التهاب مری نام دیگری برای بیماری ازوفاژیت است. ازوفاژیت التهابی است که به بافت های مری و لوله عضلانی که غذا را از دهان به معده می رسانند، آسیب می رساند. ازوفاژیت می تواند باعث بلع دردناک، دشوار و درد قفسه سینه شود. علل ابتلا به ازوفاژیت عبارتند از بازگشت اسیدهای معده به مری، عفونت، داروهای خوراکی و آلرژی.
در منابع خارجی آمده است که درمان التهاب مری به علت زمینه ای و شدت آسیب بافت بستگی دارد. اگر مری درمان نشود، می تواند به پوشش مری آسیب برساند و در عملکرد طبیعی آن، یعنی انتقال غذا و مایعات از دهان به معده، اختلال ایجاد کند. همچنین التهاب مری می تواند منجر به عوارضی مانند زخم یا باریک شدن مری و مشکل در بلع شود.
علائم ابتلا به التهاب مری
علائم و نشانه های رایج التهاب مری عبارتند از:
- بلع سخت
- بلع دردناک
- درد قفسه سینه، به ویژه در پشت استخوان سینه، که با غذا خوردن ایجاد می شود.
- گیرکردن غذای بلعیده شده در مری (نهفتگی غذا)
- سوزش سردل
- برگشت اسید
در نوزادان و کودکان خردسال، به ویژه آنهایی که خیلی کوچکتر از آن هستند که ناراحتی یا درد خود را توضیح دهند، علائم التهاب مری شامل موارد زیر است:
- مشکلات تغذیه
- شکست و افت در رشد
علت ابتلا به التهاب مری
التهاب مری به طور کلی بر اساس شرایطی که باعث ایجاد آن می شود طبقه بندی می شود. در برخی موارد، بیش از یک عامل باعث ایجاد التهاب مری می شود.
رفلکس ازوفاژیت
ساختار دریچه مانندی به نام اسفنکتر تحتانی مری معمولاً محتویات اسیدی معده را خارج از مری نگه می دارد. اگر این دریچه زمانی که نباید باز شود یا به درستی بسته نشود، باعث می شود که محتویات معده به مری بازگردد (رفلاکس معده به مری). بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) وضعیتی است که در آن برگشت اسید معده یک مشکل مکرر یا مداوم است. یکی از عوارض آن هم التهاب مزمن و آسیب بافتی در مری است.
ازوفاژیت ائوزینوفیلیک
ائوزینوفیل ها گلبول های سفید خونی هستند که نقش کلیدی در بروز واکنش های آلرژیک دارند. ازوفاژیت ائوزینوفیلیک با غلظت بالایی از این گلبول های سفید در مری رخ می دهد که به احتمال زیاد در پاسخ به یک عامل ایجاد کننده آلرژی (آلرژن) یا رفلکس اسید یا هر دو است.
در بسیاری از موارد، این بیماری توسط غذاهایی مانند شیر، تخم مرغ، گندم، سویا، بادام زمینی، لوبیا، نان چاودار و گوشت گاو ایجاد می شود. البته احتمال نیز وجود دارد که افراد مبتلا به ازوفاژیت ائوزینوفیلیک به آلرژی هایی مثل حساسیت استنشاقی، مانند گرده، علت مبتلا باشند.
ازوفاژیت لنفوسیتی
ازوفاژیت لنفوسیتی (LE) یک بیماری مری غیرشایع است که در آن تعداد لنفوسیت‌ها در پوشش مری افزایش می یابد .
ازوفاژیت ناشی از دارو
اگر چندین داروی التهاب مری خوراکی برای مدت طولانی در تماس با پوشش مری باشند، احتمالا باعث آسیب بافتی می شوند. به عنوان مثال، اگر یک قرص را با آب کم یا بدون آب قورت دهید، احتممال دارد خود قرص یا باقیمانده ای از قرص در مری باقی بماند. داروهایی که با ازوفاژیت مرتبط هستند عبارتند از:
- داروهای تسکین دهنده درد، مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم
- آنتی بیوتیک ها مانند تتراسایکلین و داکسی سایکلین
- کلرید پتاسیم که برای درمان کمبود پتاسیم استفاده می شود.
- بیس فسفونات ها، از جمله آلندرونات (فوساماکس)، که درمانی برای استخوان های ضعیف و شکننده (پوکی استخوان) است .
- کینیدین که برای درمان مشکلات قلبی استفاده می شود.
ازوفاژیت عفونی
عفونت باکتریایی، ویروسی یا قارچی در بافت های مری باعث ایجاد التهاب مری می شود. ازوفاژیت عفونی نسبتا نادر است و اغلب در افرادی با عملکرد ضعیف سیستم ایمنی مانند افراد مبتلا به HIV/AIDS یا سرطان رخ می دهد.
قارچی که معمولاً در دهان وجود دارد به نام کاندیدا آلبیکنس یکی از علل شایع ازوفاژیت عفونی است. چنین عفونت هایی اغلب با عملکرد ضعیف سیستم ایمنی، دیابت، سرطان یا استفاده از داروهای استروئیدی یا آنتی بیوتیکی همراه است.
عوال خطر
عوامل خطر برای ابتلا به ازوفاژیت با توجه به علل مختلف این اختلال متفاوت است.
رفلکس ازوفاژیت
عواملی که خطر ابتلا به بیماری ریفلاکس معده (GERD) را افزایش می‌دهند و از عواملی در رفلاکس ازوفاژیت هستند شامل موارد زیر است:
- بلافاصله قبل از رفتن به رختخواب غذا بخورید.
- عوامل رژیمی مانند الکل ، کافئین، شکلات و غذاهای با طعم نعناع
- وعده های غذایی بیش از حد حجیم و چرب
- سیگار کشیدن
- اضافه وزن، از جمله در دوران بارداری
تعدادی از غذاهایی که علائم رفلاکس ازوفاژیت را بدتر می کنند:
- غذاهای مبتنی بر گوجه فرنگی
- میوه های خانواده مرکبات
- کافئین
- الکل
- غذاهای ادویه دار
- سیر و پیاز
- شکلات
- غذاهای با طعم نعناع
ازوفاژیت ائوزینوفیلیک
عوامل خطرناک برای ابتلا به ازوفاژیت ائوزینوفیلیک یا ازوفاژیت مرتبط با آلرژی شامل موارد زیر هستند:
- سابقه برخی از واکنش های آلرژیک، از جمله رینیت آلرژیک، آسم و درماتیت آتوپیک
- سابقه خانوادگی ازوفاژیت ائوزینوفیلیک
- ازوفاژیت ناشی از دارو
عواملی که خطر ابتلا به ازوفاژیت ناشی از دارو را افزایش می دهند، عموماً به مسائلی مربوط می شوند که از عبور سریع و کامل قرص به معده جلوگیری می کنند. این عوامل عبارتند از:
- بلعیدن یک قرص با آب کم یا بدون آب
- مصرف مواد در حالت دراز کشیدن
- مصرف دارو درست قبل از خواب، احتمالاً تا حدی به دلیل تولید بزاق کمتر و بلع کمتر در طول خواب است.
- سن بالاتر، احتمالاً به دلیل تغییرات مرتبط با افزایش سن در عضلات مری یا کاهش تولید بزاق
- قرص های بزرگ یا با شکل عجیب
ازوفاژیت عفونی
عوامل خطرناک برای ابتلا به ازوفاژیت عفونی اغلب به داروهایی مانند استروئیدها و آنتی بیوتیک ها مربوط می شوند. افراد مبتلا به دیابت هم در معرض افزایش خطر ابتلا به ازوفاژیت هستند.
سایر علل ابتلا به ازوفاژیت عفونی به عملکرد ضعیف سیستم ایمنی مرتبط هستند. این امر ممکن است به دلیل یک اختلال ایمنی، HIV/AIDS یا برخی سرطان ها باشد. همچنین، برخی از درمان های سرطان و داروهایی که واکنش‌های سیستم ایمنی به اندام‌های پیوندی را مسدود می‌کنند (سرکوب‌کننده‌های ایمنی) احتمال خطر ابتلا به مری عفونی را افزایش دهند.
عوارض ابتلا به التهاب مری
در صورت عدم درمان، ازوفاژیت می تواند منجر به تغییراتی در ساختار مری شود. عوارض احتمالی عبارتند از:
- زخم یا باریک شدن مری
- پاره شدن بافت پوششی مری در صورت گیر کردن غذا یا در حین آندوسکوپی
- با تغییر در سلول های پوشش دهنده مری مشخص می شود و خطر ابتلا به سرطان مری را افزایش می دهد.
تشخیص التهاب مری
معاینه فیزیکی و یک یا چند آزمایش می تواند این بیماری را تشخیص می دهد. این آزمایشات شامل موارد زیر هستند:
- باریم اشعه ایکس
- آندوسکوپی
تست های آزمایشگاهی که برای تشخیص این التهاب به کار می روند بدین شرحند:
- بیوپسی
- آزمایش تشخیص عفونت باکتریایی، ویروسی یا قارچی
- تعیین غلظت گلبول های سفید مرتبط با آلرژی (ائوزینوفیل)
- شناسایی سلول های غیر طبیعی را که نشان دهنده سرطان مری یا تغییرات پیش سرطانی هستند.
درمان التهاب مری
هدف از درمان التهاب مری کاهش علائم، مدیریت عوارض و درمان علل زمینه‌ای این اختلال است.
رفلکس ازوفاژیت
درمان رفلاکس ازوفاژیت شامل موارد زیر است:
- درمان های بدون نسخه:استفاده از آنتی اسیدها و داروهایی که تولید اسید معده را کاهش می دهند، مانند سایمتیدین و داروهایی که مری را التیام می بخشند، این داروها به به نام مهارکننده های پمپ پروتون، مانند لانزوپرازول و امپرازول شناخته می شوند.
- داروهای تجویزی قوی: اینها شامل مسدودکننده‌ها و همچنین مهارکننده‌های پمپ پروتون، مانند اسموپرازول، لانزوپرازول، امپرازول و پانتوپرازول هستند. همچنین امکان دارد برای شما پروکینتیک هایی مانند بتانکول و متوکلوپرامید تجویز شود که به تخلیه سریع معده شما کمک می کند.
- جراحي التهاب مری : اگر درمان های دیگر موثر واقع نشد، احتمالا از فوندوپلیکاسیون برای بهبود وضعیت مری استفاده شود. یعنی بخشی از معده به دور دریچه جداکننده مری و معده (اسفنکتر تحتانی مری) پیچیده شده است. این کار اسفنکتر را تقویت می کند و از برگشت اسید به مری جلوگیری می کند.
یک درمان جدیدتر شامل جراحی کم تهاجمی برای قرار دادن حلقه ای از دانه های مغناطیسی تیتانیوم در اطراف محل اتصال معده و مری است. که در آن موقعیت حلقه مهره ها اسفنکتر تحتانی مری را تقویت می کند و از رفلاکس اسید جلوگیری می کند.
ازوفاژیت ائوزینوفیلیک
درمان ازوفاژیت ائوزینوفیلیک در درجه اول درمان آلرژن و کاهش واکنش آلرژیک با دارو است. داروها شامل موارد زیر هستند:
- مهارکننده های پمپ پروتون، مانند اسومپرازول، لانسوپرازول ، امپرازول یا پانتوپرازول
- دارو های استروئیدی
- حذف رژیم های غذایی آلرژی زا، حذف آلرژن غذایی که احتمالاً علت ازوفاژیت ائوزینوفیلیک است. بنابراین، حذف غذای مقصر یک استراتژی درمانی موثر است.
ازوفاژیت ناشی از دارو
درمان التهاب مری ناشی از دارو در درجه اول اجتناب از استفاده داروی مشکل ساز در صورت امکان و کاهش خطر با عادات بهتر مصرف قرص است. توصیه می شود:
- مصرف یک داروی جایگزین که کمتر احتمال دارد باعث ازوفاژیت ناشی از دارو شود.
- در صورت امکان، یک نسخه مایع از یک دارو را مصرف کنید.
- نوشیدن یک لیوان کامل آب همراه با یک قرص، مگر اینکه پزشکتان به شما گفته باشد که مصرف مایعات خود را به دلیل بیماری دیگری مانند بیماری کلیوی محدود کنید.
- نشستن یا ایستادن حداقل 30 دقیقه پس از مصرف قرص
ازوفاژیت عفونی
پزشک برای درمان عفونت باکتریایی، ویروسی، قارچی یا انگلی که باعث ازوفاژیت عفونی می شود، دارو تجویز کند.
درمان خانگی التهاب مری
با توجه به نوع ازوفاژیتی که دارید، می توان با انجام دادن مراحل زیر علائم را کاهش داد یا از مشکلات عود کننده جلوگیری کرد:
- از خوردن غذاهایی که احتمال رفلاکس را افزایش می دهند خودداری کنید. این غذاها شامل الکل، کافئین، شکلات و غذاهای با طعم نعناع هستند.
- از عادات درست مصرف قرص استفاده کنید. همیشه یک قرص با آب فراوان مصرف کنید. حداقل 30 دقیقه پس از مصرف قرص دراز نکشید.
- کاهش وزن؛ یک رژیم غذایی مناسب و تمرینات روتینی را در برنامه خود قرار دهید تا به کاهش وزن و حفظ وزن سالم کمک کند.
- اگر سیگار می کشید، آن را ترک کنید.
- از مصرف برخی داروها خودداری کنید. در صورت بزرگ شدن محفظه فوقانی قلب چپ (دهلیز) یا پس از جراحی قلب، از مصرف برخی مسکن ها و آنتی بیوتیک ها و همچنین برخی داروها خودداری کنید.
- از خم شدن بخصوص بلافاصله بعد از غذا خوردن خودداری کنید.
- پس از صرف غذا از دراز کشیدن خودداری کنید. حداقل سه ساعت بعد از غذا خوردن صبر کنید بعد دراز بکشید یا به رختخواب بروید.
- سر تخت خود را بالا بیاورید تا سر خود را بالاتر ببرید. ارتفاع 15 تا 20 سانتی متر مناسب است. بالا بردن سر تنها با استفاده از بالش موثر نیست.
[aparat id=’hg30I’]
سوالات پرتکرار
در این قسمت تلاش می کنیم به سوالات پرتکرار پاسخ دهیم.
آیا مترونیدازول برای التهاب مری تجویز می شود ؟
این داروی ارزان قیمت و پر کاربرد می تواند همراه با آموکسی سیلین در درمان و پیشگیری از عفونت های دهانی تجویز شود.
میوه های مفید برای التهاب مری چیست ؟
سبزیجات و میوه‌های مناسب برای التهاب مری عبارتند از موز تازه ،کنسرو هلو، آواکادوو، کدو، اسفناج .
خرید قرص دستگاه گوارش
برای خرید انواع قرص دستگاه گوارش می توانید به سایت داروخانه آنلاین مراجعه کنید.
مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطلب زیر را به شما پیشنهاد می دهد :
نویسنده و گردآورنده : پرستو رجبی
