دستگاه استنشاقی به بدن وارد می شوند و به بیمار این امکان را می دهند تا بهتر نفس بکشد.
در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است اکسیژن درمانی را تجویز کند. افراد معمولاً اکسیژن اضافی را از طریق دستگاهی که به بیرون بینی چسبانده شده است، یا از طریق ماسک تنفسی دریافت می کنند. مکان و مدت زمانی که افراد تحت اکسیژن درمانی قرار می گیرند بر اساس نیازهای فردی است. گاهی بیمار مجبور است تا دستگاه اکسیژن را خریداری کند و در خانه مورد استفاده قرار دهد.
سوالات پرتکرار
در این قسمت تلاش می کنیم تا به سوالات پرتکرار شما پاسخ دهیم.
کاهش اکسیژن در کرونا
کرونا یکی از بیماری های مزمن ریوی است که می توان به طور مستقیم بر ریه اثر بگذارد و همین امر باعث هیپوکسمی می شود و خطر مرگ را در پی دارد. در این بیماری بافت ریوی دچار عفونت می شود و اگر میزان درگیری ریه افزایش پیدا کند، فرد جان خود را از دست می دهد.
کاهش اکسیژن در خواب
معمولا کسانی که به آپنه خواب مبتلا هستند، در زمان خواب با کاهش سطح اکسیژن رو به رو می شوند و همین امر می تواند خواب آنها را مختل کند. استفاده از دستگاه سی پپ یکی از راهکارهایی است که به این افراد پیشنهاد می شود.
کاهش اکسیژن بعد از واکسن
عوارض جانبی رایجی که پس از واکسن در بدن رخ می دهند عبارتند از سردرد، دردهای ماهیچه ای و خستگی. تا به حال عوارضی ناشی از پایین آمدن اکسیژن در خون پس از تزریق واکسن گزارش نشده است.
کاهش اکسیژن خون در بارداری
در اواخر دوران بارداری زن سنگین می شود و همین امر سبب می شود که احساس تنگی نفس کند. اما این امر به معنای کاهش اکسیژن نیست. کاهش اکسیژن در دوران بارداری می تواند بسیار خطرناک باشد. به همین دلیل چک آپ ماهیانه اهمیت بسیار زیادی دارد و به حفظ سلامتی مادر و جنین کمک می کند.
مکمل برای تقویت ریه
