معده درد ممکن است به شکل های متفاوت در هر فردی رخ دهد. بسیاری عوامل می توانند باعث بروز معده درد در افراد شوند. معده درد می تواند بر اثر دلیل ساده ای مانند حساسیت به یک غذا ایجاد شود و یا ناشی از بیماری خاصی باشد. در مقاله امروز به دلایل بروز معده درد خواهیم پرداخت.
شما می توانید جهت خرید قرص دستگاه گوارش از طریق وب سایت داروخانه آنلاین اقدام نمایید.
دلایل معده درد
دلایل متعددی می توانند باعث بروز معده درد در افراد شوند. این دلایل می توانند موارد زیر باشند:
استفاده از برخی مواد غذایی
غذاهای اسیدی
برخی غذاهای اسیدی مانند گوجه فرنگی یا آبمیوه ها می توانند باعث تحریک معده شوند. بنابراین اگر با خوردن غذاهای اسیدی دچار معده درد می شوید باید آنها را با مواد غذایی دیگر جایگزین کنید.
مسمومیت غذایی
اگر در غذا، ویروس، باکتری و انگل وجود داشته باشد فرد ممکن است دچار مسمومیت غذایی شود. اسهال، استفراغ، حالت تهوع، کمبود انرژی و افزایش درجه حرارت بدن از علائم مسمومیت هستند و در کنار معده درد رخ می دهند.
غذاهای نفاخ
برخی از مواد غذایی مانند حبوبات، پیاز و کلم می توانند باعث افزایش گاز معده شوند. همچنین آدامس جویدن و غذا خوردن با دهان باز نیز می تواند باعث بلع هوا و بروز نفخ گردد.
سوء هاضمه
زمانیکه اسید معده دیواره پوششی معده را تحریک کند سوء هاضمه ایجاد می شود. برخی مواد کافئین دار، پرچرب، و نوشیدنی های شیرین یا الکلی می توانند باعث سوء هاضمه شوند. سوء هاضمه با خودداری از مصرف این غذاها درمان می شود اما می توان از داروهای بدون نسخه آنتی اسید برای درمان این مشکل نیز استفاده کرد.
ادویه ها
برخی ادویه ها مانند فلفل چیلی به دلیل داشتن ماده ای به نام کپسایسین می تواند باعث احساس گرما و سوزش معده شود.
کافئین
کافئین موجود در چای و قهوه می تواند باعث تحریک معده و بروز معده درد در برخی افراد شود. اگر با خوردن چای و قهوه دچار معده درد می شوید بهتر است قهوه و چای بدون کافئین را جایگزین آن سازید.
لاکتوز
در برخی افراد بدن در تجزیه قند لاکتوز ناتوان است و دچار عدم تحمل لاکتوز می گردد. این مسئله می تواند باعث اسهال، تولید گاز در دستگاه گوارش، نفخ و درد شکم شود. عدم تحمل لاکتوز درمانی ندارد. فرد باید لبنیات بدون لاکتوز مصرف کند و یا از داروهای کمک کننده به هضم لاکتوز استفاده کند. برخی ممکن است فقط به شیر حساسیت داشته باشند و دچار مشکلات گوارشی شوند. در این حالت می توانند محصولات لبنی دیگر مانند ماست را جایگزین شیر سازند.
مصرف بیش از حد غذا
زیاده روی در مصرف غذا می تواند باعث معده درد شود. اگر پس از خوردن حجم زیادی غذا دچار معده درد می شوید عامل آن میزان غذایی است که مصرف کرده اید.
الکل
مصرف الکل در برخی افراد می تواند باعث سوزش سر دل و ایجاد نفخ گردد.
آلرژی غذایی
زمانیکه بدن به یک غذا حساسیت داشته باشد معده درد به همراه علائمی مانند تورم دهان و گلو، و سوزش سوزن شدن گلو رخ می دهد. صدف، ماهی، تخم مرغ، شیر، بادام زمینی و سایر مغزهای خوراکی از جمله غذاهایی هستند که ممکن است باعث حساسیت غذایی شوند. دقت داشته باشید آلرژی ممکن است در مواردی به شوک و حتی مرگ منجر شود. بنابراین اگر دچار علائم شدید حساسیت غذایی شدید سریع به پزشک مراجعه کنید.
بیماری ها
وجود برخی بیماری ها نیز می تواند باعث بروز معده درد گردد:
بیماری التهابی روده
این بیماری زمانیکه سیستم ایمنی بدن بیش از حد فعال شود و باعث التهاب روده شود ایجاد می شود. این بیماری ترکیبی از دو بیماری به نام های کولیت اولسراتیو (UC) و بیماری کرون است. بیماری التهابی روده اگر چه مستقیم روی معده تاثیر نمی گذارد اما درد شکم، حالت تهوع، درد مفاصل، اسهال و بثورات پوستی به همراه دارد. این بیماری با تجویز دارو و اصلاح سبک زندگی می تواند کنترل شود.
سندرم روده تحریک پذیر
سندرم روده تحریک پذیر باعث معده درد و نفخ می شود. این بیماری شایع است و روی روده بزرگ اثر دارد. افراد مبتلا ممکن است به صورت متناوب دچار اسهال و یبوست نیز بشوند. علائم این بیماری می تواند روزها، هفته ها یا ماه ها ادامه یابد و در بسیاری مواقع پس از غذا خوردن رخ ندهد.
رژیم غذایی، هورمون ها، استرس و عفونت می توانند در بروز این بیماری موثر باشند. برای درمان پزشک با تجویز دارو، تغییر رژیم غذایی و اصلاح سبک زندگی این بیماری را کنترل می کند. همچنین ترک الکل، خودداری از مصرف نوشیدنی های شیرین، آهسته غذا خوردن، اجتناب از مصرف غذاهای پرچرب و فرآوری شده می توانند در کنترل این بیماری موثر باشند.
گاستریت
در بدن انسان غذا به کمک مایعی (شیره های گوارشی) که حاوی مقدار بالایی اسید است هضم می شود. گاستریت زمانی ایجاد می شود که این شیره های گوارشی از سد محافظ معده عبور کنند و پوشش آن را تحریک کنند. به گاستریت التهاب و ورم معده نیز می گویند. بیماری گاستریت می تواند به دلیل وجود باکتری، استفاده از داروهای مسکن مانند ایبوپروفن، مصرف الکل و استرس ایجاد شود. این بیماری را پزشک با تجویز داروهای آنتی اسید درمان می کند. در صورت ابتلا به این بیماری حتما باید به پزشک مراجعه شود زیرا ممکن است گاستریت باعث زخم معده یا خونریزی معده شود.
زخم گوارشی
این زخم های باز روی دیواره پوششی معده یا قسمت بالایی روده کوچک به وجود می آیند. علت بروز این بیماری باکتری ها می باشند اما مصرف طولانی مدت داروهای مسکن مانند ایبوپروفن و آسپرین نیز می توانند در بروز آن نقش داشته باشند. افراد سیگاری یا الکلی بیشتر در معرض این بیماری می باشند. برای درمان این بیماری با توجه به عامل آن از آنتی بیوتیک ها و کاهش دهنده های اسید معده استفاده می شود.
سوزش سردل
به این بیماری رفلاکس معده به مری، یا رفلاکس اسید نیز گفته می شود. زمانیکه اسید معده بالا بیاید و وارد مری شود سوزش سردل رخ می دهد. این مسئله باعث سوزش در ناحیه قفسه سینه، گلو و معده می شود. برای کنترل علائم توصیه به حذف الکل، عدم مصرف غذاهای تند و کاهش وزن می شود.
سنگ های صفراوی
گاهی ایجاد سنگ های صفراوی نیز می تواند باعث معده درد شود. این مشکل زمانی ایجاد می شود که سنگ های صفراوی لوله ها یا مجاری بین کبد، پانکراس، کیسه صفرا و روده کوچک را مسدود کنند. درد شکم رایج ترین نشانه آن است و اگر شدید باشد و چند ساعت ادامه یابد باید به پزشک مراجعه کرد. علائم دیگری مانند تب، ادرار تیره، مدفوع روشن، حالت تهوع و استفراغ نیز می توانند بر اثر این بیماری رخ دهند.
سلیاک
این بیماری بر اثر حساسیت به گلوتن موجود در جو، گندم و چاودار ایجاد می شود. افرادی که دچار این اختلال گوارشی می شوند معده درد، اسهال، یبوست و نفخ را تجربه می کنند. درمان این بیماری با حذف گلوتن از غذا امکان پذیر است.
گاستروانتریت
به این بیماری آنفولانزای معده نیز می گویند که باعث معده درد می شود. در واقع این بیماری ناشی از عفونت ویروسی است و با حالت تهوع و استفراغ، معده درد و اسهال آبکی همراه می شود. این بیماری بر اثر مصرف مواد غذایی آلوده یا ارتباط با فرد مبتلا ایجاد می شود. این بیماری درمان خاصی ندارد و به خودی خود از بین می رود. اگر هنگام ابتلا با علائمی نظیر استفراغ، تب، کم آبی بدن و مشاهده خون در مدفوع و استفراغ مواجه بودید حتما به پزشک مراجعه نمایید.
پانکراتیت
زمانیکه اندام پانکراس دچار التهاب شود پانکراتیت رخ می دهد. فرد مبتلا به این بیماری در قسمت بالای شکم احساس درد می کند که پس از خوردن غذا تشدید می شود. ممکن است علائم دیگری مانند حالت تهوع و استفراغ نیز در فرد رخ دهد. زمانیکه پانکراتیت ضعیف باشد خود به خود درمان می شود اما موارد شدید آن خطرناک هستند و باید با دارو درمان شوند. در این موارد پزشک داروی ضد درد تجویز می کند و از فرد می خواهد یک تا دو روز غذا نخورد. در صورت عدم درمان فرد باید در بیمارستان بستری شود.
پرکاری تیروئید
پرکاری تیروئید می تواند استخوان ها، عضلات و قلب را تحت تاثیر قرار دهد. از علائم آن می توان به معده درد و اسهال اشاره کرد. همچنین کاهش وزن، مشکلات خواب و تپش قلب نیز می تواند در فرد رخ دهد.
عوامل دیگر موثر در معده درد
جدا از مواد غذایی و بیماری ها، برخی عواملی دیگر نیز می توانند باعث معده درد در فرد شوند:
اضافه وزن
چاقی یا افزایش وزن می توانند احتمال ابتلا به بیماری های گوارشی مانند سوزش سر دل را بالا ببرند. به همین دلیل توصیه می شود برای جلوگیری از آسیب به معده کاهش وزن صورت گیرد.
مصرف داروهای کاهش دهنده فشار خون
داروهایی که برای کاهش فشار خون تجویز می شوند می توانند باعث معده درد و یبوست در فرد شوند. اگر با مصرف این داروها دچار معده درد می شوید بهتر است با پزشک مشورت کنید تا داروی جایگزین مناسب تری را به شما پیشنهاد دهد.
یبوست
یبوست یا سفت شدن مدفوع می تواند باعث معده درد و نفخ شود. برای درمان یبوست به نوشیدن آب فراوان، ورزش، مصرف مواد غذایی پر فیبر مانند غلات کامل و آلو توصیه می شود. اگر اجابت مزاج شما همواره با درد و زور فراوان است، کمتر از سه بار در هفته انجام می شود، و یا مدفوع سفت و گلوله مانند دارید حتما به پزشک مراجعه کنید زیرا ممکن است به بیماری دیگری مبتلا باشید.
استرس
استرس باعث می شود عضلات منقبض شوند و این مسئله به معده درد یا ایجاد ناراحتی در معده می انجامد. بهتر است با روش های کنترل کننده استرس این مشکل کنترل شود. همچنین انجام تنفس عمیق پیش از غذا خوردن می تواند باعث شل شدن عضلات ناحیه معده و جلوگیری از معده درد گردد.
مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطالب زیر را به شما پیشنهاد می دهد:
- چگونه اسپاسم معده را درمان کنیم؟
- درمان زخم معده چقدر طول میکشد؟
- عمل بای پس معده، فواید و عوارض این عمل چیست؟
- قرص لوپرامید نحوه مصرف، عوارض جانبی و موارد احتیاطی!
