سرطان پوست به رشد غیرطبیعی سلول های پوست گفته می شود. بسیاری از افراد فکر می کنند این سرطان اغلب مواقعی رخ می دهد که پوست در معرض آفتاب قرار دارد، اما باید بدانید این تفکر اشتباه است و این شکل در مناطقی که آفتاب شدید نیست نیز دیده می شود. به طور کلی، سه نوع عمده سرطان پوست وجود دارد : کارسینوم سلول بازال، کارسینوم سلول سنگفرشی و ملانوم.
در منابع خارجی آمده است که شما می توانید با محدود کردن یا اجتناب از قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) خطر ابتلا به سرطان پوست را کاهش دهید. تشخیص زودهنگام سرطان پوست احتمال را برای درمان موفق آمیز سرطان کاهش می دهد.
علائم سرطان پوست
سرطان پوست عمدتاً در قسمت هایی از پوست ایجاد می شود که در معرض آفتاب قرار دادند این قسمتها شامل این موارد هستند: پوست سر، صورت، لب ها، گوش ها، گردن، سینه، بازوها و دست ها و در پاها. بررسی ها نشان می دهند که این سرطان می تواند در مناطقی که نور به ندرت به آن ها نیز می رسدایجاد شود مانند کف دست، زیر ناخن های دست یا پا و ناحیه تناسلی !
سرطان پوست در تمامی افراد بار هر رنگ پوستی حتی افرادی که دارای رنگ های تیره تر هستند، رخ می دهد. زمانی که ملانوما در افرادی که پوست تیره دارند رخ می دهد، احتمال بروز آن در مناطقی که به طور معمول در معرض نور خورشید نیستند بیشتر است، مانند کف دست ها و کف پاها بیشتر است.
علائم و نشانه های کارسینوم سلول بازال
کارسینوم سلول بازال معمولاً در مناطقی از بدن که در معرض نور خورشید قرار دارند، مانند گردن یا صورت رخ می دهد. کارسینوم سلول بازال به صورت زیر ظاهر می شود:
- برآمدگی مرواریدی یا مومی شکل
- ضایعه ای مسطح، گوشتی رنگ یا قهوه ای
- خونریزی یا زخم دلمه‌ای که یا بهبود می‌یابد ویا عود می‌کند .
علائم و نشانه های کارسینوم سلول سنگفرشی
اغلب، کارسینوم سلول سنگفرشی در مناطقی از بدن که در معرض آفتاب قرار دارند، مانند صورت، گوش ها و دست ها رخ می دهد. افرادی که پوست تیره‌تری دارند بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سلول سنگفرشی در مناطقی هستند که اغلب در معرض نور خورشید نیستند. کارسینوم سلول سنگفرشی به صورت زیر ظاهر می شود:
- یک ندول سفت و قرمز
- یک ضایعه صاف با سطح پوسته پوسته شده
علائم و نشانه های ملانوما
ملانوما می تواند در هر جایی از بدن فرد ایجاد شود، گاهی این بیماری به صورت خال بروز پیدا می کند. ملانوما اغلب در صورت یا تنه مردان ظاهر می شود. در زنان، این نوع سرطان بیشتر در قسمت پایین ساق پا ایجاد می شود. این بیماری هم در مردان و هم در زنان، می تواند روی پوستی که در معرض نور خورشید قرار نگرفته است ایجاد شود. ملانوما می تواند افراد با هر رنگ پوستی را تحت تاثیر قرار دهد. در افرادی که رنگ پوست تیره‌تری دارند، ملانوما در کف دست یا کف پا یا زیر ناخن‌های دست یا پا ایجاد می‌شود. علائم ملانوما عبارتند از:
- یک لکه قهوه ای بزرگ با لکه های تیره تر
- خالی که تغییر رنگ، اندازه یا احساس دارد یا خونریزی دارد .
- یک ضایعه کوچک با حاشیه نامنظم و قسمت هایی که قرمز، صورتی، سفید، آبی یا سیاه به نظر می رسند.
- ضایعه دردناکی که خارش یا سوزش دارد .
- ضایعات تیره روی کف دست، کف پا، نوک انگشتان دست یا پا، یا روی غشاهای مخاطی پوشاننده دهان، بینی، واژن یا مقعد
علائم و نشانه های سرطان های کمتر شایع پوست
سایر انواع سرطان پوست که کمتر شایع هستند عبارتند از:
- سارکوم کاپوزی: این نوع نادر سرطان پوست در رگ های خونی پوست ایجاد می شود و باعث ایجاد لکه های قرمز یا بنفش بر روی پوست یا غشاهای مخاطی می شود. سارکوم کاپوزی عمدتاً در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افراد مبتلا به ایدز، و در افرادی که از داروهای خاص استفاده می‌کنند که ایمنی طبیعی آنها را سرکوب می‌کنند، مانند افرادی که تحت پیوند عضو قرار گرفته‌اند، رخ می‌دهد.
- کارسینوم سلول مرکل: کارسینوم سلول مرکل باعث ایجاد گره های سفت و براقی می شود که روی پوست و یا فقط در زیر پوست و در فولیکول های مو ایجاد می شوند. کارسینوم سلول مرکل اغلب در سر، گردن و تنه دیده می شود.
- کارسینوم غدد سباسه: این سرطان غیر معمول و تهاجمی از غدد چربی در پوست منشا می گیرد. کارسینوم غدد سباسه که معمولاً به صورت ندول‌های سخت و بدون درد ظاهر می‌شوند می‌توانند در هر جایی ایجاد شوند، اما بیشتر روی پلک اتفاق می‌افتند، جایی که اغلب با سایر مشکلات پلک اشتباه گرفته می‌شوند.
علل ایجاد سرطان پوست
سرطان پوست زمانی رخ می دهد که خطاها (جهش) در DNA سلول های پوست رخ دهد. جهش ها باعث می شوند که سلول ها خارج از کنترل رشد کنند و توده ای از سلول های سرطانی را تشکیل دهند.
سلول های دخیل در سرطان پوست
سرطان پوست در لایه بالایی پوست ( اپیدرم ) شروع می شود. اپیدرم یک لایه نازک است که پوششی محافظ از سلول های پوستی را فراهم می کند. اپیدرم شامل سه نوع سلول اصلی است:
- سلول های سنگفرشی: این سلول ها درست زیر سطح بیرونی پوست قرار دارند و به عنوان پوشش داخلی پوست عمل می کنند.
- سلول های پایه: این سلول ها که سلول های پوستی جدید را تولید می کنند و در زیر سلول های سنگفرشی قرار دارند.
- ملانوسیت ها: ملانوسیت ها که ملانین (رنگدانه ای که به پوست رنگ طبیعی می دهد) را تولید می کنند در قسمت پایین اپیدرم قرار دارند. ملانوسیت ها زمانی که زیر نور خورشید هستید ملانین بیشتری تولید می کنند تا به محافظت از لایه های عمیق تر پوست کمک کنند.
خرید کرم ضد آفتاب
انواع کرم ضد آفتاب در سایت داروخانه آنلاین به شرح زیر هستند:
- کرم ضد آفتاب SPF50 پوست چرب و جوشدار پیکسل
- کرم ضدآفتاب SPF50 پوست خشک و حساس پیکسل
- کپسول سولاریس درمکس
- کرم ضد آفتاب SPF50 درماتیپیک مناسب پوست خشک و نرمال
اشعه ماوراء بنفش و سایر علل بالقوه
بیشتر آسیب به DNA در سلول های پوست ناشی از اشعه ماوراء بنفش (UV) است که در نور خورشید و در نورهای مورد استفاده در برنزه کردن یافت می شوند. اما مطالعات نشان می دهند که این نوع سرطان وقتی حتی فرد در معرض نور خورشید نیز رح می دهد. این امر نشان می دهد که عوامل دیگری نیز هستند که در خطر ابتلا به سرطان پوست نقش دارند، به طور مثال دانشمندان به این موضوع اشاره می کنند که قرار گرفتن در معرض مواد سمی یا داشتن شرایطی که سیستم ایمنی فرد را تضعیف می کند خطر ابتلا به این سرطان را افزایش می دهند.
عوامل خطرناک ابتلا به این سرطان
عواملی که خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهند عبارتند از:
- پوست روشن. هر کسی، صرف نظر از رنگ پوست، احتمال دارد به سرطان پوست مبتلا شود. با این حال، داشتن رنگدانه (ملانین) کمتر در پوست محافظت کمتری در برابر اشعه های مضر UV ایجاد می کند. اگر موهای بور یا قرمز و چشمان روشن دارید و به راحتی دچار کک و مک یا آفتاب سوختگی می شوید، احتمال ابتلا به سرطان پوست در شما بسیار بیشتر از افرادی است که پوست تیره تری دارند.
- سابقه آفتاب سوختگی. داشتن یک یا چند آفتاب سوختگی تاول دار در دوران کودکی یا نوجوانی، خطر ابتلا به سرطان پوست را در بزرگسالی افزایش می دهد. آفتاب سوختگی در بزرگسالی هم یک عامل خطرناک است.
- قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید. هر فردی که زمان زیادی را زیر نور خورشید می گذراند احتمال زیادی داد که به سرطان پوست مبتلا شود، به خصوص اگر پوست با کرم ضد آفتاب یا استفاده نکند. برنزه کردن، از جمله قرار گرفتن در معرض لامپ ها و تخت های برنزه کننده نیز شما را در معرض خطر ابتلا قرار می دهد.
- آب و هوای آفتابی یا مرتفع: افرادی که در آب و هوای آفتابی و گرم زندگی می کنند نسبت به افرادی که در آب و هوای سردتر زندگی می کنند در معرض نور خورشید بیشتری قرار دارند. زندگی در ارتفاعات بالاتر، جایی که نور خورشید قوی تر است، می تواند این افراد را در معرض تشعشعات بیشتری قرار دهد.
- خال ها: افرادی که دارای خال های زیاد یا خال های غیرطبیعی به نام خال های دیسپلاستیک هستند در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست هستند. این خال‌های غیرطبیعی ( که نامنظم به نظر می‌رسند و عموماً بزرگ‌تر از خال‌های معمولی هستند ) بیشتر از سایرین احتمال سرطانی شدن دارند. اگر سابقه خال های غیرطبیعی دارید، به طور مرتب آنها را چک کنید .
- ضایعات پوستی : داشتن ضایعات پوستی به نام کراتوز اکتینیک می تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. این توده‌های پیش سرطانی پوست معمولاً به صورت لکه‌های خشن و پوسته‌دار ظاهر می‌شوند که از رنگ قهوه‌ای تا صورتی تیره متغیر است. آنها بیشتر در صورت، سر و دست افراد با پوست روشن که پوست آنها از آفتاب آسیب دیده است، شایع تر است.
- سابقه خانوادگی سرطان پوست: اگر یکی از والدین یا خواهر یا برادر شما سرطان پوست داشته باشد، احتمال خطر ابتلا به این بیماری را در شما افزایش می دهد.
- سیستم ایمنی ضعیف: افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست هستند. معمولا افراد مبتلا به HIV/AIDS و کسانی است که پس از پیوند عضو از داروهای ضعیف کننده سیستم ایمنی استفاده می کنند، در معرض این سرطان هستند.
- قرار گرفتن در معرض تشعشع: افرادی که برای بیماری های پوستی مانند اگزما و آکنه تحت پرتو درمانی قرار گرفتند، احتمال خطر ابتلا به سرطان پوست در آن ها به ویژه کارسینوم سلول بازال را افزایش دهند.
- قرار گرفتن در معرض مواد خاص: قرار گرفتن در معرض برخی مواد، مانند آرسنیک، خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد.
جلوگیری از ابتلا به این سرطان
بیشتر سرطان های پوست قابل پیشگیری هستند. برای محافظت از خود، این نکات پیشگیری از سرطان پوست را انجام دهید :
- در وسط روز از نور خورشید دوری کنید.
- در تمام طول سال از ضد آفتاب استفاده کنید.
- لباس محافظ بپوشید.
- عینک آفتابی را فراموش نکنید.
- از سولاریوم خودداری کنید.
تشخیص سرطان پوست
برای تشخیص سرطان پوست کارهای زیر صورت می گیرند:
- بررسی پوست : پزشک به پوست شما نگاه می کند تا تشخیص دهد که آیا تغییرات پوستی شما احتمالاً سرطان پوست است یا خیر. احتمال دارد برای تایید این تشخیص به آزمایشات بیشتری نیاز باشد.
- بیوپسی پوست : پزشک نمونه ای از پوست مشکوک را برای آزمایش سرطان پوست برمیدارد. بیوپسی می تواند مشخص کند که آیا شما سرطان پوست دارید یا خیر، و یا به چه نوع سرطان پوستی مبتلا هستید.
درمان سرطان پوست
گزینه های درمانی برای سرطان پوست و ضایعات پوستی پیش سرطانی معروف به کراتوز اکتینیک بسته به اندازه، نوع، عمق و محل ضایعات متفاوت هستند. برخی از درمان ها برای این نوع سرطان به شرح زیرند:
- انجماد: پزشک کراتوزهای اکتینیک و برخی سرطان‌های کوچک و اولیه پوست را با انجماد با نیتروژن مایع (کرایوسرجری) از بین می برد.
- جراحی: این نوع درمان برای هر نوع سرطان پوست مناسب است . پزشک بافت سرطانی و حاشیه اطراف پوست سالم را برش می دهد . البته در برخی موارد یک برش گسترده ( برداشتن پوست طبیعی اضافی اطراف تومور ) توصیه شود.
- جراحی موهس: این روش برای سرطان‌های شدید، عودکننده یا سرطان هایی که سخت‌تر درمان می‌شوند ( کارسینوم سلول‌های پایه و سنگفرشی) استفاده می شود . در طول این جراحی، پزشک لایه به لایه پوست را برمی دارد و هر لایه را زیر میکروسکوپ بررسی می کند تا زمانی که هیچ سلول غیر طبیعی باقی نماند.
- کورتاژ و الکترودیکاسیون یا کرایوتراپی: پس از برداشتن بیشتر توده، پزشک لایه‌های سلول‌های سرطانی را با استفاده از دستگاهی با تیغه دایره‌ای (کورت) می‌تراشد. یک سوزن الکتریکی سلول های سرطانی باقی مانده را از بین می برد.
روش های درمانی دیگر
- پرتو درمانی
- شیمی درمانی
- درمان فوتو دینامیک
- درمان بیولوژیکی
خرید قرص پوست، مو و ناخن
برای خرید قرص پوست، مو و ناخن می توانید به سایت داروخانه آنلاین مراجعه کنید:
مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطالب زیر را به شما پیشنهاد می دهد :
- نکات طلایی برای شناخت بیماری روزاسه پوستی !
- ترک پوستی در اثر چه عواملی بر روی پوست به وجود می آید؟
- اسکالپ سر یا میکروپیگمنتیشن پوست سر چیست؟
نویسنده و گردآورنده: پرستو رجبی
