آندومتریوز یک اختلال دردناک در زنان است. در این بیماری بافتی که مشابه به بافت رحم است، در خارج از رحم رشد می کند و اغلب تخمدان ها، لوله های فالوپ و رحم را در گیر می کند. منابع خارجی طبق تحقیقاتی که انجام داده اند به این نتیجه رسیده اند که به ندرت پیش می آید این بافت ( که به آن آندومتر می گویند) لگن را درگیر کند. این بیماری می تواند دوره قاعدگی را بسیار دردناک کند و مشکلاتی در باوری به وجود بیاورد.
آندمتریوز چیست؟
همانطور که متوجه شده اید در این بیماری بافتی به نام آندومتر در رحم شکل می گیرد. این بیماری سبب می شود میزان خونریزی در طی قاعدگی افزایش پیدا کند. یکی از سوالات پرتکرار که در مورد این بیماری پرسیده می شود این است که کیست آندومتریوز تخمدان چیست؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم وقتی این بیماری تخمدان ها را درگیر می کند، کیست هایی به نام اندومتریوم ایجاد می شوند. این کیست ها تخمدان ها را تحریک می کنند وباعث بروز اسکار و چسبندگی در آنها می شوند.
علائم آندومتریوز چیست؟
علائم اولیه این بیماری درد لگن همراه با تجربه دوره های قاعدگی بسیار دردناک است. اگرچه درد قاعدگی دردی است که اغلب زنان آن را تجربه می کنند، اما مبتلایان به این بیماری دردهای قاعدگی را بیش از حد دردناک و غیر قابل تحمل توصیف می کنند. این درد با گذر زمان بیشتر می شود. علائم و نشانه های شایع این بیماری عبارتند از:
- دوره های دردناک (دیسمنوره): درد و گرفتگی لگن که قبل از شروع قاعدگی آغاز می شود و تا چندین روز پس از قاعدگی ادامه دارد. این درد می تواند کمر و شکم را درگیر کند.
- درد هنگام مقاربت: درد در طول یا بعد از رابطه جنسی معمولا برای کسانی که مبتلا به این بیماری هستند به وجود می آید.
- درد همراه با اجابت مزاج یا ادرار: در این شرایط فرد همواره درد دارد.
از علائم دیگر ابتلا به این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
آندومتریوز گاهی اوقات می تواند باعث درد در لگن شود که بسیاری از مواقع با کیست تخمدان و یا سندروم روده تحریک پذیر اشتباه گرفته می شود.
علل ابتلا به این بیماری چیست؟
متاسفانه دلایل ابتلا به این بیماری هنوز مشخص نیستند، با این وجود پزشکان توضیحات زیر را ارائه می دهند:
- ابتلا به قاعدگی برگشتی: در این بیماری خون قاعدگی که حاوی سلول های آندومتر است به جای خارج از بدن از طریق لوله های فالوپ به داخل حفره لگن وارد می شود. این سلول ها در آنجا رشد می کنند و سبب بروز این بیماری می شوند.
- دگرگونی سلول های رحمی: در این شرایط کارشناسان بر این عقیده هستند هورمون ها یا عوامل ایمنی باعث تبدیل سلول های رحمی به سلولهای شبه آندومتر می شوند.
- انجام هیسترکتومی یا سزارین: گاهی زنان پس از این عمل ها ابتلا به بیماری آندومتریوز می شوند.
بهتر است بدانید که اختلال در سیستم ایمنی بدن می تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
چه عواملی خطر ابتلا به آندومتریوز را افزایش می دهند؟
عوامل متعددی وجود دارند که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند. این موارد به شرح زیر هستند:
- زنانی که هرگز زایمان نمی کنند
- شروع پریود در سنین پایین
- یائسگی در سنین بالا
- دوره های قاعدگی کوتاه ( که کمتر از 27 روز قاعدگی دوباره شروع شود)
- دوره های قاعدگی سنگین ( که بیش از هفت روز طور بکشد)
- سطح بالای استروژن بدن
- لاغری بیش از حد
- اختلالات دستگاه تناسلی
بهتر است بدانید که بسیاری از بیماران گزارش داده اند که علائم این بیماری پس از بارداری و یا یائسگی به طور کامل از بین رفته است. اما زنانی که پس از یائسگی از استروژن استفاده می کنند این موضوع را گزارش داده اند که علائم آنها تشدید شده است.
این بیماری چه عوارضی را در پی دارد؟
ناباروری عارضه اصلی ابتلا به آندومتریوز است. تقریبا یک سوم زنان مبتلا به این بیماری در باردرای مشکل دارند. ابتلا به این بیماری می تواند لوله های فالوپ را مسدود کند و همین امر از اتصال تخمک به اسپرم جلوگیری می کند. البته باید بدانید بسیاری از کسانی که به آندومتریوز خفیف تا متوسط مبتلا هستند، باردار شده اند. در این رابطه بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
سرطان یکی دیگر از عوارض ابتلا به این بیماری است. البته باید بدانید احتمال وقوع آن بسیار پایین است. زنان مبتلا به این بیماری در معرض ابتلا به سرطان آدنوکارسینوم قرار دارند. به همین دلیل تشخیص به موقع و شروع اقدامات درمانی اهمیت بسیار زیادی دارد.
تشخیص بیماری آندومتریوز
آزمایشاتی که برای تشخیص این بیماری تجویز می شوند به شرح زیرند:
- معاینه لگن ( در این شرایط پزشک ناهنجاری هایی مانند کیست در اندام های تناسلی و یا زخم های پشت رحم را بررسی می کند)
- سونوگرافی ( در این بیماری اغلب سونوگرافی ترانس واژینال انجام می شود)
- ام آر آی
- لاپارسکوپی
درمان آندومتریوز
درمان آندومتریوز معمولاً شامل دارو یا جراحی است. پزشکان معمولاً توصیه می کنند ابتدا روشهای درمانی محافظه کارانه امتحان شود و در صورتی که این بیماری درمان نشد عمل جراحی را پیشنهاد می دهد. برای کنترل درد پزشک ممکن است داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم را به شما پیشنهاد کند.
هورمون درمانی
هورمو درمانی می تواند در کاهش یا از بین بردن درد آندومتریوز موثر باشد. افزایش و کاهش هورمون ها در طول چرخه قاعدگی باعث ضخیم شدن و خونریزی بافت های اندومتر می شود. داروهای هورمونی می توانند رشد بافت آندومتر را کند کنند و از شکل گیری بافت های جدید جلوگیری نمایند. اما در این شرایط زنان نباید اقدام به بارداری کنند. همچنین، این روش یک روش قطعی نیست و پس از قطع هورمون درمانی امکان بازگشت بیماری وجود دارد.
درمان های دیگر
درمان های دیگری که برای این بیماری پیشنهاد می شوند به شرح زیرند:
- استفاده از قرص های ضد بارداری ( این قرص ها به عنوان قرص آندومتریوز نیز در میان عموم شناخته شده اند)
- استفاده از قرص های حاوی آگونیست ها و آنتاگونیست های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین
- پروژسترونی درمانی
- جراحی برای برداشتن بافت آندومتر
- جراحی برداشتن رحم (هیسترکتومی) و تخمدان
مطالعات جدید در باره بیماری آندومتریوز
تیم تحقیقاتی بی.بی.سی مطالعه ای را در این زمینه انجام داد. در این مطالعه بیش از 13500 زن حضور داشتند و به بررسی آثار مخرب بیماری آندومتریوز پرداخته شد! این بیماری درد بسیار زیادی را به بیمار متحمل می کند .نیمی از زنان مبتلا به این بیماری می گفتند که به فکر خودکشی هستند و بسیاری از آنها به داروهای مسکن اعتیاد پیدا کرده بودند.
بسیاری از آنها به این موضوع اشاره کردند که بیماری آندومتریوز سبب می شود عادات ماهیانه بسیاری دردناکی داشته باشند که به طرز بدی بر تحصیلات، شغل و روابط آنها تاثیر می گذارد. در هر 10 زن یک زن عادت ماهیانه دردناک دارد که سبب بروز دردهای وحشتناک و گاهی اوقات نازایی می شود.
بتی یکی از بیماران 19 ساله مبتلا به بیماری آندومتریوز می گوید:« این درد مانند یک سیم خاردار است که اطراف شما کشیده شده است و کسی آن را می کشد و در همین حال حیوان درنده ای می خواهد به شما حمله کند! من به خاطر این بیماری نامزدم را رها کردم. من حاضرم به خاطر این درد خود کشی کنم»
اما کوکس، مدیر عامل خیریه افراد مبتلا به بیماری آندومتریوز در انگلستان، می گوید: « نمی تواند تاثیر مخرب این بیماری را بر جسم و روح این بیماران توصیف کرد. بدون سرمایه گذاری بر تحقیقات، تعداد مبتلایان به بیماری آندومتریوز کاهش پیدا نمی کند. این بیماری در طول 7 سال گذشته به طرز حیرت آوری رشد داشته است. با دسترسی بهتری به داروهای کنترل درد، زنان بهتر می توانند با این بیماری رو در رو شوند و درمان مناسبی را دریافت کنند!»
چگونه از بروز بیماری آندومتریوز جلوگیری به عمل آوریم؟
همانطور که کوکس (مدیرعامل خیریه ) اشاره کرده است آندومتریوز در چندین سال اخیر رشد چشمگیری داشته است و این امر لزوم رسیدگی به سلامت زنان را گوشزد می کند. ابتدا باید بدانید که این تحقیقات اغلب در کشورهای اروپایی ( مانند انگلستان) صورت گرفته اند و هنوز تحقیقات جامعی در کشورهای در حال توسعه صورت نگرفته اند.
با توجه به اینکه استانداردهای سلامتی در کشورهای در حال توسعه بسیار پایین تر از کشورهای توسعه یافته است خطر ابتلا به بیماری آندومتریوز در این کشورها ممکن است بالاتر باشد. به همین دلیل تمامی سازمانهای بهداشتی و سلامتی به زنان گوشزد می کنند در صورت داشتن قاعدگی های دردناک و یا نامنظم حتما به پزشک مراجعه کنند.
قاعدگی نامنظم یکی از نشانه هایی است که تقریبا در تمامی دردهای رحمی رخ می دهد در نتیجه بروز این حالت می تواند نشانه ای از بروز بیماری خاصی در بانوان باشد که باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنند.
لزوم حفظ سلامت زنان!
بسیاری از بیماری ها می توانند به دلیل ارثی بودن در خانوده در فرد بروز پیدا کنند. اما اغلب بیماری ها به دلیل کمبود مواد خاصی در بدن رخ می دهند. چک آپ سالیانه به بانوان کمک می کند تا کمبودهای بدن خود را بشناسند و با مصرف مکمل های مناسب از بروز بیماری های مختلف جلوگیری به عمل آورند.
با توجه به اینکه زنان هر ماه قاعدگی را تجربه می کنند و خون زیادی را از دست می دهند باید با مشورت پزشک قرص آهن مصرف کنند. زیرا اگر به این موضوع توجه نداشته باشند دچار کم خونی می شوند و همین امر بر کارکرد ارگانهای دیگر در بدن آنها اثر می گذارد.
در کنار مصرف انواع مکملها و قرصهای مختلف برای حفظ سلامتی، برخی از بیماری های زنان هستند که درمان خاصی ندارند اما نباید مسکنهای کاهش درد خودسرانه مورد استفاده قرار گیرند.
بیماری آندومتریوز یکی از بیماری های رحمی است که زنان زیادی آن را تجربه می کنند و درد آن را غیر قابل تحمل می دانند. هنوز درمان خاصی برای این بیماری یافت نشده است اما داروهایی وجود دارند که به کنترل درد کمک می کنند.
بسیاری از افراد برای ساکت کردن درد از مواد مخدر استفاده می کنند. این امر بسیار خطرناک است و سبب بروز مشکلات دیگری می شود. به همین دلیل فرد مبتلا باید به پزشک مراجعه کند و به مصرف مسکنهایی بپردازد که برایش تجویز می شود.
در واقع پزشکان پیشنهاد می دهند با شروع فعالیت جنسی در بانوان بهتر است چک آپ سالیانه خود را شروع کنند. اگر اینکار امکان پذیر نیست، زنان با ورود به دهه 40 سالگی و آغاز دوره پیش از یائسگی باید الزاما به چک آپ بروند.
برای تهیه مکمل های دارویی به کجا مراجعه کنم؟
برخی از مکمل های مناسب برای درمان دردهای قاعدگی بدین شرحند:
برای تهیه مکمل های دیگر دارویی مانند قرص تقویت سیستم ایمنی و عفونت زنان می توانید به سایت داروخانه آنلاین مراجعه کنید.
