در سال های اخیر در بیشتر مناطق دنیا موج گرما تبدیل به تهدیدی برای مردم شده است. این رخداد طبیعی می تواند همانند بسیاری رخدادهای دیگر تبعات خطرناکی برای انسان ها داشته باشد. در ادامه این مقاله با پدیده موج گرما و راه های مقابله با آن بیشتر آشنا خواهید شد.
موج گرما چیست؟
به دوره طولانی مدت دمای بالا و غیرعادی در یک منطقه، موج گرما گفته می شود. اینکه میزان حرارت تا چه باید بالا رود تا بگوییم با موج گرما طرف هستیم چندان مشخص نیست. این معیار می تواند بر اساس میانگین دمای یک منطقه سنجیده شود. به طور مثال هر منطقه یک میانگین دمایی دارد و زمانی می توانیم بگوییم آن منطقه با موج گرما مواجه شده که دما از این میانگین بالاتر رود.
موج گرما پدیده ای است که به طور معمول چند روز به طول می انجامد و دما در این زمان نسبت به میانگین دمای آن منطقه 10 درجه بالاتر می رود.
به طور معمول موج گرما زمانی به وجود می آید که هوا پایدار باشد. در این مواقع یک سامانه پرفشار و فرونشینی، از حرکت هوای نزدیک زمین به سمت بالا جلوگیری می نماید. این سامانه پرفشار در واقع مانند سد یا درپوشی است که هوای گرم زمین را در خود حبس می کند. با توجه به این وضعیت زمانی که هوای گرم از محدوده زمین خارج نشود باران نمی بارد و هیچ تغییری رخ نمی دهد تا از گرم شدن هوا جلوگیری نماید.
موج گرما چه افرادی را تهدید می کند؟
موج گرما می تواند باعث آزار و بروز مشکلات برای بسیاری افراد شود اما برای کودکان، افراد سالخورده و بیماران می تواند تهدیدکننده تر باشد. افراد عادی نیز در صورت عدم توجه به هشدار ها و قرارگیری بیش از حد در معرض گرما می توانند به بیماری های ناشی از موج گرما مبتلا شوند که عوارض شدیدی دارند. گرمای شدید در سال های اخیر بیشتر از سایر رویدادهای آب و هوایی مانند سیل و … باعث مرگ و میر شده است و بیشترین تلفات انسانی را داشته است.
علائم گرمازدگی چیست؟
اولین نشانه گرمازدگی این است که دمای اصلی بدن به بالاتر از 104 درجه فارنهایت برود. بعد از این افزایش دما فرد دچار غش می شود. در کنار این دو نشانه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سردرد
- تشنج
- تهوع و استفراغ
- سرگیجه و سبکی سر
- تنفس سریع و کم عمق
- قرمز، گرم و خشک شدن پوست
- عدم تعریق با وجود گرما
- گرفتگی عضلات یا ضعف عضله
- ضربان سریع قلب (به شکل قوی یا ضعیف)
- تغییرات رفتاری مانند بد رفتاری و سردرگمی
نکات مهم در هنگام مواجهه با موج گرما
در مواجهه با موج گرما بهتر است به نکات زیر توجه نمایید:
نوشیدن آب کافی
نوشیدن آب یکی از مهم ترین راه ها برای مقابله با موج گرماست. گرمای شدید باعث تعریق بسیار می شود و به همین دلیل باید تا می توانید آب بنوشید حتی اگر احساس نیاز نمی کنید. آب نوشیدن خصوصا در بیرون منزل بسیار توصیه می شود که تعریق بیشتری دارید.
مراقبت از کودکان و حیوانات
در زمانی که با موج گرما مواجه هستید به هیچ عنوان کودک یا حیوان خانگی خود را در ماشین یا محلی دربسته که در معرض نور خورشید است تنها نگذارید. حتی در خانه نیز توجه داشته باشید آب کافی در دسترس کودک یا حیوان باشد و هوای خانه نیز متعادل باشد.
بیرون نرفتن در ساعات اوج گرما
ساعات اوج گرما بین 10 صبح تا 4 بعد از ظهر است. سعی کنید در این ساعات در منزل بمانید و اگر چاره ای برای خروج ندارید در فضاهای باز زیاد به سر نبرید و یا فعالیت فیزیکی زیادی در فضای باز نداشته باشید.
دوری از نور خورشید
سعی کنید اگر در خانه هستید پرده های خانه را بکشید. همچنین اگر به ناچار در فضای باز به سر می برید سعی کنید در نقاطی بایستید که سایه دارند. حتما از کلاه، چتر و کرم های ضد آفتاب در فضای باز استفاده نمایید.
دقت به رژیم روزانه
سعی کنید برای مقابله با موج گرما، وعده های بیشتر اما سبک تر غذایی داشته باشید. در رژیم خود به جای استفاده از غذاهای حاوی کربوهیدرات ساده از مواد غذایی مغذی و حاوی آب مانند میوه ها و سبزیجات استفاده کنید.
از مصرف الکل، نوشابه ها (خصوصا انرژی زا)، قهوه و سایر نوشیدنی های کافئین دار نیز جلوگیری نمایید زیرا باعث کم آبی بدن می شوند.
استفاده از لباس های مناسب
در موج گرما از لباس های گشاد، سبک، تنفس پذیر با رنگ روشن استفاده کنید. در صورت استفاده از کلاه نیز توجه داشته باشید عبور هوا از آن به راحتی امکان پذیر باشد.
استفاده از روش های خنک کننده
اگر احساس کردید تحمل گرما بسیار سخت شده می توانید از روش های زیر استفاده کنید:
- دوش آب سرد بگیرید.
- دستمال خیس روی پیشانی قرار دهید.
- از آب پاش حاوی آب سرد برای آب پاشیدن روی پوست استفاده کنید.
مراجعه به پزشک
اگر علائمی مانند تپش قلب، غش کردن، سردرد، اسهال، استفراغ، احساس گیجی، کرامپ عضلات داشتید حتما به پزشک مراجعه نمایید.
مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطلب زیر را به شما پیشنهاد می دهد :
- گرمازدگی چند روز طول می کشد؟
